آشناترین پیامبر الهی؛ غریبه‌ای میان سینماگران

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ شما به عنوان یک فرد مسلمان چند فیلم در خصوص پیامبران الهی دیده‌اید؟ مثلاً چند فیلم و انیمیشن از به آب انداخته شدن حضرت موسی، تبدیل عصای ایشان به مار و شکافته شدن رود نیل و عبور قوم بنی اسرائیل را تماشا کرده‌اید؟ در خصوص ساخته شدن کشتی نوح چند فیلم و کارتون تماشا کرده‌اید؟ در خصوص بخش‌های مختلف زندگی حضرت عیسی(ع) چند بار پای تلویزیون نشسته‌اید؟

حال این تعداد را با تعداد دفعاتی که برای دیدن فیلم یا انیمیشنی در خصوص زندگی حضرت محمد(ص) صرف کرده‌اید مقایسه کنید.

به نظر شما میزان اطلاعات موجود در خصوص جزئیات زندگی و عصری که پیامبرانی همچون حضرت یوسف(ع)، عیسی(ع)، موسی(ع)، نوح(ع)، ابراهیم(ع) و سایر پیامبران الهی در آن می‌زیستند، چه قدر است؟ میزان اطلاعات ما از جزئیات زندگی، شخصیت، سخنانی که بیان فرموده و اقداماتی که آخرین فرستاده الهی انجام داده‌اند، به چه میزان است؟

حقیقت این است که ما بیشترین اطلاعات را در خصوص زندگی آخرین فرستاده خداوند داریم. خداوند در قرآن کریم و حضرت علی(ع) در نهج البلاغه در خصوص ویژگی‌های شخصیتی حضرت محمد(ص) سخن گفته‌اند. چگونگی تولد، زندگی در دوران کودکی و بزرگسالی، نحوه مبعوث شدن به پیامبری، جنگ‌ها، صلح‌ها، مبارزه‌ها، تبلیغ دین اسلام و ... همه در تاریخ اسلام بیان شده است و اگر چه اختلاف‌هایی در برخی از تاریخ‌ها و زمان‌ها وجود دارد اما جزئیات زندگی پیامبر اسلام(ص) به خوبی آشکار است اما تاکنون کم‌ترین فیلم، سریال و انیمیشن در خصوص حضرت محمد(ص) ساخته شده است.  

مروری بر فیلم های ساخته شده درباره زندگی حضرت رسول(ص)

از مطرح ترین فیلم های ساخته شده در خصوص حضرت محمد (ص) می توان به فیلم الرسالة (۱۹۷۷میلادی) یا همان محمد رسول الله ساخته مصطفی العقاد، کارگردان سوری‌الاصل مقیم آمریکا اشاره کرد. این فیلم به ۱۲ زبان زنده دنیا ترجمه و پخش شده و برخی گزارش‌ها حاکی از گرایش بسیاری از بینندگان غیرمسلمان این فیلم به دین اسلام بود.
التحریر فیلم «الرسالة» را بهترین فیلم تاریخ جهان از نظر تعداد بیننده معرفی کرده است.

«محمد خاتم الأنبیاء(ص)» (۲۰۰۲ میلادی)
این فیلم یک انیمیشن بود که توسط شرکت جهانی «بدر» تولید شد. کارگردان آن نیز ریچارد ریچ آمریکایی بوده است، این فیلم در معدود سینماهای آمریکا و انگلیس به نمایش گذاشته شد.
فیلم محمد خاتم الأنبیاء(ص) روزهای نخست صدر اسلام و بعثت پیامبر(ص) را به نمایش گذاشته است.

 الشیماء۱۹۷۲ میلادی
الشیماء دختر دایه حضرت محمد(ص) و خواهر شیری پیامبر(ص) است.
حلیمه السعدیة، دایه پیامبر(ص)، حارث بن عبدالعزیز، همسر حلیمه و عبدالله فرزند آن‌ها برای حضرت محمد (ص) احترام زیادی قائل بودند، زیرا آنها معتقدند که از زمان ورود آن حضرت به دیار آن‌ها، خیر و برکت بر سرزمینشان نازل شد. بیجاد همسر الشیماء بود که نسبت به حضرت محمد(ص) نفرت داشت.
فیلم الشیماء بخشش و گذشت پیامبر اسلام(ص) در برابر بیجاد را به نمایش می‌گذارد.

فجر الإسلام ۱۹۷۱ میلاد)
این فیلم یکی از فیلم‌های تاریخی – دینی مهم در تاریخ سینمای مصر است.
فجرالاسلام زندگی مردم دوران پیش از اسلام و سطح رواج خرافه در جامعه آن زمان را به نمایش می‌گذارد. در همین اثنا اسلام ظهور می‌کند و جوانی که خود فرزند یکی از شیوخ قبایل بزرگ بوده به آن ایمان می‌آورد.

محمد رسول‌الله(ص) (۲۰۱۵ میلادی)

فیلم محمد رسو‌ل‌الله(ص) ساخته مجید مجیدی کارگردان مشهور ایرانی آخرین فیلم ساخته شده در خصوص زندگی آن حضرت است. این فیلم به زندگی پیامبر اسلام(ص) از زمان تولد و مهم‌ترین حوادث دوران کودکی ایشان مانند وفات آمنه، مادر آن حضرت، دوران کودکی و سرانجام سفر ایشان به شام می‌پردازد.

مصائب ساخت فیلم در خصوص پیامبران

البته ساخت فیلم در خصوص پیامبران الهی به خصوص سه پیامبر اولوالعزم یعنی حضرت موسی، حضرت عیسی و حضرت محمد(ص) به دلیل وجود فرق و مذاهب مختلف در این ادیان و نگاه متفاوت برخی گروه‌های مذهبی همیشه با مشکلاتی مواجه بوده است. به عنوان مثال وقتی فیلم مطرح مصائب مسیح ساخته شد که در آن نشان داده می‌شد یهودیان حضرت عیسی را به صلیب کشیده‌اند بسیاری از یهودیان به اکران این فیلم اعتراض کردند.

