برگزیده جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی:
مسئله‌محوری مقدم بر موضوع‌محوری در پژوهش‌های قرآنی است
گروه دانشگاه ــ رتبه نخست مقطع دکترای هجدهمین جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی با بیان اینکه نتوانسته‌ایم مهارت مسئله‌یابی را به دانشجویان علوم قرآنی آموزش دهیم، گفت: اگر فعالیت‌های پژوهشی این حوزه آنالیز شود، عمده آثار موضوع‌محورند، در حالی که مسئله‌ای که تبدیل به دغدغه جامعه شده است باید به عنوان موضوع تحقیق و پژوهش انتخاب شود.
اسمر جعفری، دانش آموخته دکترای علوم قرآن و حدیث از دانشگاه قم است که رساله دکترای او با عنوان «همخوانی آموزه‌های قرآن با عوامل پیشرفت و توسعه جامعه انسانی با تکیه بر پاسخگویی به شبهات»، برگزیده نخست هجدهمین جشنواره ملی پایان‌نامه‌های برتر قرآنی در مقطع دکتری شناخته شد و دبیرخانه این جشنواره آن را معرفی کرد. جعفری فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی در رشته علوم قرآن و حدیث از دانشگاه قم و نیز دارای مدرک کارشناسی ارشد با همین گرایش از دانشگاه تربیت مدرس است و مقطع دکترای خود را در دانشگاه قم با گرایش علوم قرآن و حدیث به پایان رسانده است. پایان‌نامه کارشناسی ارشد وی نیز در یازدهمین دوره برگزاری این جشنواره حائز رتبه شد. جعفری در حال حاضر ساکن شهر اراک و مدرس دانشگاه فرهنگیان این شهرستان است. این برگزیده جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی در گفت‌وگو با ایکنا درباره علت انتخاب عنوان رساله خود، نحوه مواجهه با موضوع رساله‌اش، آسیب‌های پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآن و ... توضیحاتی داد که مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
جعفری درباره علت انتخاب این عنوان برای انجام رساله دکتری خود گفت و چنین بیان کرد: یکی از مؤلفه‌ها و ارکان دنیای جدید، مفهوم توسعه و پیشرفت است و عقب ماندگی کشور‌های اسلامی از کاروان توسعه در دنیای امروز برای آگاهان و اندیشمندان مسلمان، این چالش را به وجود آورده که نسبت اسلام با توسعه چیست و قرآن در امر پیشرفت جامعه انسانی چه نقشی دارد، یا به تعبیری می‌توان گفت قرآن و آموزه‌های آن تا چه اندازه می‌تواند در جاده پیشرفت و توسعه جوامع انسانی کارآمد باشد. در اثنای شروع کار پژوهش خود، متوجه شدم عده‌ای هستند که نه تنها اعتقادی ندارند به اینکه قرآن پیامی برای پیشرفت و توسعه دارد، بلکه بالعکس، مدعی مانعیت قرآن و آموزه‌های آن برای پیشرفت هستند. پاسخ به این سوالات و شبهات در این حوزه که دنیای امروز با آن مواجه است، تبدیل به دغدغه‌ای برای من شده بود که به سمت انجام این پژوهش رفتم.
جعفری درباره علت انتخاب این عنوان برای انجام رساله دکتری خود گفت و چنین بیان کرد: یکی از مؤلفه‌ها و ارکان دنیای جدید، مفهوم توسعه و پیشرفت است و عقب ماندگی کشور‌های اسلامی از کاروان توسعه در دنیای امروز برای آگاهان و اندیشمندان مسلمان، این چالش را به وجود آورده که نسبت اسلام با توسعه چیست و قرآن در امر پیشرفت جامعه انسانی چه نقشی دارد، یا به تعبیری می‌توان گفت قرآن و آموزه‌های آن تا چه اندازه می‌تواند در جاده پیشرفت و توسعه جوامع انسانی کارآمد باشد. در اثنای شروع کار پژوهش خود، متوجه شدم عده‌ای هستند که نه تنها اعتقادی ندارند به اینکه قرآن پیامی برای پیشرفت و توسعه دارد، بلکه بالعکس، مدعی مانعیت قرآن و آموزه‌های آن برای پیشرفت هستند. پاسخ به این سوالات و شبهات در این حوزه که دنیای امروز با آن مواجه است، تبدیل به دغدغه‌ای برای من شده بود که به سمت انجام این پژوهش رفتم.
