اهميت ايام ذی‌الحجه و اسرار مناسك حج از ديدگاه آيت‌الله ضياآبادی
آنچه در ذيل می‌آيد بخشی از سخنرانی آيت‌الله ضياآبادی درباره اهميت ايام ذی‌الحجه و اسرار مناسك حج است كه دوشنبه، دوم آذر ماه در جلسه اخلاق در تهران بيان شده است.
به گزارش خبرنگار افتخاری خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، درس اخلاق آيت‌الله سيدمحمد ضياآبادی، از اساتيد حوزه علميه آيت‌الله مجتهدی تهرانی و از مفسرين قرآن تهران، در مسجد علی‌ابن‌الحسين(ع) منطقه دربند تجريش با حضور طلاب، جوانان و اقشار مختلف مردم اين منطقه از تهران، دوشنبه، دوم آذرماه، پس از اقامه نماز مغرب و عشا برگزار شد.
وی اظهار كرد: در ايام دهه ذی‌الحجه هستيم كه ايام مهمی در سال است و بسيار محترم است و فرصت مناسبی است برای آنهايی كه دنبال مناجات با خدا هستند.
وی ادامه داد: اين فرصت‌های زود‌گذر را محترم بشماريد كه مانند ابر بهار می‌مانند و سريع رد می‌شوند. به حدی اين دهه اول ذی‌الحجه مهم است كه خداوند به آن قسم ياد كرده است در سوره فجر، 5 قسم است كه خداوند ياد كرده است.
وی تصريح كرد: خداوند در اين ايات فرموده والفجر قسم به صبح سپيده دم و ليال عشر قسم به شب‌های ده‌گانه كه منظور همين دهه اول ذی‌الحجه است. و الشفع و الوتر قسم به شفع يعنی زوج قسم به وتر يعنی فرد و اليل اذا يسر و قسم به زمين در حال حركت كه خداوند در ابتدای سوره فجر اين پنج قسم را بيان كرده است.
آيت‌الله ضياآبادی گفت: مفسرين تفاسير مختلفی از اين آيات دارند اما مهم آن كه يكی از اين قسم‌های خداوند به اين ده شب اول ذی‌الحجه است كه آن را با اهميت كرده است و ما بايد آن را محترم بر شماريم. اين شب‌های ده گانه متمم 30 شب حضرت موسی (ع) است كه با خداوند ميعاد داشته است.
وی اضافه كرد: در نماز دهه اول اين ماه نيز می‌خوانيم: خداوند 30 شب به حضرت موسی (ع) ميقات داشت كه از اول ذی‌القعده آغاز شد و اين ده شب هم در اول ذی‌الحجه به آن اضافه شد. از قسم به شفع نيز در اين آيات منظور روز هشتم ذی‌الحجه است كه حجاج عازم به عرفات می‌شوند و قسم به وتر نيز مربوط به روز نهم و عرفه است و اليل اذا يسر نيز شب دهم ذالحجه است كه شب عيد قربان است.
وی افزود: در اين شب حجاج برای منا حركت می‌كنند و عجيب‌تر اين قسم‌ها به شب مشعر‌الحرام است. اين عظمت شب دهم را می‌رساند. در مشعر الحرام وقتی كه حجاج حركت می‌كنند سيل جمعيت جوش و خروش دارد و بسيار شلوغ و پر ازدحام است كه اين عظمت باعث می‌شود كه فكر كنيم شب در حال حركت است از بس جمعيت زياد است و شوری دارند فكر ميكنيم زمين و زمان در حال حركت است و منظور قرآن اين شب است.
اين مدرس حوزه علميه بيان كرد: اينها و اين آيات و قسم‌های پروردگار نشان از عظمت و مهم بودن اين دهه اول ذی‌الحجه دارد و بايد آن را مغتنم بشماريم. اين سعادتی كه اگر قدر آن را بدانند كه هر لبيك گفتن چه اسراری در پشت آن است. بهتر است اسرار آن را نيز بدانند قدر هر لبيك گفتن را بدانيد. متاسفانه ما اسرار آن را نميدانيم و فقط زبانا لبيك ميگوييم و از اعمال آن غافل هستيم.