یا کارگردان فیلم محمد رسول الله در خصوص مشکلاتی که برای ساخت این فیلم داشته گفته است: متأسفانه تولید آن آن‌قدر طول نکشید که مذاکرات برای به توافق رسیدن، به طول انجامید؛ مثل مذاکرات با مسئولین مذهبی، که پنج سال کلاً طول کشید. ما تأییدیه دانشگاه الازهر را داشتیم ـ آن‌ها سناریو را صفحه‌به‌صفحه مُهر کردند. بعد آن را به مجلس الشیعه در لبنان بردیم؛ آن‌ها هم آن را مُهر کردند و به ما گفتند که باید از «رابط فی العالم الاسلامیه» در عربستان سعودی اجازه بگیرید.

 آن‌ها مثلاً «جناح راست افراطی» بودند. آن‌ها فکر می‌کردند که همه ملحدند. من به آن‌ها درباره این «صورة حرام» گفتم که من در دانشگاه کالیفرنیا یاد گرفته‌ام که کسی که تئوری عکاسی و عدسی‌ها را پایه‌گذاری کرد، یک مسلمان بود به نام «حسن ابن حیفا»، و حالا ما اینجا، به اذان مسلمین داریم می‌گوییم که حرام است؟! عکس ملک فیصل در روزنامه بود؛ گفتم: این یک «صورة حرام» است؟ گفت که نه، این اشکال ندارد، چون «انجماد سایه» (freezing shadow) است. می‌دانید آن‌ها در حماقتشان باهوش‌اند. می‌گفت شما در سینما آن را به حرکت درمی‌آورید و به آن روح می‌بخشید و خلقت روح، فقط به خدا مربوط است. من گفتم که اگر تصویر خودم را در آینه ببینم دلیل نیست که من یک روح خلق کرده‌ام، و اگر من قادر بودم که روح خلق کنم، ارواح بسیاری برای تمام جهان عرب خلق می‌کردم. بعد به او گفتم که در زمانی که ما داریم درباره «صورت حرام» جروبحث می‌کنیم، آن‌ها روی کره ماه می‌نشینند، چون هم‌زمان با این واقعه بود، و در تلویزیون دیده می‌شد، بعد رئیس آن‌ها از آن عقب فریاد می‌زند، اسمش «بز» بود، مفتی آن‌ها بود، گفت آن‌ها به روی کره ماه ننشسته‌اند، شما را فریب داده‌اند، آن کره ماه نیست. فکر کردم که فایده ندارد. بنابراین، من بدون تصویب آن‌ها، کار را شروع کردم، ولی این مراحل دو سال طول کشید، و بعد از این‌که تهیه‌کننده‌ها را یافتم، کار سه سال دیگر طول کشید.

مصطفی عقاد در سال ۲۰۰۵ به‌همراه دخترش بر اثر انفجار بمبی توسط القاعده، که در مجلس عروس در هتلی در اردن کار گذاشته شده‌بود، کشته شد.

فیلم محمد رسول الله‌(ص) به دلیل برخی اظهارنظرها در کشورهای عربی مبنی بر مجسم‌کردن شخصیت پیامبر(ص) در آن( که صحت نداشته و مجیدی نیز آن را تکذیب کرد)، با انتقادات زیادی مواجه شد. به دلیل این اتهامات بی‌اساس مرکز اسلامی الازهر در مصر و مفتی اعظم عربستان با نمایش آن مخالفت کردند.

علی رغم تمامی این مسائل ده‌ها فیلم و انیمیشن از زندگی حضرت مسیح و حضرت موسی(ع) ساخته شده است. از جمله فیلم های شاه شاهان The King of Kings)) در سال 1927، انجیل به روایت متی (The Gospel According to St. Matthew) تاریخ اکران: 1964، بزرگترین داستان عالم (The Greatest Story Ever Told)تاریخ اکران: 1965، عیسی مسیح سوپراستار (Jesus Christ Superstar)تاریخ اکران:1973 ، مسیح (Jesus ) تاریخ اکران:1979  ، آخرین وسوسه مسیح (The Last Temptation of Christ) تاریخ اکران: 1989 ، انجیل یوحنا (The Gospel of John) تاریخ اکران: 2003 ، مصائب مسیح (The passion of Christ) تاریخ اکران: 2004 ، انجیل یوحنا  (The Gospel of John) تاریخ اکران:2014 و ... در خصوص زندگی حضرت عیسی(ع) ساخته شده است.

در تاریخ اسلام رخ دادهای فوق العاده‌ای از نظر جذابیت داستانی و قابلیت آفرینش تصویری وجود دارد از جمله داستان جنگ‌ها و صلح های پیامبر(ص) که مطالعه دیدگاه فرق مختلف اسلامی در خصوص آن‌ها نشان دهنده اشتراک زیاد موجود بین تمامی مذاهب اسلامی است. ساخت و نمایش فیلم‌ها و حتی سریال‌هایی در خصوص این رخ دادهای تاریخی به معرفی پیامبر اسلام و حقیقت اسلام کمک شایانی خواهد کرد و کارگردان‌های مسلمان با کمی مطالعه تاریخ اسلام و مشورت با اندیشمندان مطلع در مورد دیدگاه‌های مذاهبی اسلامی می‌توانند فیلم های ارزشمندی در خصوص آن‌ها بسازند و این خلاء بزرگ کمبود فیلم و سریال در خصوص زندگی آخرین فرستاده الهی را کاهش دهند.