مهرداد ندری، از قاريان ممتاز استان لرستان در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) شعبه لرستان، در خصوص نقش تدبر در قرآن در سبك تلاوت قاريان، گفت: آيات فراوانی در قرآن داريم كه از اهميت تدبر در قرآن سخن میگويد هر چند قرائت صرف نيز دارای ثواب و پاداش است، يعنی اگر كسی قرآن را حتی بدون فهم معانی آيات آن قرائت كند، قرائت او نزد حق تعالی قبول است اما اين مسئله نزد يك قاری كه تلاوت را به شكل جدی و بهعنوان هنر تلاوت دنبال میكند فرق دارد.
وی افزود: يك قاری قرآن اگر به معانی توجه نداشته باشد نمیتواند مضامين قرآن را بهدرستی به شنونده منتقل كند و حتی خود قاری هم از حس و حال لازم برخوردار نیست اين موضوع حتی در پارهای اوقات باعث میشود كه قاری با عدم رعايت تأكيدات و تعبيرات، بهجای مفهوم اصلی مفهوم ديگری را به ذهن شنونده متبادر نمايد.
ندری اضافه كرد: بين يك قاری كه اهل تدبر است و با عنايت بهمعانی آيات قرآن تلاوت میكند و كسیكه توجهی به معنا ندارد تفاوت زيادی وجود دارد لذا در اين زمينه يادگيری معانی قرآن جزء ضروریترين اموری است كه يك قاری بايد انجام دهد كه در اين صورت توجه به مفاهيم و تدبر در آيات در هنگام تلاوت برای شخص حاصل میشود.
اين قاری ممتاز قرآن ادامه داد: در تاريخ تلاوت قرآن، ما شاهد هنرنمايی افراد توانمندی هستيم كه توجه بهمعنای قرآن در قرائتشان باعث تحول شگرفی در سبك تلاوت ايشان شده است، اساساً يكی از رموز موفقيت هنر تلاوت قرآن كريم در بيان شيواتر معانی آيات در اين است كه تلاوتگر بتواند با استفاده از ابزارهای صوتی و لحنی تصوير جذاب و روشنی از مضامين و مفاهیم قرآنی را در ذهنها روشن سازد، بديهی است چنين نوع رابطهای با قرآن كريم برای كسیكه میخواهد با قرآن مأنوس شود همواره در اولويت اصلی قرار میگيرد زيرا او را از چيزهايی سيراب میسازد كه در قرائت صرف يا مطالعه شخصی آيات قرآن نمیتواند به آن دست پيدا كند.
وی گفت: استاد عبدالفتاح شعشاعی از مفاخر عالم تلاوت از اين نوع قراء است كه با وجود برخورداری از صدای توانمند و علم موسيقی هميشه در تلاوت معنامحور بوده و اين شده كه وی برای القا بهتر معانی آيات حتی در پارهای اوقات از توانمندیهای صدای خود چشمپوشی كرده تا ذهن مستمع را بيشتر به تفكر در آيات الهی وادار سازد.
ندری اضافه كرد: البته مفهوم تدبر در عموم جامعه با مفهوم تدبر يك تلاوتگر متفاوت است زيرا يك قاری قرآن بايد پيام آيه را در قالب آهنگها و نغمات قرآن با هنر تلاوت منتقل نمايد كه اين باعث میشود تدبر در اين قشر مفهوم عميقتری پیدا كند.
اين قاری ممتاز لرستانی افزود: به بركت پيروزی انقلاب اسلامی و در رأس آن مقام معظم رهبری و توجه ويژه ايشان به برنامههای قرآنی، همچنين تلاش رسانه ملی در نشر و ترويج فرهنگ قرآنی كارهای بسيار خوبی در بحث قرآن انجام گرفته هرچند انتظار جامعه قرآنی از مسئولان اجرایی بيش از اينهاست لكن چيزی كه در حال حاضر جامعه قرآنی ما به آن نياز دارد بحث قهرمانپروری و الگوسازی نخبگان قرآن است، همانطور كه در خصوص ورزشكاران و هنرمندان انجام شده و نتيجه لازمه اخذ شده است اما به هر دليل اين قسمت مهم مغفول مانده كه اميد میرود بهصورت جدی به آن پرداخته شود.
وی با بيان اينكه در كشور كارهايی كه در بحث قرآن صورت گرفته بيشتر در بحث انس با قرائت است و در زمينه تدبر هنوز كار جدی انجام نشده است، تصريح كرد: تا افراد با صحيح خواندن قرآن آشنا نباشند در بحث تدبر نتيجه لازم گرفته نمیشود ما در صورتی میتوانيم در زمينه تدبر موفق باشيم كه انس ما با قرآن و تلاوت بيشتر شود.
ندری با يادآوری اينكه قرائت زمينه ساز تدبر است، اضافه كرد: آيات الهی سرشار از مفاهيم عميق و پرمعنايی است كه فهم ما از صرف و نحو زبان عربی و آشنايی بيشتر با نحوه صحيحخوانی ما را در درك بيشتر پيام آيات كمك میكند.
اين قاری ممتاز بينالمللی ادامه داد: بيشتر برنامههايی كه جهت عموم تدارك ديده شده ناظر به بحث قرائت است و راه درازی در پيش است تا بحث تدبر عمومی شود.
وی در پاسخ به اين سؤال كه آيا نهاد يا سازمان خاصی میتواند در ارتقای سطح انس جامعه با قرآن مؤثر باشد، خاطرنشان كرد: در حال حاضر نهادهای قرآنی فعالی وجود دارد كه جا دارد از زحمات آنها تشكر شود، ولی برای رسيدن به يك انقلاب قرآنی در عموم نياز به مشاركت همگانی احساس میشود، يعنی نهادهای ذیربط با يك برنامه مدون و منظم انس با قرآن را در همه بخشهای جامعه تسری دهند و يكی از شروط موفقيت بحث قهرمانپروری و الگوسازی قرآنی است هرچند آييننامهها و بخشنامههای تشويقی هيئت دولت و بودجه لازم و كافی میتواند در اين زمينه مؤثر باشد البته شايد تشكيل وزارتخانه قرآن و معارف بتواند راهگشا باشد.