Mü'minun suresi ve gerçek müminlerin özelliği

Mü'minûn suresi, boş söz ve davranışlardan kaçınıp temiz bir hayat yaşayan gerçek müminlerin özelliklerini ve niteliklerini anlatan Mekkî sûrelerden biridir.

Mü’minûn suresi Mekke döneminde inmiştir. 118 ayettir. Mushaftaki sıralamada 23'cü, iniş sırasına göre Peygamber Efendimize inen 74. suredir. Sure, adını birinci ayette geçen "el-mü’minûn" kelimesinden almıştır. "el-mü'minûn", mü’minler demektir. Daha sonra müminlerin 15 özelliğine dikkat çeker.

Mü'minûn suresinin öncelikli konusu inananların üstün nitelikleridir. Daha sonra her bir insanın anne karnındaki oluşum süreci, Hz. Nûh ve adı verilmeyen bir peygamber ile Musa ve Harun hakkında ibretli bilgiler, tebliğlerinin ortak noktaları, peygamberlerin yolundan giden ümmetlerin ve onların yolundan sapan inkârcıların başlıca özellikleri, Mekke putperestlerinin, sorulduğunda Allah'ın yaratıcı gücünü kabul etmelerine rağmen O'na ortak koşmaları ve ahirete inanmamaları, bunların ahiretteki acıklı durumları, pişmanlıkları ve karşılık bulmayacak dilekleri hakkında açıklamalar yapılmaktadır.

Allame Tabatabai El-Mizan tefsirinde Allah'a ve ahiret gününe iman, müminlerin arzu edilen niteliklerini ve kâfirlerin ahlaki kusurlarını, Allah'ın müminlere ve kâfirlere yönelik müjdelerini ve tehditlerini, Nuh'dan (a.s) İsa'ya (a.s) kadar geçmiş milletlerin başına gelen musibetleri Mü'minûn suresinin ana konularından biri olarak görmektedir. Numune tefsirde, Mü'minûn suresinin içeriği, dini ve ameli dersler ve müminlerin uyanış meseleleri ve yolunun anlatımı baştan sona dile getirilmiştir.

Müminun suresinin konuları yedi bölüme ayrılabilir:

İlk ayetlerle başlayan ilk bölüm, müminlerin başarıya ulaşmasına yardımcı olan, hayatlarının tüm yönlerini kapsayan özellikler üzerinde durmaktadır.

İkinci bölümde ise Allah’ı tanımanın çeşitli işaretlerine dikkat çekmiş, gökte ve yerde yaratılış dünyasının şaşırtıcı sistemi ile insanların, hayvanların ve bitkilerin yaratılışından örnekler sunmuştur.

Üçüncü bölümde Nuh (a.s), Hud (a.s), Musa (a.s) ve İsa (a.s) gibi birçok büyük peygamberin hayatlarındaki bazı olaylara değinilerek kıssaları anlatılmaktadır.

Dördüncü bölümde ise müstekbirler ve zorbalara hitap ederek, hazır kalplerle Allah'a dönüş yolunu bulabilmeleri için mantıklı sebeplerle ve bazen de ağır ihtarlarla uyarılır.

Beşinci bölümde mead konusunu yoğun bir şekilde ele almış, altıncı bölümde ise Allah'ın evren üzerindeki egemenliğinden ve O’nun emrinin tüm dünyadaki etkisinden bahseder.

Son olarak yedinci bölümde yine kıyamet günü, amellerin hesabı, iyilerin mükâfatından ve kötülerin cezalandırılmasından söz eder ve insanın yaratılış amacını belirterek sureyi bitirir.

Genel olarak bu sure, inançlar ve pratik konular hakkında bir dizi ders sunar ve baştan sona inananların yolunu gösterir.