آموزه‌های اسلام، ظرفیت تبیین الگوی رشد و توسعه جوامع را دارد
وی ادامه داد: البته در تبیین هدف انجام این پژوهش باید بگویم، بنا نداریم دین را تنها عامل توسعه بدانیم و یا رسالت دین را صرفاً تأمین پیشرفت بشریت معرفی کنیم. انتظار وجود تک‌تک گزاره‌های علوم در قرآن، یک انتظار نابجاست و هرگز در این کار به دنبال ارائه الگو، مدل، یک سیستم و نظام‌واره توسعه‌ای در قرآن نیستیم، چراکه معتقدیم خداوند این امور را به عقل و تفکر بشری واگذار کرده و توسعه یک علم است و نیاز به استنباط جمعی و تصمیم‌گیری کارشناسانه دارد و در هر دوره‌ای از تاریخ و یا جغرافیای بشر راهبرد‌های خاص خود را دارد. معتقدیم دین اسلام و قرآن ظرفیت مناسبی جهت رشد و توسعه دارد و آموزه‌های آن به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند ما را به آن کلیات و اصول اساسی برای دستیابی به عوامل توسعه برساند و هدف این پژوهش هم یافتن این کلیات و بعد نمایاندن هم‌گرایی، هم‌سویی و همخوانی آموزه‌های قرآن با عوامل منطقی و عقلانی پیشرفت و توسعه جوامع بشری است.
وی ادامه داد: البته در تبیین هدف انجام این پژوهش باید بگویم، بنا نداریم دین را تنها عامل توسعه بدانیم و یا رسالت دین را صرفاً تأمین پیشرفت بشریت معرفی کنیم. انتظار وجود تک‌تک گزاره‌های علوم در قرآن، یک انتظار نابجاست و هرگز در این کار به دنبال ارائه الگو، مدل، یک سیستم و نظام‌واره توسعه‌ای در قرآن نیستیم، چراکه معتقدیم خداوند این امور را به عقل و تفکر بشری واگذار کرده و توسعه یک علم است و نیاز به استنباط جمعی و تصمیم‌گیری کارشناسانه دارد و در هر دوره‌ای از تاریخ و یا جغرافیای بشر راهبرد‌های خاص خود را دارد. معتقدیم دین اسلام و قرآن ظرفیت مناسبی جهت رشد و توسعه دارد و آموزه‌های آن به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند ما را به آن کلیات و اصول اساسی برای دستیابی به عوامل توسعه برساند و هدف این پژوهش هم یافتن این کلیات و بعد نمایاندن هم‌گرایی، هم‌سویی و همخوانی آموزه‌های قرآن با عوامل منطقی و عقلانی پیشرفت و توسعه جوامع بشری است.
قرآن مانع نیست، بلکه محرک پیشرفت و توسعه است
برگزیده هجدهمین جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی افزود: در این پژوهش همچنین می‌خواهیم هر گونه رابطه قرآن با توسعه نایافتگی را نفی کنیم. در خلال انجام پژوهش، آنچه به دست آوردیم این بود که پیام‌های قرآن نه‌تنها محرک توسعه، بلکه توسعه‌آفرین است و کلیات و اصول اساسی چگونگی زندگی انسان در این دنیا را بیان کرده و استخراج این کلیات و اصول در چندین حوزه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را در دستور کار پژوهش قرار دادم. در هر حوزه‌ای، مؤلفه‌هایی استخراج شدند و بعد همین مؤلفه‌ها را از قرآن استخراج کردیم و به اثبات این همخوانی و هم‌گرایی پرداختیم و نتیجه این شد که نه‌تنها اسلام و قرآن مانع پیشرفت نیست، بلکه در قرآن اصول و کلیاتی است که با اصول اولیه پیشرفت و توسعه جوامع انسانی همخوانی دارد و محرک این توسعه است.
