تغییر رویکرد عربستان در برابر ایران با انفعال آمریکا در برابر اسقاط پهپاد جاسوسی

امارات و عربستان سعودی طی روزهای گذشته پیام‌هایی مبنی بر مذاکره و گفت‌وگو با ایران و کاهش تنش‌ها مخابره کرده‌اند که نمونه بارز آن هم سخنان نماینده عربستان سعودی در سازمان ملل متحد مبنی بر آمادگی این کشور برای مذاکره با ایران، آزاد کردن نفتکش ایرانی توقیف‌شده در این کشور و همچنین رفتار مناسب در قبال حجاج و تأکید مسئولان اماراتی بر لزوم پایان دادن به جنگ یمن و درخواست از ایران برای همکاری در این زمینه است.

احمد بخشایش اردستانی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره نقش عدم اقدام خاص آمریکا در حمایت از عربستان و امارات در ابراز تمایل آنها به مذاکره و گفت‌وگو با ایران گفت: در ادبیات سیاسی عبارتی با عنوان «حق با کسی است که قدرت دارد» یا در عربی «الحق لمن غلب» داریم. برای تشریح بهتر این عبارت از داستان طالوت و جالوت که در قرآن بیان شده استفاده می‌کنم. زمانی که لشکر طالوت در مقابل لشکر جالوت قرار گرفت جوان هفده ساله‌ای به نام داوود(ع) در لشکر طالوت حضور داشت که در آغاز نبرد خطاب به طالوت گفت جالوت کدام یک از افراد دشمن است، طالوت او را به داوود(ع) معرفی کرد و مشخصات و ویژگی‌های جالوت را تشریح کرد. داوود(ع) مانند فلسطینی‌های امروز یک قلاب‌سنگ یا فلاخن درست کرد و آن را پرتاب کرد که به پیشانی جالوت خورد و او به قدرت خدا از اسب به زمین افتاد و لشکر جالوت پراکنده شدند.

تمایل به مذاکره، به خاطر قدرت‌نمایی ایران 

وی ادامه داد: امروز ایران به منزله یک گروه در مقابل آمریکا و متحدان منطقه‌ای او قرار گرفته است. وقتی ایران خواسته یا ناخواسته پهپاد جاسوسی فوق پیشرفته آمریکا، که با آن بن لادن را شناسایی کرده بودند، را به عنوان پیشانی لشکر آمریکا ساقط کرد، عربستان و امارات به واقعیت قدرت ایران کاملاً واقف شدند و مشاهده کردند که آمریکا هم پاسخ متقابلی به آن نداد. آنها وقتی دیدند آمریکا از خودش هم دفاع نمی‌کند این خطر را حس کردند که نمی‌توانند به حمایت آمریکا در دفاع از آنها دلخوش کنند.

بخشایش اردستانی اظهار کرد: در ادامه به دنبال توقیف نفتکش انگلیسی از سوی ایران در تلافی توقیف کشتی حامل نفت ایران، اقتدار ایران بر عربستان و امارات کاملاً آشکار و مشاهده شد که عربستان پس از آن، کشتی توقیف شده ایران از چند ماه قبل را آزاد کرد. بر این مبنا عربستان و امارات در طی روزهای اخیر پیام‌هایی مبنی بر آمادگی برای گفت‌وگو و مذاکره با ایران منعکس کردند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: از طرفی به هر حال ایران، عربستان و امارات در یک منطقه و همسایه هم هستند و باید با هم تعامل کنند. دیدیم که ایران عکس‌العملی به گرفتن کشتی خود از چند ماه قبل از سوی عربستان نشان نداد ولی بلافاصله نفتکش انگلیسی را توقیف کرد. این تلافی کردن قدرت ایران را بازتاب داد و وقتی کسی قدرت دارد دیگران هم به سمت طرف قدرتمند کشیده می‌شود و پیام می‌دهند که از یمن خارج می‌شویم یا آماده گفت‌وگو هستیم. البته این نمایش قدرت ایران در مقابل آمریکا و انگلیس به این معنا نیست که ایران به دنبال از بین رفتن امارات و عربستان است.

عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یادآور شد: در واقع وقتی ایران راهبرد مقاومت فعال را اتخاذ و اجرا کرد خودبه‌خود در امارات و عربستان کششی به سوی ایران ایجاد شد هر چند این کشش صد در صدی نیست اما گام مهمی در کاهش تنش‌ها و منازعه‌هاست.

ایران برای مذاکره نیازی به شرط‌ گذاری ندارد

بخشایش اردستانی با بیان مشابهت این اتفاق با زمان اعلام خبر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه توسط ترامپ گفت: بعد از آن مقامات کشورهای عربی روابط با سوریه و بازگشایی سفارتخانه‌ها در دمشق را آغاز کردند و این به خاطر قدرت گرفتن مجدد بشار اسد بود. علت اینکه امروز هم دلار سیر نزولی پیدا کرده این است که امارات وقتی اعلام کرد از یمن خارج می‌شود، فشارهای خود بر صرافی‌های ایرانی در این کشور را نیز کاهش داد تا دلار وارد بازار ایران شود و این ورود دلار باعث کاهش قیمت دلار شد.

بخشایش اردستانی درباره لزوم یا عدم لزوم شرط‌ گذاری از سوی ایران برای مذاکره با عربستان و امارات گفت: از آنجا که ما با هم همسایه هستیم نیاز نداریم پیش‌شرطی برای شروع مذاکره بگذاریم. از ابتدا هم ایران مشکلی با این دو کشور نداشت بلکه آنها از دریچه آمریکا به ایران نگاه کردند و چون تصور می‌کردند آمریکا می‌خواهد ایران را از بین ببرد با آنها متحد شدند. البته شاید بر روی مسئله یمن بحث و اختلاف نظری باشد و عربستان بخواهد فضا به سمتی پیش برود که بتواند آبرومندانه از یمن خارج شود ولی ایران حاضر نخواهد شد که انصارالله را فدای آغاز رابطه با عربستان کند.

گفت‌وگو از مهدی مخبری

انتهای پیام