IQNA

Neden herkes Kur’an ayetlerini duyduğunda hidayete ermiyor?

19:05 - August 17, 2022
Haber kodu: 3477090
Kur’an’ın tüm insanlara rehberlik etme gücü vardır, ancak tüm insanlar Allah’ın kelamında olan hidayet özelliğiyle hidayete ermezler. Çünkü birinin bu rehberliği kullanmasının şartı, insaflı olması inatçı ve düşmanca olmaması gerekir.

Kur’an müfessiri Muhammed Ali Ensari, Kâf Suresi'nin tefsirinin online oturumunda, Kur’anı’ın rehberliği ile ilgili bazı noktalara değindi. Özet metin aşağıda yer almaktadır:

Kâf suresi 36. ayeti: “Kendilerinden önce, onlardan daha güçlü olup yeryüzünde şehirler kurarak aralarında gidip gelen nice toplulukları yok ettik. Kurtuluş var mı?”

Yüce Allah'ın Kâf Suresi’nde tevhid, nübüvvet ve dirilişin üç temel ilkesi hakkında parlak ayetler nazil etmesinden sonra, önceki ayetlerle birlikte bu bölümde de bir tehdit ortaya çıkmaktadır. Peygamber Efendimize (s.a.v) bir yandan umut veren, diğer yandan da inkarcıları korkutan bir tehdittir. Kur’an ayetlerinde, güçlü olan önceki medeniyetlerin tarihi anlatılmaktadır. Bu kavimler daha önce yapılmamış şeyler yapıyorlardı ve arkeolojik açısından eserleri oldukça açıktır, ama sonunda helak oldular ve Allah’ın hükmünden kurtulmaları mümkün olmadı.

Bu ayetin kelimede çeşitlilik yarattığını görebilirsiniz. Allah, kulları için dört özelliği zikrettikten sonra, birdenbire sözün üslubu değişir ve bir tehdit ifade edilir ve şöyle der:  “Aklı olan veya şuurlu olarak söze kulak veren kimse için bunda büyük ibret vardır”. (Kâf suresi:37)

Bu surede olduğu gibi başkalarında da, Hz. Peygamber’in muhatabı olan Araplar’dan önce gelip geçmiş topluluklara ve medeniyetlere işaret edilmiş; çok güçlü kavimlerin, bazan izleri bile kalmaksızın yok olup gittikleri, güçlerinin, ihtişamlarının, bilgi ve becerilerinin korkunç âkıbetlerini engelleyemediği anlatılmıştır. Bu anlatılanlardan ve tarih bilgisinden istifade edebilmek ve ibret alabilmek için ya insanda gördüklerini değerlendirerek sonuç çıkarabilecek bir aklî kapasiteye ya da anlatılanları peşin hükümden ve şartlanmışlıklardan arınarak dinlemeye ihtiyaç vardır. Bütün mârifet ve sorumluluk tebliğ edende, anlatanda değildir, dinleyene de iş düşmektedir. (diyanet.gov.tr)

İnsanın can ve ruhunun farklı anlamları

Kur’an-ı Kerim'de “kalp” kelimesi bir kez bile fizyolojik kalbimizin karşılığı olarak kullanılmamakta, insan canı ve ruhuna verilen isim olarak kullanılmaktadır. Kalp anlama konusunun odak noktası olduğunda can ve ruha değinen bir isimdir.  Ruh, insan idrakinin kaynağı olduğu için buna kalp denir. Ayet bundan hareketle, eğer akıl ve anlayış sahibi bir kimse bu ayetlere bakarsa kendine gelir içinde düşünce ve hidayet ayetleri tutuşur. “ev elkâs sem’a ve huve şehîdun” Yani aklı ve düşüncesi yoksa en azından ciddiyetle dinlemesi gerekir. “ve huve şehîdun” yani ayet, onu tüm kalbinle dinlemen gerektiğini söylüyor.

Kur’anda Âyâtün beyyinât

 "Âyâtün beyyinât" (apaçık âyetler, belgeler) terkibi bir yerde (Âl-i İmrân 3/97), makām-ı İbrahim başta olmak üzere Kabe'de bulunan ve "ibret verici hâtıralar taşıyan tarihî belgeler" manasında kullanılmıştır. 

Ayette, bu kitabın insan varlığından tüm gafletleri ortadan kaldıracak bir yeteneğe sahip olduğu söylenmektedir.  Ancak iki nokta gereklidir, biri insanın aklını ve düşüncelerini serbest bırakması  ve bu ayetler üzerinde düşünmesi gerektiğidir.

İki grup insan vardır. Bazı insanların düşünerek sorunlarla başa çıkma yolu vardır. Yani düşünmeden ağızlarını açmazlar. Bu insanlar, akıl yürütme, sorunları akıllıca analiz etme yeteneğine ve sabrına sahiptir. Pek çok insan ise  bu davranış içinde olmayabilir, ancak bir söz duyup beğenirse kabul ederler. Kendileri akıl yürütmez ve düşünmezler. Bu yüzden iki delilimiz var: aklî ve naklî.

Kur’an-ı Kerim her iki delili resmi olarak tanır. Bu sebeple Kur’an’dan yararlanan, düşünce ve anlayış sahibi bir insanın mutlaka kurtuluş kıyısına ulaşacağını ve Kur’an’ın hidayetinden yararlanacağını söyler. Ya da perdeleri kaldıran ve ayetlerle ilgili başkalarının ilmî eleştirilerini dinleyen kimsenin Kur’andan istifade ettiğini söyler.

4077741

captcha