جعفری درباره گرایش خود به سمت تحصیل در رشته علوم قرآن و حدیث نیز چنین بیان کرد: واقعیت این است که من در سه مقطع تحصیلی‌ام؛ از کارشناسی تا دکتری با همین گرایش ادامه دادم. اذعان می‌کنم برای شروع تحصیل در مقطع کارشناسی این رشته، صرفاً انگیزه‌های دینی و مذهبی من را به سوی تحصیل در این رشته کشانید، اما وقتی وارد کار شدم و بعد از اتمام مقطع کارشناسی، با ابعاد مختلفی در حوزه علوم قرآنی آشنا شدم، علاوه بر انگیزه مذهبی و دینی که کماکان سر جای خود بود، علاقه‌مندی دیگری در من به وجود آمد و آن اینکه ما چه بخواهیم و چه نخواهیم به اذعان بسیاری از اندیشمندان بزرگ اسلامی و غیراسلامی، قرآن یکی از اثرگذارترین کتاب‌های تاریخ بشری است و این قابل انکار نیست؛ لذا نقش‌آفرینی قرآن و آشنایی بیشتر با آن، انگیزه افزون‌تری در من ایجاد کرد و به دنبال کشف زوایای بیشتری از قرآن بودم و با اینکه مقطع دکتری را در شرایطی آغاز کردم که به لحاظ شغلی منفعت مادی نداشتم و گاه دوستانم می‌گفتند؛ هیچ تغییری در روند کاری‌ات حاصل نمی‌شود برای چه می‌خواهی ادامه دهی؟ پاسخ می‌دادم ادامه تحصیلم در رشته علوم قرآنی صرفاً به خاطر علاقه من است و معتقدم خداوند هر فردی را برای رسالتی خلق کرده و استعدادی در وجود او قرار داده و باید به دنبال کشف و به منصه ظهور رساندن آن ظرفیت برود.
برگزیده هجدهمین جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی افزود: در این پژوهش همچنین می‌خواهیم هر گونه رابطه قرآن با توسعه نایافتگی را نفی کنیم. در خلال انجام پژوهش، آنچه به دست آوردیم این بود که پیام‌های قرآن نه‌تنها محرک توسعه، بلکه توسعه‌آفرین است و کلیات و اصول اساسی چگونگی زندگی انسان در این دنیا را بیان کرده و استخراج این کلیات و اصول در چندین حوزه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را در دستور کار پژوهش قرار دادم. در هر حوزه‌ای، مؤلفه‌هایی استخراج شدند و بعد همین مؤلفه‌ها را از قرآن استخراج کردیم و به اثبات این همخوانی و هم‌گرایی پرداختیم و نتیجه این شد که نه‌تنها اسلام و قرآن مانع پیشرفت نیست، بلکه در قرآن اصول و کلیاتی است که با اصول اولیه پیشرفت و توسعه جوامع انسانی همخوانی دارد و محرک این توسعه است.
جعفری درباره گرایش خود به سمت تحصیل در رشته علوم قرآن و حدیث نیز چنین بیان کرد: واقعیت این است که من در سه مقطع تحصیلی‌ام؛ از کارشناسی تا دکتری با همین گرایش ادامه دادم. اذعان می‌کنم برای شروع تحصیل در مقطع کارشناسی این رشته، صرفاً انگیزه‌های دینی و مذهبی من را به سوی تحصیل در این رشته کشانید، اما وقتی وارد کار شدم و بعد از اتمام مقطع کارشناسی، با ابعاد مختلفی در حوزه علوم قرآنی آشنا شدم، علاوه بر انگیزه مذهبی و دینی که کماکان سر جای خود بود، علاقه‌مندی دیگری در من به وجود آمد و آن اینکه ما چه بخواهیم و چه نخواهیم به اذعان بسیاری از اندیشمندان بزرگ اسلامی و غیراسلامی، قرآن یکی از اثرگذارترین کتاب‌های تاریخ بشری است و این قابل انکار نیست؛ لذا نقش‌آفرینی قرآن و آشنایی بیشتر با آن، انگیزه افزون‌تری در من ایجاد کرد و به دنبال کشف زوایای بیشتری از قرآن بودم و با اینکه مقطع دکتری را در شرایطی آغاز کردم که به لحاظ شغلی منفعت مادی نداشتم و گاه دوستانم می‌گفتند؛ هیچ تغییری در روند کاری‌ات حاصل نمی‌شود برای چه می‌خواهی ادامه دهی؟ پاسخ می‌دادم ادامه تحصیلم در رشته علوم قرآنی صرفاً به خاطر علاقه من است و معتقدم خداوند هر فردی را برای رسالتی خلق کرده و استعدادی در وجود او قرار داده و باید به دنبال کشف و به منصه ظهور رساندن آن ظرفیت برود.
جعفری ادامه داد: تحصیل من در این رشته، در یک جا‌هایی باعث شد کار‌های پژوهشی خوبی انجام بدهم که نتایج آن در قالب مقالاتی منتشر شده و امیدوارم قابل استفاده برای همگان باشد.
