تأثیرات فضای مجازی بر کاهش کارکردهای مسابقات قرآن

غلامرضا شاه‌میوه، پیشکسوت قرآنی کشورمان، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، در مورد دلایل کاهش شرکت‌کنندگان در مهمترین مسابقات کشور، یعنی مسابقات سراسری قرآن سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: سال‌های قبل در یکی از شهرستان‌ها استقبال از مسابقات در حدی بود که در برخی رشته‌ها، گزینش اولیه از شرکت‌کنندگان صورت می‌گرفت، اما امسال در همان شهرستان تعداد شرکت‌کنندگان تک‌رقمی شد. یعنی در همان شهرستان که در سال‌های گذشته بیش از 150 شرکت‌کننده حضور می‌یافت، امسال به حدود 15 نفر رسید که از این تعداد شش نفر به مرحله استانی راه یافتند.

این مدرس و داور مسابقات کشوری و بین‌المللی در ادامه به تحلیل این موضوع پرداخت و با تأکید بر اینکه این کاهش حضور نمی‌تواند صرفاً یک دلیل داشته باشد، گفت: یکی از دلایل اصلی می‌تواند تغییر مدل زندگی افراد و مشغولیات زندگی و بحث‌های اقتصادی و مسائلی از این دست باشد. یک زمانی معیشت مردم خوب بود و برای چنین فعالیت‌هایی وقت می‌گذاشتند، اما در حال حاضر افراد مجبور هستند از صبح تا شب به دنبال مسائل اقتصادی و تأمین معیشت خودشان باشند، لذا وقت کافی برای مسائلی از این دست باقی نمی‌ماند.

صرفاً مسابقات راه دیده شدن نیست

شاه‌میوه با بیان اینکه در گذشته مسابقات شاخص بسیاری موارد همچون شناخته شدن، دعوت و حضور در محافل و ... بود، تصریح کرد: با گسترش فضای مجازی دیگر این کارکرد مسابقات کم‌رنگ شده و در حال حاضر یک فرد می‌تواند با حضور در فضای مجازی به شهرت برسد و حتی از این طریق به محافل و مراسم‌ دعوت شود. لذا با توجه به رشد فضای مجازی، فقط مسابقات محل دیده شدن افراد نیست. الان هستند افرادی که در مسابقات رتبه نیاورده‌اند، اما از نفرات حائز رتبه در مسابقات بین‌المللی بیشتر دعوت می‌شوند و محافل بسیار بیشتری را اجرا می‌کنند.

این پیشکسوت قرآنی کشورمان در ادامه در مورد این موضوع که چه کاری می‌توان انجام داد تا مسابقات با هیجان بیشتری برگزار شود، اظهار کرد: این به انگیزه‌های شخصی افراد بر‌می‌گردد. اگر انگیزه نباشد، حتی اگر بیشترین تبلیغات را هم انجام دهیم، باز هم شاهد تغییرات چندانی نخواهیم بود. یک فرد تا عشق و علاقه به حضور در مسابقات را نداشته باشد، نمی‌توان او را ترغیب کرد تا در مسابقات یا محافل قرآنی حضور یابد. این ویژگی سبک جدید زندگی است.

ضرورت تنوع‌ رشته‌ها

سال‌های قبل در یکی از شهرستان‌ها استقبال از مسابقات در حدی بود که در برخی رشته‌ها گزینش اولیه از شرکت‌کنندگان صورت می‌گرفت، اما امسال در همان شهرستان تعداد شرکت‌کنندگان تک‌رقمی شد

شاه‌میوه در پاسخ به این سؤال که آیا باید با این موضوع کنار آمد و قبول کرد که مسابقات برای این دوران نیست و به همین شکل برگزاری عادت کرد، گفت: ما کاری نمی‌توانیم انجام دهیم، مگر اینکه مدل برگزاری مسابقات را به گونه‌ای بازتعریف کنیم که تنوع بیشتری داشته باشد و تور بزرگتری را باز کند تا هرکسی در هر بخشی که فکر می‌کند توانمند است در مسابقات حضور یابد.