وی تصريح كرد: لبيك يعنی خدا ما را صدا كرده است و ما با لبيك گفتنمان می‌گوييم خدايا در خدمت هستيم كاملا مطيع فرمان تو هستيم ولی ما نمی‌فهيم كه چه می‌گوييم. اسرار اين لبيك چيست من معتقدم همه چيز مال توست تمام نعمت‌ها از آن توست شكر مال توست اينها همه اسرار لبيك گفتن است چه كنيم از نماز روزه هم فقط همين ظواهر را می‌دانيم مهم در حج بريده‌شدن ا زخلق و دل دادن به خالق است.
اين مفسر قران خاطرنشان ساخت: هدف اصلی لبيك همين است يعنی فقط تويی خدا و من هم در خدمت تو هستم دعوتم كردی حالا آمده‌ام. كمال انسان دل‌دادگی به خدا است و راهش دل‌كندن از غير خداست در يك قلب آدم دو تا معبود نميگنجد. در قلب مومن فقط حريم خداست و غير خدا در آن راه ندارد. دل‌كندن از غير خدا و دل‌دادن به خدا اين همين معنی لبيك است.
وی ابراز كرد: وقتی لباس احرام را می پوشيم تعبيرش اين است كه ار لباس گناه بيرون آمدم و لبيك گفتم و محرم شدم عبوديت دارم و اطاعت كردم انسان جوری خلق شده است كه اول بايد دل بدهد بعد دل بكند اين كمال انسانيت است.
وی ادامه داد: حيوان نيز حساس است و دل می‌دهد اما شهوت نيز دارد ولی انسان دو جنبه دارد هم حيوانی يعنی دل دادن و هم انسانی دل كندن است. اول دل داديم يعنی وقتی از مادر متولد شديم به پستان مادر و شير مادر دل داديم كم كم دل كندن به عروسك و اسباب بازی‌ها زرق و برق زندگی. هر چه بزرگتر شديم، دل كنديم و دل داديم و اين امر تكرار شد.
ايت‌الله ضيا آبادی گفت: دل دادن و دل كندن بايد باشداول بچه صفت است دل می‌دهد كم‌كم عاقل می‌شود و دل می‌كند از تمام دل داده‌ها دل می‌كند و اگر عاقل نباشد نمی‌تواند. او نابالغ است دل می‌دهد اما تا عاقل شد دل می‌كند.
وی اظهار كرد: حال خدا برای رساندن ما به مكه واقعی و كعبه مقصود دستوراتی داده است ما را از صلب پد رو رحم مادر حركت داده است به اينجا آورده است و حال بايد منزل به منزل جلو برويم كار اول اينجا هم مركب است و اين بدن ما اينجا مركب ماست بايد بدن نيز تامين شود. خوراك و پوشاك و مسكنش را تهيه كنيد مرحله دوم گير كرديم چون مرحله دل كندن است. بايد از مازاد مايحتاج زندگی دل بكينم در حد خودت داشته باش دل كندن لازم است در همين 60 يا 70 سال بايد دل كندن را تدريجا انجام بدهيم يك يك خوهای بد وزشت را از خود دور كنيد.
اين استاد اخلاق يادآور شد: گردنه‌ها پر پيچ و خم است تا به كعبه مقصود برسی بايد دل بكنيد مشكل است زيرا آنچه را كه دل می‌خواهد بايد زير پا بگذاريد كه سخت است هر چه كه دلمان خواست كه نمی‌شود دنبالش بروی. اين جور كه حاجی نمی‌شويد. كسی كه قصد حج كعبه دنيا را نيز دارد بايد يك ماه از همه كس خانواده و كسب و كار دل بكند اما حج ما طولانی است. 60 يا 70 سال راه بايد برويم و همه‌اش دل كندن دارد. دنبال علمی باشيد كه اولويت دارد و به درد آخرت می‌خورد. دنبال قرآن و عقايد باشيد در مجالس عقايدی شركت كنيد كه اين اولين وظيفه ماست حالا كه علمت افزون شود و كسب معرفت كردی می‌توانی لبيك بگويی اين لبيك ارزش دارد.
