"Hud" surəsi Peyğəmbəri qocaldan surədir

İlahi rəhmətlə bağlı məsələlərlə yanaşı, Quran ayələrinin bir qismi axirətdə ilahi ədalət məhkəməsi və zalım qəbilələrin əzabından bəhs edir ki, onlardan bəziləri Hud surəsində qeyd olunur. Bu surədə təsvir olunan görüntü o qədər böyükdür ki, Peyğəmbər (s) buyurdu ki, bu surə məni qocaltdı!

"Hud" surəsi Qurani-Kərimin on birinci surəsi və Məkkədə nazil olan surələrdən biridir. Bu surə 123 ayədən ibarətdir. Bu surə nazil olma sırasına görə, 52-ci surədir. Bu surə 11 və 12-ci cüzlərdə yerləşir.

Hud, eramızdan 700 il əvvəl Səudiyyə Ərəbistanının cənubunda peyğəmbər olmuş ilahi peyğəmbərlərdən biridir. Həzrət Hudun adı Quranda bir neçə dəfə çəkilmişdir. Surələrdən biri də onun adını daşıyır. Bu surədə Həzrət Hud və onun qövmünün əhvalatından bəhs edilir.

Bu surə İslam Peyğəmbərinə (s) Mədinəyə hicrət etməzdən əvvəl Məkkədə nazil olmuşdur. Bu dövrdə İslam Peyğəmbəri (s) əmisini və həyat yoldaşını itirmişdi. Bu səbəbdən də, bu surənin əvvəlində Peyğəmbərə ünvanlanan təsəlliverici cümlələr var. Həmçinin bu surədə əvvəlki peyğəmbərlərin yaşadıqları çətinliklər və qazandıqları qələbələr nəzərdən keçirilir.

Bu surədə Nuh, Hud, Saleh, Lut, İbrahim və Musa kimi peyğəmbərlərin əhvalatlarından bəhs edilir. Bu surədə xalqa yol göstərmək yolunda çəkdikləri çətinliklər, onların keçdiyi məşəqqətlər və xalqın zülmü üzündən peyğəmbərlərin qövmlərinə nazil olmuş ilahi əzablardan bəhs edilir. Lakin qələbə həmişə peyğəmbərlərin olub. Baxmayaraq ki, onların dostları və yoldaşları az idi.

"Hud" surəsinin ilk dörd ayəsi bütün surəni əhatə edən Quran təlimlərini ehtiva edir. Bu təlimlərə tövhid, peyğəmbərlik və məad, Allahın möminlərə və yaxşı işlər görənlərə verdiyi vədlərin vəsfi daxildir.

Bu surədə o ilahi ədalət məhkəməsində Qiyamət günü və sorğu-sualla bağlı sarsıdıcı ayələr və zülmə üz tutan qəbilələrin cəzası ilə bağlı ayələr var. Bu səbəbdən məşhur bir hədisdə oxuyuruq ki, İslam Peyğəmbəri (s) buyurmuşdur: "Hud surəsi məni qocaltdı!".

Bu hədisin təfsirində Abdullah ibn Abbasdan nəql olunur ki, Peyğəmbər (s) üçün "Hud" surəsinin 112-ci ayəsindən daha şiddətli və çətin bir ayə yoxdur. O ayədə belə oxuyuruq: "(Ya Rəsulum!) Sənə əmr edildiyi kimi, düz (yolda) ol. Səninlə birlikdə iman gətirənlər (tövbə edib ardınca gedənlər) də düz (yolda) olsunlar. (Allahın əmrlərini pozub) həddi aşmayın, çünki O sizin nə etdiklərinizi görəndir!".