مؤلف کتاب «مهارت‌های تنغیمی و القای معانی در هنر تلاوت قرآن» با اشاره به اینکه مسابقاتی را در اصفهان با عنوان «هفت‌گانه» طراحی کرده است که برگرفته از مسابقات ده‌گانه دوومیدانی است، گفت: برای مثال در این مسابقات یکی از رشته‌ها نفس بلند بود و هر شرکت‌کننده که نفس بلندتری داشت شرکت می‌کرد. در این رشته افرادی که لزوماً قاریان سطح بالایی نبوده، اما نفس خوبی داشتند حضور پیدا می‌کردند و همین باعث می‌شد تا آن فرد در ادامه به تقویت موارد دیگر بپردازد. باید رشته‌های متنوع و متعددی را تعریف و مسابقات را با رویکردهای مختلف برگزار کرد تا استقبال بیشتر شود.

سختی‌های قاری‌پرور در گذشته

شاه‌میوه در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این سؤال که اساتید و پیشکسوتان قرآنی می‌توانند چه نقشی در افزایش مشارکت‌کنندگان در مسابقات قرآن داشته باشند، گفت: یک‌سری اتفاقات در یک یا دو دهه اخیر رخ داده که تأثیری بسیار منفی در جذب مخاطبان داشته است و هر چقدر هم بخواهیم نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم. مسئله دیگر راحت‌طلبی افراد است. در گذشته قاریان برای اینکه از محضر درس یک استاد استفاده کنند، کیلومترها مسافت را طی می‌کردند، اما در حال حاضر به راحتی هر چه تمام‌تر از طریق فضای مجازی از اساتید نظر خواسته و مشورت گرفته می‌شود. لذا قاریان دیگر حاضر نیستند، رنج یادگیری را به جان بخرند. زمانی امثال من از استان‌های دیگر به تهران می‌آمدیم تا از جلسه استاد «سیدمحسن خدام‌حسینی» استفاده کنیم، اما در حال حاضر چنین روندی وجود ندارد.

این داور مسابقات بین‌المللی قرآن درباره اینکه چرا امکانات و رشد فضای مجازی باعث نشده است تا حضور شرکت‌کنندگان در مسابقات بیشتر شود و در واقع فضای مجازی در خدمت مسابقات باشد، اظهار کرد: تغییرات مکرر مدیران قرآنی در همین سازمان اوقاف و بسیاری از سازمان های دیگر باعث می‌شود تا مدل جدید از مسابقات طراحی شود و چون یک منشور واحد و برنامه بلندمدتی وجود ندارد، مرتب دچار تغییر و تحولات می‌شویم. همین تغییر و تحولات هم آسیب دارد و هم باعث ریزش مخاطب می‌شود.

با قهرمانان قرآنی چه کردیم؟

مؤلف کتاب «پژوهشی در جلوه‌های موسیقایی هنر تلاوت» در پایان بیان کرد: در حال حاضر برای فردی که پس از سال‌ها موفق شده است در مسابقات به موفقیت برسد چه خدماتی در نظر گرفته‌ایم تا امثال او بیشتر ترغیب شوند؟ یک قاری یا حافظ که از مسابقات کنار می‌رود، دیگر هیچ برنامه‌ای برای او وجود ندارد، نه بیمه‌ای در نظر گرفته می‌شود و نه هیچ خدمت دیگری. یک قاری اگر صدای خود را از دست بدهد، چگونه می‌تواند گذران زندگی کند؟ بنابراین قرائت شغل اصلی نیست، در حالی که در کشوری مانند مصر این گونه نیست. ما این انگیزه‌ها را ایجاد نکرده‌ایم تا یک جوان زمانی که از خود سؤال می‌کند که چرا باید در مسابقات قرآن شرکت کند پاسخ‌های قانع‌کننده‌ای داشته باشد. در برخی برنامه‌های تلویزیونی یک فرد با چند دقیقه اجرا به شهرت می‌رسد و دعوت‌های بسیاری از او برای حضور در برنامه‌های دیگر به عمل می‌آید، اما در عرصه قرآنی چنین بهایی به مخاطبان داده نشده است و لذا رغبتی برای حضور ندارند. الان بسیاری از قاریان خیلی راحت می‌توانند با یک سال تمرین و یادگیری «سلفژ» وارد عرصه خوانندگی شوند و آلبوم روانه بازار کنند و به اجرای کنسرت بپردازند. در عین اینکه این دو عرصه به هیچ وجه قابل مقایسه نیستند، اما صداهای خوب جذب آن جریان می‌شوند.

انتهای پیام