نقد و بررسی کتابی با الگوگیری از حضور زنان در جامعه

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، جلسه نقد و بررسی کتاب «تأملی بر نقش اسلام در ارتباطات و توسعه با تأکید بر نقش ارتباطی زنان در جامعه» به همت گروه پژوهش‌های اسلام شناسی و ایران‌شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سالن اندیشگاه برگزار شد.

در این جلسه تخصصی داوود آقارفیعی به عنوان نویسنده کتاب، حبیب‌الله عظیمی، رضا خانی‌پور و بهاره نصیری به عنوان منتقد کتاب حضور داشتند.

در ابتدای مراسم آقارفیعی، در بیان ویژگی‌ها و اهمیت نگارش این کتاب گفت: از اواسط دهه هفتاد که در درس «ارتباطات بین الملل» مسائل مربوط به توسعه از طریق ارتباطات مطرح و متون اندکی در این زمینه به زبان فارسی موجود بود و اگرچه که تاکنون کتاب‌ها و ویژه‌نامه‌های زیادی در این باب نگاشته شده و تحقیقات مهمی نیز در این زمینه به انجام رسیده است، اما جای متنی مرتبط با مباحث ارتباطات و توسعه با رویکرد اسلامی خالی بود. از این رو از لحاظ فکری، این کتاب در چارچوب جهان‌بینی توحیدی قرار دارد و با جهان‌بینی تجربی و فلسفی نیز قرابت‌هایی دارد.

وی ادامه داد: الگوی این کتاب مبتنی بر حضور زنان در جامعه بوده و اکنون که وسایل ارتباط جمعی مانند کانال‌های تلگرامی و امثالهم به گسترش ارتباطات میان فردی پرداخته‌اند، این ارتباطات میان فردی بیشتر با محوریت زنان در نظر گرفته شده است.

وی در همین زمینه تصریح کرد: بنابر گزارش‌های مجامع بین‌المللی با توسعه روزافزون فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی، آینده درخشانی در حیطه حرفه‌ای بانوان وجود دارد. متأسفانه در کشور ما باوجود حضور زنان، آن چنان که باید از توانمندی‌های زنان استفاده نمی‌شود و نیاز است ما رویکرد جدیدی نسبت به این مسئله داشته باشیم. البته این حضور باید همه‌جانبه، مؤثر و با حفظ حریم و رعایت اعتدال در ارتباطات باشد.

حبیب‌الله عظیمی در ادامه این نشست از نگارش کتابی با چنین موضوعی ابراز خشنودی کرد، اما جای بحث عقلانیت و تعقل را در آن خالی دانست و بیان کرد: در اسلام بحث عقلانیت یکی از بحث‌های محوری است که آیات و احادیث فراوانی در این زمینه وجود دارد.

وی ادامه داد: ارزش و قیمت هر انسانی با ملاک عقل محک زده می‌شود. در مبانی دین، عقلانیت و خردورزی یکی از بحث‌های اساسی است که همراه شدن این بحث با بحث ارتباطات و توسعه می‌توانست بهتر نمود یابد.

در بخش دیگر این نشست، بهاره نصیری گفت: بلافاصله پس از جنگ جهانی دوم در زمینه توسعه با انبوهی از نظریات مواجه شدیم که بیشتر در راستای توصیف و تبیین و ارائه راهکار از جانب بلوک سرمایه‌داری برای کشور‌های جهان سوم بود و از طرفی علم توسعه هم به عنوان یکی از علوم فرعی علوم اجتماعی به شکل انباشتی در حال گسترش بود.

وی گفت: وجه تمایز این کتاب آن است که به بررسی نقش زنان بهتر پرداخته شده و نویسنده به نحوی منظم و سیستماتیک به چهار کلید واژه «اسلام، توسعه، ارتباطات و زنان» پرداخته و نقشه جامعی در انتها ارائه کرده است.

نصیری تأکید کرد: دوران نظریه‌های عام و فراگیر به سر رسیده و اکنون زمان آن است که ما باید به خرده تئوری‌هایی که ناظر به موارد مشخص هستند بپردازیم؛ این کتاب نتیجه‌گیری را به خوبی ارائه کرده و تصویری تقریباً کامل در انتهای فصل نشان داده است.

در ادامه رضا خانی‌پور، با توجه به ایام سوگواری سالار شهیدان به حدیثی مرتبط با مفهوم توسعه از امام حسین(ع) اشاره کرد که حضرت می‌فرماید: نیاز‌های مردم به سوی شما، نعمت‌های خدا بر شما است و پاسخگویی به این نیاز‌ها موجب رشد و توسعه انسان و جامعه می‌شود.

وی ادامه داد: انتخاب موضوع این کتاب یکی از موضوعات حیاتی و مهم است که به فلسفه وجودی ما هم اشاره می‌کند به اینکه زندگی کوتاه دنیوی، زمینه رسیدن به تکامل و توسعه است.

به گفته وی، یکی از هسته‌های اصلی این کتاب در مورد توسعه در اسلام است که البته خیلی کم به آن پرداخته شده است. در این کتاب به بحث زنان و تاکید‌های قرآنی در مورد آن‌ها به خوبی اشاره شده از جمله آیاتی که درباره کارآفرینی بانوان است به عنوان نمونه آیه ۳۲ سوره نساء «لِلرِّجالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ» آنچه زنان برای خودشان کسب می‌کنند متعلق به خودشان و مردان نیز آنچه کسب می‌کنند برای خودشان است؛ درحالی‎‎که متأسفانه در جامعه کنونی آن‌طور که باید و شاید به این آیه عمل نمی‌شود.

انتهای پیام