حجتالاسلام والمسلمين عبدالحسين خسروپناه، عضو هيئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، ضمن بيان اين مطلب در مورد آثار علمی آيتاللهالعظمی محمدعلی معزی گفت: غير از آثار فقهی، آثار تفسيری هم از آيتالله محمدعلی معزی باقی مانده است. يكی از كتابهای مهم او «رسالة فی تفسير آيات المتشابهات من القرآن» است كه برخی از آيات متشابه را در اين كتاب حل و فصل كرده است.
وی افزود: جالب است كه شيخ محمدعلی معزی در اين اثر در تفسير آيه شريفه 62 سوره مباركه بقره بدون آنكه در آن زمان بحث پلوراليسم دينی مطرح باشد، اين شبهه را مطرح كرده و جواب میدهد. اين اثر در حدود بيش از 40 سال قبل نوشته شد و در آن زمان هنوز مباحث پلوراليسم دينی مطرح نشده بود. ايشان دقيقا بدون اينكه اين اصطلاح را مطرح كند، اين شبهه را پاسخ میدهد و از حقانيت انحصاری اسلام دفاع میكند.
نويسنده كتاب «جريانشناسی فكری ايران معاصر» در ادامه سخنانش اظهار كرد: يكی از علمای خاندان معزی، با خط زيبای خود قرآن كريم را به كتابت درمیآورد كه اين اثر در كتابخانه مجلس شورای اسلامی موجود است. همچنين يكی از بزرگان خاندان معزی ترجمهای از قرآن كريم به زبان فارسی نوشته كه البته قبلا هم منتشر شده است، اما بناست كه بعد از برگزاری همايش بزرگداشت خاندان معزی در دزفول كه 22 ارديبهشتماه سال جاری برگزار میشود، قرآن كريم با خط و ترجمه خاندان معزی منتشر شود.
امام جمعه موقت شهر دزفول تصريح كرد: علاوه بر خدمات عمرانی خاندان معزی كه قبلا بيان شد كه در ساخت پل، مسجد، حمام و ... اهتمام داشتند، چون دزفول يك شهر مذهبی و عالم پرور بوده است و مردم يك علقه خاصی نسبت به علما داشتند، مسائل و مشكلات زندگی و فرهنگی خود را به علما بيان میكردند و از آنها كمك میگرفتند.
نويسنده كتاب «كلام جديد» گفت: بعد از مرحوم شيخ محمدرضا معزی، مرجعيت به آيتالله محمدعلی معزی كه هم برادرزاده و هم داماد او بود، رسيد. همچنين يكی از شاگردان او بنام شيخ اسدالله نبوی كه زمام امور را به دست گرفته بود، كارهای فرهنگی زيادی را در سطح شهر و منطقه انجام داد.
وی افزود: مثلا به همت مرحوم آيتالله نبوی يك بيمارستان بزرگی در شهر دزفول ساخته شد كه انصافاً خدمت فوقالعاده مهمی بود. همچنين مساجد و مدارس متعدد ساخته شد و مدرسه علميهای نيز توسط وی بنا شد. در واقع اين خاندان منشأ آثار فرهنگی متعددی شدند.
نويسنده كتاب «اخلاق قرآنی» تصريح كرد: خاندان معزی عالمان زيادی داشته است، البته برخی از آنها چون آثار مكتوبی نداشتند، لذا شايد شهرت به معنای موجود نداشته باشند، اما در كتاب «اعيانالشيعة» نام برخی از اين بزرگان آمده است. تقريبا اين سلسله، سلسله جليله اهل علم بوده است، ولی به هر حال از شخصيتهای معاصر و مشهور اين خاندان، مرحوم شيخ محمدرضا و محمدعلی معزی بودند كه اين دو بزرگوار از شهرت بسياری برخوردار بودند و مرجعيت عامه را در منطقه خوزستان، لرستان و ايلام بر عهده داشتند.
نويسنده كتاب «آسيبشناسى جامعه دينى» در پايان سخنانش اظهار كرد: اكنون متأسفانه خاندان معزی عالم روحانی ندارند، يا حداقل بنده اطلاع ندارم و وارد رشتههای ديگر شدند. علمای اين خاندان شاگردان بسيار عالم و باسوادی تربيت كردند؛ از جمله مرحوم آيتالله مدرسيان كه استاد ما بود و ما از محضرشان در فقه و اصول مخصوصا اصول را در دوره سطح گذرانديم. وی شاگرد مرحوم شيخ محمدعلی معزی بود، يعنی سلسله شاگردان اين خاندان استمرار پيدا كردند.
نويسنده كتاب «جامعه علوی در نهجالبلاغه» تصريح كرد: شيخ محمدعلی معزی با بيش از نود سال عمر، جهان فانی را وداع كرد و تشييع جنازه مفصلی برای وی برگزار شد و او را در منزل شخصیاش دفن كردند و خيلی از شعرا و بزرگان اشعاری در مدح و فراق او سرودند و از عظمت وی ياد كردند.