تفکیک قوا به تنهایی مانع فساد نیست/ کمرنگ شدن اخلاق انتخاباتی
گروه حوزه‌های علمیه ــ استاد جامعه المصطفی(ص) با بیان اینکه ما سامانی برای رفع خلاهای فکری و تربیت اخلاق سیاسی نداریم لذا پیوست اخلاقی هم برای انتخابات نداریم تصریح کرد: امروز از یکطرف انتخابات باید عامل نشاط و پویایی باشد ولی به علت کمرنگ شدن اخلاق انتخاباتی، آسیب‌هایی هست که می‌تواند به مبانی تفکر اسلامی و ارکان نظام خلل وارد کند.
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد نوروزی، مدیرگروه فقه سیاسی جامعه المصطفی العالمیه(ص) روز پنجشنبه، 17 بهمن‌ماه در نشست «اخلاق سیاسی» در مجمع عالی حکمت اسلامی بیان کرد: وقتی در زندگی امام خمینی(ره) تأمل می‌کنیم اخلاق و سیاست را واقعاً در هم تنیده می‌دانیم و حتی از درون درس اخلاق امام هم مبارزه با رژیم و پیوند با سیاست قابل مشاهده است.
وی افزود: ظهور انقلاب اسلامی ظهور همه ابعاد اسلام در اخلاق و احکام و ... است و آنچه می‌تواند موتور محرک جامعه قلمداد شود بعد اخلاقی است؛ قبل از انقلاب و در اوایل انقلاب، در حوزه فقه، فقه فردی برجسته شده بود ولی انقلاب، ابعاد اجتماعی آن را برجسته کرد.
نوروزی تصریح کرد: در فقه سیاسی و اجتماعی، ما شاهد شکل‌گیری مفاهیم جدیدی مانند اخوت و ... هستیم که ضمن اخلاقی بودن به شدت سیاسی است.
مدیرگروه فقه سیاسی جامعه المصطفی العالمیه(ص) با بیان اینکه باید ببینیم امروز اگر روند چهار دهه تحولات فکری، اجتماعی و سیاسی خود را مورد تأمل قرار داده و فراز و نشیب اخلاق سیاسی را روی منحنی ترسیم کنیم چه جایگاهی داریم؟ اظهار کرد: انقلاب گام‌های بلندی را در نهادینه کردن اخلاق سیاسی برداشته است ولی در برخی زمینه‌ها کاهش اخلاق را شاهدیم.
نوروزی اظهار کرد: در دهه اول انقلاب، انتخابات ما بدون تردید اخلاقی‌تر از امروز و در چارچوب احکام و ارزش‌های اخلاقی بود ولی امروز با گذشت چهار دهه در این مصداق خاص، اخلاق کمرنگ‌تر شده است وگرنه مصادیقی مانند سردار سلیمانی و ابراز عواطف و اخوتی که در حوادث سیاسی و اجتماعی داریم اوج اخلاق در جامعه را نشان می‌دهد.
استاد جامعه المصطفی(ص) اضافه کرد: همه اذعان داریم که انتخابات در نظام جمهوری اسلامی آسیب‌هایی دارد که بخشی از آن به افراد بر می‌گردد زیرا اخلاق در درون برخی نهادینه نشده و برخی آسیب‌ها هم به شرایط سیاسی و اجتماعی باز می گردد؛ چون انتخابات مبنای غربی دارد ولی اخلاق متناسب با آن تولید نشده است.
وی با بیان اینکه ما سامانی برای رفع خلاهای فکری و تربیت اخلاق سیاسی نداریم لذا پیوست اخلاقی هم برای انتخابات نداریم تصریح کرد: امروز از یکطرف انتخابات باید عامل نشاط و پویایی باشد که می‌تواند انرژی جدید تولید کند ولی از طرف دیگر هم آسیب‌هایی هست که می‌تواند خللی به مبانی تفکر اسلامی و ارکان نظام بزند.
نوروزی با اشاره به بیانیه گام دوم و توجه رهبری به اخلاق در این بیانیه تصریح کرد: مقام معظم رهبری در بیانیه به خودسازی و استحکام درونی فرد به ویژه در ساخت اخلاق توجه لازم را داشته‌اند زیرا می‌تواند منجر به تمدن توحیدی شود؛ ایشان در ادامه در راهبردهای ارائه شده اولین عنصر را علم و پژوهش و دومین مسئله را معنویت و اخلاق می‌دانند.
تقابل دو اندیشه در سیاست‌ورزی
وی افزود: وقتی اخلاق و سیاست را مورد توجه قرار می‌دهیم در دنیای امروز با دو منظومه فکری مواجهیم که شامل الگوی اسلامی و استکباری است که دو نگاه به سیاست و اخلاق دارد؛ غرب دنبال اداره جامعه است و ارزش‌های خود را به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحمیل می‌کند ولی سیاست اسلامی، هدایت‌محور است لذا تلاش می‌کنند عنصر اراده انسان و اختیار او را فعال کند تا با میل خود سراغ این عرصه برود.
مدیر گروه فقه سیاسی اظهار کرد: در عرصه مدیریت جامعه، گاهی تلاش می‌کنیم سیاست را بر پایه اخلاق طراحی کنیم و گاهی ممکن است بر اساس اندیشه غربی طراحی کنیم که نتایج متفاوتی دارد.
خودسازی؛ مهمترین عامل جلوگیری از فساد
نوروزی با اشاره به مقوله تفکیک قوا برای پیشگیری از فساد اشاره کرد و گفت: واقعیت آن است که چیزی که باعث جلوگیری از فساد است خودسازی به عنوان گام اول تمدن‌سازی است؛ انسان اگر تقوا داشته باشد قدرت را در خدمت فضیلت و گسترش ارزش‌های اخلاقی قرار می‌دهد ولی اگر این خودسازی نباشد تا نظارت هست تا حدی قابل کنترل است و اگر سیستم نظارت دچار غفلت شود فساد بروز می یابد لذا با تفکیک قدرت تفکیک فساد صورت می‌گیرد.
وی افزود: در حکمرانی خوب چون مدیریت جامعه براساس اخلاق نیست محبوریم ده‌ها مؤلفه نظارتی و پاسخگویی و شفافیت و ... مد نظر قرار گیرد ولی اگر سیاست مبتنی بر خودسازی باشد همه این‌ها حاصل می‌شود.
نوروزی اظهار کرد: علیرغم اهمیتی که مسئله اخلاق دارد ضرورتش در جامعه درک نشده و همین عدم درک ضرورت، سبب شده تا سازمان کلانی برای تقسیم وظایف نهادهای ذیربط نداشته باشیم که بتواند وظیفه حوزه و دانشگاه و آموزش و پرورش و ... را روشن کند.
این استاد حوزه تأکید کرد: ما به صورت شسته‌رفته فلسفه اخلاق و تعلیم و تربیت را تعریف نکرده و اجماع بر آن نداریم؛ مثلاً در آموزش و پرورش فلسفه تعلیم و تربیت و اهداف و مبانی آن چیست؟ البته بخشی از مشکلات هم به مدیریت جامعه و رسوخ افکار و ایده‌های نشئت گرفته از فرهنگ لیبرالی باز می‌گردد.
حوزه در تربیت استاد و تولید محتوا فعال‌تر شود
نوروزی بیان کرد: حوزه در تربیت استاد و تولید محتوا می‌تواند نقش مهمی داشته باشد ولی در همین عرصه هم معضلات زیادی داریم که قاعدتاً تلاش برای بهبود این مسائل می‌تواند ما را به کارآمدسازی رهنمون کند.
انتهای پیام