وی اظهار كرد: در ايام دهه ذی‌الحجه هستيم كه ايام مهمی در سال است و بسيار محترم است و فرصت مناسبی است برای آنهايی كه دنبال مناجات با خدا هستند.
وی ادامه داد: اين فرصت‌های زود‌گذر را محترم بشماريد كه مانند ابر بهار می‌مانند و سريع رد می‌شوند. به حدی اين دهه اول ذی‌الحجه مهم است كه خداوند به آن قسم ياد كرده است در سوره فجر، 5 قسم است كه خداوند ياد كرده است.
وی تصريح كرد: خداوند در اين ايات فرموده والفجر قسم به صبح سپيده دم و ليال عشر قسم به شب‌های ده‌گانه كه منظور همين دهه اول ذی‌الحجه است. و الشفع و الوتر قسم به شفع يعنی زوج قسم به وتر يعنی فرد و اليل اذا يسر و قسم به زمين در حال حركت كه خداوند در ابتدای سوره فجر اين پنج قسم را بيان كرده است.
آيت‌الله ضياآبادی گفت: مفسرين تفاسير مختلفی از اين آيات دارند اما مهم آن كه يكی از اين قسم‌های خداوند به اين ده شب اول ذی‌الحجه است كه آن را با اهميت كرده است و ما بايد آن را محترم بر شماريم. اين شب‌های ده گانه متمم 30 شب حضرت موسی (ع) است كه با خداوند ميعاد داشته است.
وی اضافه كرد: در نماز دهه اول اين ماه نيز می‌خوانيم: خداوند 30 شب به حضرت موسی (ع) ميقات داشت كه از اول ذی‌القعده آغاز شد و اين ده شب هم در اول ذی‌الحجه به آن اضافه شد. از قسم به شفع نيز در اين آيات منظور روز هشتم ذی‌الحجه است كه حجاج عازم به عرفات می‌شوند و قسم به وتر نيز مربوط به روز نهم و عرفه است و اليل اذا يسر نيز شب دهم ذالحجه است كه شب عيد قربان است.
وی افزود: در اين شب حجاج برای منا حركت می‌كنند و عجيب‌تر اين قسم‌ها به شب مشعر‌الحرام است. اين عظمت شب دهم را می‌رساند. در مشعر الحرام وقتی كه حجاج حركت می‌كنند سيل جمعيت جوش و خروش دارد و بسيار شلوغ و پر ازدحام است كه اين عظمت باعث می‌شود كه فكر كنيم شب در حال حركت است از بس جمعيت زياد است و شوری دارند فكر ميكنيم زمين و زمان در حال حركت است و منظور قرآن اين شب است.
اين مدرس حوزه علميه بيان كرد: اينها و اين آيات و قسم‌های پروردگار نشان از عظمت و مهم بودن اين دهه اول ذی‌الحجه دارد و بايد آن را مغتنم بشماريم. اين سعادتی كه اگر قدر آن را بدانند كه هر لبيك گفتن چه اسراری در پشت آن است. بهتر است اسرار آن را نيز بدانند قدر هر لبيك گفتن را بدانيد. متاسفانه ما اسرار آن را نميدانيم و فقط زبانا لبيك ميگوييم و از اعمال آن غافل هستيم.