پژوهش‌های علوم قرآنی نیازمند آسیب‌شناسی کارشناسانه است
برگزیده هجدهمین جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی در پاسخ به این پرسش که دغدغه‌های یک پژوهشگر قرآنی چه باید باشد، گفت: ما با حجم زیادی از تحقیقات علوم قرآنی در موضوعات مختلف و در قالب پایان‌نامه و رساله در دانشگاه‌ها مواجهیم که بسیاری از آنها در کتابخانه‌های دانشکده‌ها خاک می‌خورند، یا قابل استفاده نیستند و یا اینکه اقدامی برای استفاده کردن از آنها انجام نمی‌شود. یک دلیل اصلی آن این است که عمدتاً این آثار سمت و سویی را پیدا کرده‌اند که آن قابلیتی که باید داشته باشند را ندارند. به صورت کلی چند نکته را عرض می‌کنم؛ اولاً، یک گروه یا مجموعه باید تمامی پژوهش‌های قرآنی را آسیب‌شناسی و بررسی کنند که چرا با وجود این حجم زیاد از تحقیق و اثر پژوهشی، آن نتیجه دلخواه را به دست نمی‌آوریم یا نشاط علمی این‌قدر کم است. آسیب‌شناسی پژوهش‌های قرآنی نتایج خوبی را برای ما به بار می‌آورد.
برگزیده هجدهمین جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی در پاسخ به این پرسش که دغدغه‌های یک پژوهشگر قرآنی چه باید باشد، گفت: ما با حجم زیادی از تحقیقات علوم قرآنی در موضوعات مختلف و در قالب پایان‌نامه و رساله در دانشگاه‌ها مواجهیم که بسیاری از آنها در کتابخانه‌های دانشکده‌ها خاک می‌خورند، یا قابل استفاده نیستند و یا اینکه اقدامی برای استفاده کردن از آنها انجام نمی‌شود. یک دلیل اصلی آن این است که عمدتاً این آثار سمت و سویی را پیدا کرده‌اند که آن قابلیتی که باید داشته باشند را ندارند. به صورت کلی چند نکته را عرض می‌کنم؛ اولاً، یک گروه یا مجموعه باید تمامی پژوهش‌های قرآنی را آسیب‌شناسی و بررسی کنند که چرا با وجود این حجم زیاد از تحقیق و اثر پژوهشی، آن نتیجه دلخواه را به دست نمی‌آوریم یا نشاط علمی این‌قدر کم است. آسیب‌شناسی پژوهش‌های قرآنی نتایج خوبی را برای ما به بار می‌آورد.
مسئله‌محوری مقدم بر موضوع‌محوری در پژوهش‌های قرآنی است
وی ادامه داد: اکنون اگر با دانشجویان ارشد و دکترای علوم قرآنی، که البته دانشجویان سایر رشته‌ها هم این مشکل را دارند، روبرو شوید، درصد بسیاری از آنها، مهمترین مشکلشان، پیدا کردن موضوع برای پایان‌نامه است. این دانشجویان عمدتاً اساتید و دوستان خود را می‌بینند و از آنها درخواست ارائه موضوع می‌کنند. همه این‌ها نشان می‌دهد نتوانسته‌ایم مهارت مسئله‌یابی را به دانشجویان این رشته آموزش دهیم. اگر فعالیت‌های پژوهشی این حوزه آنالیز شود، عمده آثار موضوع محور هستند، در صورتی که باید مسئله محور باشند. مسئله به این معنی که یک موضوع تبدیل به دغدغه در جامعه شده و این مسئله به عنوان موضوع تحقیق و پژوهش انتخاب شود. در انتخاب موضوع هم نباید به دنبال برداشتن سنگ‌های بزرگ باشیم. اگر هر یک از پژوهشگران علوم قرآنی بر روی یک دغدغه و یک شبهه کار کنند، به سمت مسئله‌محوری در پژوهش‌های علوم قرآنی خواهیم رفت.
