جدیدترین شماره از فصلنامه «روانشناسی و دین» منتشر شد

به گزارش ایکنا؛ در این شماره از فصلنامه «روانشناسی و دین» مقالاتی با عناوین «نقش واسطه‌ای راهبرد تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین توکل به خدا و سرسختی روان‌شناختی» نوشته قوام ملتفت، ناصر نوشادی و فاطمه رفیعی‌منش؛ «ساخت پرسش‌نامه اولیه شجاعت بر اساس منابع اسلامی» تألیف مصطفی خوشخرام، محمدرضا احمدی و حمید رفیعی‌هنر؛ «اثربخشی آموزش مثبت‌اندیشی مبتنی بر آموزه‌های دینی بر سازگاری زناشویی، تاب‌آوری و کیفیت زندگی زوجین» به قلم سیدمرتضی احمدی تبار، بهنام مکوندی و منصور سودانی؛ «روابط بین فردی درون خانواده و دینداری نوجوانان: ارائه یک مدل ساختاری» نوشته محمد خدایاری‌فرد، باقر غباری بناب، الهه حجازی و رامین هاشمی گشنیگانی؛ «مقایسه رضایت از زندگی، امید و عملکرد تحصیلی دانش آموزان مرتبط و غیرمرتبط با جنس مخالف» نوشته محمد زارعی توپخانه، سیده خدیجه مرادیانی، حدیث چراغیان و مسعود جان بزرگی؛ «نقش پیوند والدینی و عزت نفس در پیش‌بینی سبک‌های هویت دینی نوجوانان» تألیف رقیه شیرچی، حسین رضائیان بیلندی و جواد مصلحی و «نقش واسطه‌ای جهت‌گیری مذهبی در رابطه با نیاز به شناخت و تاب‌آوری» به قلم حسن آب‌روشن و راضیه شیخ الاسلامی منتشر شده است.

 

 

نویسنده مقاله «نقش واسطه‌ای راهبرد تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین توکل به خدا و سرسختی روان‌شناختی» در چیکده نوشتار خود آورده است: سرسختی مجموعه‌ای از ویژگی‌های است که به‌عنوان مقابله با رویدادهای استرس‌زا تعریف شده است که تحت تأثیر متغیرهای فردی همچون شخصیت، انگیزش و متغیرهای اجتماعی همچون بافت خانواده قرار می‌گیرد. این پژوهش، با هدف تبیین سرسختی روان‌شناختی بر اساس توکل به خدا با واسطه‌گری راهبرد‌های شناختی تنظیم هیجان، در میان دانشجویان انجام گرفته است. بدین‌منظور، نمونه‌ای مشتمل بر ۳۸۱ نفر از بین دانشجویان دانشگاه یاسوج، به شیوه نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب گردید و به مقیاس‌های از قبیل مقیاس سرسختی اهواز، راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و مقیاس توکل به خدا پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها، از روش تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج حاکی از این بود که سرسختی روان‌شناختی، تحت تاثیر توکل به خدا و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان قرار دارد. بدین‌صورت که مولفه‌های توکل به خدا اثر مستقیم و غیرمستقیم به واسطه راهبردهای تنظیم هیجان بر سرسختی داشتند. با توجه به نتایج، پیشنهاد می‌شود زمینه افزایش توکل به خدا در دانشجویان فراهم شود و مشاوران نیز به این مهم اهتمام ورزند.

 

 

در طلیعه نوشتار «ساخت پرسش‌نامه اولیه شجاعت بر اساس منابع اسلامی» آمده است: این پژوهش، با هدف ساخت پرسش‌نامه اولیه شجاعت بر اساس منابع اسلامی با استفاده از روش توصیفی تحلیل محتوا انجام ‌شده است. ازاین‌رو، مفهوم شجاعت و مفاهیم مرتبط در منابع معتبر اسلامی مورد شناسایی، دسته‌بندی و تحلیل مفهومی قرار گرفت. با بررسی آنها پنج مولفه انگیزه مقاومت، قوی‌دل بودن، اقدام و ورود در ناملایمات، دفاع کردن و ایستادگی و مقاومت انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها از شاخص‌ها و روش‌های آماری متناسب با سوال‌های پژوهش استفاده ‌شده است که شامل شاخص نسبت روایی محتوایی (CVR)، شاخص روایی محتوایی (CVI)، همبستگی پیرسون، اسپیرمن، گاتمن و آلفای کرونباخ است. برای تعیین روایی محتوایی، از نظرات ۱۲ تن از کارشناسان علوم اسلامی روان‌شناسی استفاده شد. روایی ملاکی با محاسبه ضریب همبستگی مقیاس حاضر و مقیاس هم‌ارز ۶۶۱/۰ بوده و در سطح ۰۱/۰ معنادار است. در بررسی اعتبار پرسش‌نامه، ضریب آلفای کرونباخ در دو مرحله آزمایشی و نهایی به ترتیب ۹۰۲/۰ و ۸۵۸/۰ و همبستگی بین دونیمه مقیاس ۶۰۲/۰ است. بنابراین، با استفاده از منابع اسلامی، امکان ساخت ابزاری برای سنجش موضوع شجاعت وجود داشته و این ابزار از اعتبار و روایی مطلوب برخوردار است.

 

 

نویسنده مقاله «نقش پیوند والدینی و عزت نفس در پیش‌بینی سبک‌های هویت دینی نوجوانان» در چکیده مقاله خود آورده است: این پژوهش، با هدف بررسی نقش پیوند والدینی و عزت نفس در پیش‌بینی سبک‌های هویت دینی نوجوانان انجام شد. طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. بدین‌منظور، ۳۳۸ نفر از جامعه آماری دانش‌آموزان دبیرستانی شهر قم در سال تحصیلی ۱۳۹۶-۱۳۹۵ به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و به پرسش‌نامه‌های پیوند والدینی (PBI)، عزت نفس روزنبرگ ((RSES و هویت دینی کراسکیان (ARIQ) پاسخ دادند. در تحلیل داده‌ها، از آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که بین عزت نفس و دو مولفه واکنش‌پذیری و گریز عاطفی پیوند والدینی با هویت دینی موفق و هویت دینی کلیشه‌ای ارتباط مثبت و معنادار و با هویت دینی منع شده، هویت دینی آشفته و هویت دینی دیررس ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه گام‌به‌گام نشان داد که عزت نفس، واکنش‌پذیری عاطفی و جایگاه من به خوبی هویت دینی موفق را پیش‌بینی می‌کنند. مولفه‌های گریز عاطفی، جایگاه من و عزت نفس نیز مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌های سبک هویت دینی منع‌شده می‌باشند. همچنین، عزت نفس و گریز عاطفی به صورت منفی و معناداری، سبک هویت دینی دیررس را تبیین می‌کنند. این یافته‌ها نقش مهم پیوند والدین و فرزندان و همچنین ویژگی شخصیتی عزت نفس را در شکل‌گیری سبک هویت دینی نوجوانان نشان می‌دهد.