وی تصريح كرد: لبيك يعنی خدا ما را صدا كرده است و ما با لبيك گفتنمان می‌گوييم خدايا در خدمت هستيم كاملا مطيع فرمان تو هستيم ولی ما نمی‌فهيم كه چه می‌گوييم. اسرار اين لبيك چيست من معتقدم همه چيز مال توست تمام نعمت‌ها از آن توست شكر مال توست اينها همه اسرار لبيك گفتن است چه كنيم از نماز روزه هم فقط همين ظواهر را می‌دانيم مهم در حج بريده‌شدن ا زخلق و دل دادن به خالق است.
اين مفسر قران خاطرنشان ساخت: هدف اصلی لبيك همين است يعنی فقط تويی خدا و من هم در خدمت تو هستم دعوتم كردی حالا آمده‌ام. كمال انسان دل‌دادگی به خدا است و راهش دل‌كندن از غير خداست در يك قلب آدم دو تا معبود نميگنجد. در قلب مومن فقط حريم خداست و غير خدا در آن راه ندارد. دل‌كندن از غير خدا و دل‌دادن به خدا اين همين معنی لبيك است.
وی ابراز كرد: وقتی لباس احرام را می پوشيم تعبيرش اين است كه ار لباس گناه بيرون آمدم و لبيك گفتم و محرم شدم عبوديت دارم و اطاعت كردم انسان جوری خلق شده است كه اول بايد دل بدهد بعد دل بكند اين كمال انسانيت است.
وی ادامه داد: حيوان نيز حساس است و دل می‌دهد اما شهوت نيز دارد ولی انسان دو جنبه دارد هم حيوانی يعنی دل دادن و هم انسانی دل كندن است. اول دل داديم يعنی وقتی از مادر متولد شديم به پستان مادر و شير مادر دل داديم كم كم دل كندن به عروسك و اسباب بازی‌ها زرق و برق زندگی. هر چه بزرگتر شديم، دل كنديم و دل داديم و اين امر تكرار شد.
ايت‌الله ضيا آبادی گفت: دل دادن و دل كندن بايد باشداول بچه صفت است دل می‌دهد كم‌كم عاقل می‌شود و دل می‌كند از تمام دل داده‌ها دل می‌كند و اگر عاقل نباشد نمی‌تواند. او نابالغ است دل می‌دهد اما تا عاقل شد دل می‌كند.
وی اظهار كرد: حال خدا برای رساندن ما به مكه واقعی و كعبه مقصود دستوراتی داده است ما را از صلب پد رو رحم مادر حركت داده است به اينجا آورده است و حال بايد منزل به منزل جلو برويم كار اول اينجا هم مركب است و اين بدن ما اينجا مركب ماست بايد بدن نيز تامين شود. خوراك و پوشاك و مسكنش را تهيه كنيد مرحله دوم گير كرديم چون مرحله دل كندن است. بايد از مازاد مايحتاج زندگی دل بكينم در حد خودت داشته باش دل كندن لازم است در همين 60 يا 70 سال بايد دل كندن را تدريجا انجام بدهيم يك يك خوهای بد وزشت را از خود دور كنيد.
اين استاد اخلاق يادآور شد: گردنه‌ها پر پيچ و خم است تا به كعبه مقصود برسی بايد دل بكنيد مشكل است زيرا آنچه را كه دل می‌خواهد بايد زير پا بگذاريد كه سخت است هر چه كه دلمان خواست كه نمی‌شود دنبالش بروی. اين جور كه حاجی نمی‌شويد. كسی كه قصد حج كعبه دنيا را نيز دارد بايد يك ماه از همه كس خانواده و كسب و كار دل بكند اما حج ما طولانی است. 60 يا 70 سال راه بايد برويم و همه‌اش دل كندن دارد. دنبال علمی باشيد كه اولويت دارد و به درد آخرت می‌خورد. دنبال قرآن و عقايد باشيد در مجالس عقايدی شركت كنيد كه اين اولين وظيفه ماست حالا كه علمت افزون شود و كسب معرفت كردی می‌توانی لبيك بگويی اين لبيك ارزش دارد.