وی ادامه داد: اکنون اگر با دانشجویان ارشد و دکترای علوم قرآنی، که البته دانشجویان سایر رشته‌ها هم این مشکل را دارند، روبرو شوید، درصد بسیاری از آنها، مهمترین مشکلشان، پیدا کردن موضوع برای پایان‌نامه است. این دانشجویان عمدتاً اساتید و دوستان خود را می‌بینند و از آنها درخواست ارائه موضوع می‌کنند. همه این‌ها نشان می‌دهد نتوانسته‌ایم مهارت مسئله‌یابی را به دانشجویان این رشته آموزش دهیم. اگر فعالیت‌های پژوهشی این حوزه آنالیز شود، عمده آثار موضوع محور هستند، در صورتی که باید مسئله محور باشند. مسئله به این معنی که یک موضوع تبدیل به دغدغه در جامعه شده و این مسئله به عنوان موضوع تحقیق و پژوهش انتخاب شود. در انتخاب موضوع هم نباید به دنبال برداشتن سنگ‌های بزرگ باشیم. اگر هر یک از پژوهشگران علوم قرآنی بر روی یک دغدغه و یک شبهه کار کنند، به سمت مسئله‌محوری در پژوهش‌های علوم قرآنی خواهیم رفت.
انتخاب موضوعات جزئی‌تر نتیجه دقیق‌تری دارد
جعفری با بیان اینکه نتیجه موضوع محوری این است که یک بحث آموزشی را طرح می‌کنیم و حجم زیادی از اطلاعات را درباره یک موضوع با ارجاع‌دهی به خواننده ارائه می‌کنیم، گفت: این کار، وظیفه بخش آموزش و شأن دانشجو است. شأن دیگر دانشجو باید پژوهش باشد. در پژوهش هم تحقیق مسئله‌محور حائز اهمیت است، به‌ویژه در مقطع ارشد که موضوعات بسیار کلی دنبال می‌شود؛ دعا در قرآن، زکات در قرآن، نماز در قرآن، سیمای پیغمبر(ص) در قرآن و ...، این کلی گویی‌ها باعث می‌شود قابلیت و کاربرد این موضوعات به شدت پایین بیاید و قالب آموزشی پیدا کند که با بحث پژوهش تفاوت دارد. پژوهشگران این حوزه، لازم است یک مقدار جزئی‌نگرتر باشند، نیاز نیست سراغ کلیات بروند، هر چه موضوع جزئی‌تر باشد، نتیجه تحقیق، دقیق‌تر است. رفتن به سراغ کلیات، نتیجه‌ای جز حرف‌های پراکنده زدن ندارد و در نهایت نمی‌توانید یک موضوع خاص را در قالب تحقیقی جامع جمع کنید.
برگزیده هجدهمین جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی با تأکید بر لزوم تحقیق در زمینه هجمه‌های دنیا به آموزه‌های قرآن که گاهی بسیار شدید است و جای کار جدی دارد، گفت: پژوهشگران علوم قرآنی، صرفاً نباید به دنبال این باشند که موضوع راحتی به آنها بدهند تا بتوانند خوب کار کنند و تحقیق خود را زود تحویل دهند و اساتید با آنها همکاری کنند تا نهایتاً بتوانند مدرک خود را زودتر بگیرند. اگر دیدگاه ما این‌طور باشد، قطعاً به نتیجه مطلوبی نخواهیم رسید، اما اگر واقعاً درد پژوهش و علم و مطالعه داشته باشیم، هیچ‌گاه این نگاه سطحی را به پژوهش نخواهیم داشت و تلاش خواهیم کرد بررسی کنیم که از کدام ناحیه بیشترین ضربه به لحاظ فکری و اعتقادی و در قالب شبهات به آموزه‌های قرآنی وارد می‌شود و این موضوعات را انتخاب کنیم.
جعفری با بیان اینکه نتیجه موضوع محوری این است که یک بحث آموزشی را طرح می‌کنیم و حجم زیادی از اطلاعات را درباره یک موضوع با ارجاع‌دهی به خواننده ارائه می‌کنیم، گفت: این کار، وظیفه بخش آموزش و شأن دانشجو است. شأن دیگر دانشجو باید پژوهش باشد. در پژوهش هم تحقیق مسئله‌محور حائز اهمیت است، به‌ویژه در مقطع ارشد که موضوعات بسیار کلی دنبال می‌شود؛ دعا در قرآن، زکات در قرآن، نماز در قرآن، سیمای پیغمبر(ص) در قرآن و ...، این کلی گویی‌ها باعث می‌شود قابلیت و کاربرد این موضوعات به شدت پایین بیاید و قالب آموزشی پیدا کند که با بحث پژوهش تفاوت دارد. پژوهشگران این حوزه، لازم است یک مقدار جزئی‌نگرتر باشند، نیاز نیست سراغ کلیات بروند، هر چه موضوع جزئی‌تر باشد، نتیجه تحقیق، دقیق‌تر است. رفتن به سراغ کلیات، نتیجه‌ای جز حرف‌های پراکنده زدن ندارد و در نهایت نمی‌توانید یک موضوع خاص را در قالب تحقیقی جامع جمع کنید.
برگزیده هجدهمین جشنواره پایان‌نامه‌های برتر قرآنی با تأکید بر لزوم تحقیق در زمینه هجمه‌های دنیا به آموزه‌های قرآن که گاهی بسیار شدید است و جای کار جدی دارد، گفت: پژوهشگران علوم قرآنی، صرفاً نباید به دنبال این باشند که موضوع راحتی به آنها بدهند تا بتوانند خوب کار کنند و تحقیق خود را زود تحویل دهند و اساتید با آنها همکاری کنند تا نهایتاً بتوانند مدرک خود را زودتر بگیرند. اگر دیدگاه ما این‌طور باشد، قطعاً به نتیجه مطلوبی نخواهیم رسید، اما اگر واقعاً درد پژوهش و علم و مطالعه داشته باشیم، هیچ‌گاه این نگاه سطحی را به پژوهش نخواهیم داشت و تلاش خواهیم کرد بررسی کنیم که از کدام ناحیه بیشترین ضربه به لحاظ فکری و اعتقادی و در قالب شبهات به آموزه‌های قرآنی وارد می‌شود و این موضوعات را انتخاب کنیم.
آسیب‌های پژوهش‌های میان‌رشته‌ای علوم قرآنی
وی افزود: پرداختن به شبهات در زمینه آموزه‌های قرآنی باعث می‌شود پژوهشگران علوم قرآنی به حوزه‌های میان رشته‌ای هم ورود کنند و رابطه قرآن با بعضی شاخه‌های علوم انسانی را مورد توجه قرار دهند. البته پژوهشگران این عرصه باید بدانند که یک سری آسیب‌ها هم ممکن است بر سر راه آنها باشد و نباید آن شأن هدایتی قرآن را فراموش کنند و از افراطی عمل کردن و تطبیق دادن و تحمیل کردن یک دیدگاه و ارتباط دادن آنها به قرآن و یا آسمان و ریسمان بافتن و وصل کردن آنها به قرآن، پرهیز کنند. این‌ها برخی آسیب‌های مطالعات میان رشته‌ای علوم قرآنی است. لازم است دانشگاه‌ها افرادی را که علاقه‌مند ورود به مطالعات و پژوهش‌های حوزه‌های میان رشته‌ای علوم قرآنی هستند را تشویق کنند و نیز مشاوران توانمند آن رشته را به پژوهشگر معرفی کنند. مثلا در انجام تحقیق با برقراری ارتباط میان آموزه‌های قرآن و حوزه‌های روانشناسی و علوم تربیتی، حتماً باید استاد مشاور و کارآمد در این رشته‌ها در کنار دانشجو و محقق حضور داشته باشد.
وی افزود: پرداختن به شبهات در زمینه آموزه‌های قرآنی باعث می‌شود پژوهشگران علوم قرآنی به حوزه‌های میان رشته‌ای هم ورود کنند و رابطه قرآن با بعضی شاخه‌های علوم انسانی را مورد توجه قرار دهند. البته پژوهشگران این عرصه باید بدانند که یک سری آسیب‌ها هم ممکن است بر سر راه آنها باشد و نباید آن شأن هدایتی قرآن را فراموش کنند و از افراطی عمل کردن و تطبیق دادن و تحمیل کردن یک دیدگاه و ارتباط دادن آنها به قرآن و یا آسمان و ریسمان بافتن و وصل کردن آنها به قرآن، پرهیز کنند. این‌ها برخی آسیب‌های مطالعات میان رشته‌ای علوم قرآنی است. لازم است دانشگاه‌ها افرادی را که علاقه‌مند ورود به مطالعات و پژوهش‌های حوزه‌های میان رشته‌ای علوم قرآنی هستند را تشویق کنند و نیز مشاوران توانمند آن رشته را به پژوهشگر معرفی کنند. مثلا در انجام تحقیق با برقراری ارتباط میان آموزه‌های قرآن و حوزه‌های روانشناسی و علوم تربیتی، حتماً باید استاد مشاور و کارآمد در این رشته‌ها در کنار دانشجو و محقق حضور داشته باشد.
گفت‌وگو از مریم روزبهانی
انتهای پیام
انتهای پیام
مطالب مرتبط
