مسئله جدی تشخیص اخبار جعلی در بحران کرونا / صدا و سیما با هنرمندان آشتی کند

غلامرضا آذری، دکترای علوم ارتباطات اجتماعی، مترجم و تحلیل‌گر مسائل رسانه در گفت‌وگو با ایکنا درباره اولویت‌های رسانه ملی در بحران شیوع کرونا گفت: اولین مسئله‌ای که باید مورد توجه مدیران رسانه‌ها قرار گیرد، این است که اخبار کذب را از اخبار صحیح تشخیص دهند و استنباط من از روز‌های گذشته در رابطه با انتشار اخبار کرونا این است که اخبار جعلی و کاذب در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی بسیار زیاد بوده و این امر با افکار عمومی بازی کرده و هراس و ترس جامعه از این بیماری را افزایش داده است، بنابراین وظیفه صدا و سیماست که اخبار جعلی را بشناسد و از انتشار آن‌ها جلوگیری کند تا آرامش روانی را به جامعه برگرداند.

 

وی افزود: در حال حاضر شیفت‌های تفسیر خبر نیز از ضروریات است و در صدا و سیما باید مورد توجه قرار گیرد، یعنی فقط به انتشار خبر پرداخته نشود، بلکه اطلاعاتی از بیمارستان‌ها به خبرنگاران ارائه شود و آن‌ها هم این اطلاعات را پردازش و تفسیر کرده و به تلویزیون انتقال دهند. همچنین از کارشناسان خبره و حرفه‌ای که به طور مستقیم یا با واسطه با این بیماری و فرد کرونایی درگیر بودند، دعوت شود و از مشورت کارشناسانه آن‌ها بهره گرفته شود، نه اینکه فقط به صورت میزگردی بحث شود. در واقع این مسئله باعث می‌شود مخاطبان با موضوع بیشتر درگیر شوند و اطلاعات ملموس‌تر می‌تواند راهنمای آنها باشد، زیرا در این روزها، اغلب مردم پای تلویزیون‌ها هستند و اخبار را دنبال می‌کنند.

 

آذری ادامه داد: ما در حال حاضر به سه گروه کارشناسان رسانه‌ای نیاز داریم، یک گروه کسانی هستند که خبر‌ها را منتشر می‌کنند و انتشار اطلاعات و داده‌ها به صورت پردازش شده از طریق رادیو و تلویزیون برای آنها حایز اهمیت است، یک گروه متخصصان مدیریت رسانه هستند و برخی ممکن است مدرک مدیریت رسانه نیز نداشته باشند، اما در این قالب در سازمان صدا و سیما مشغول به فعالیت هستند و طبیعی است که تجربیات و اطلاعات آن‌ها باید در این زمینه به کار گرفته شود و یک گروه نیز متخصصان روابط عمومی‌ها است که می‌توانند پل ارتباطی باشند و به نظر می‌رسد همه این گروه‌ها باید دست به دست هم دهند تا این روز‌های سخت و دشواری‌های بیماری همه‌گیر رفع شود.

وی در ادامه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه علاوه بر مسائل خبری، برنامه‌هایی نیز باید از تلویزیون پخش شود که مردم را در خانه‌ها نگه دارد و به نظر می‌رسد نقش صدا و سیما در این زمینه کلیدی است، به نظرتان این برنامه‌ها چه ویژگی‌هایی باید داشته باشند، بیان کرد: یکی از کار‌هایی که تلویزیون می‌تواند در این روز‌ها انجام دهد، فرح‌بخشی و نشاط‌آفرینی در برنامه‌هاست و باید امید را در جامعه زنده‌تر کنند. با توجه به اینکه مخاطبان در سنین گوناگونی هستند، برنامه‌های طنز می‌تواند این نقش را بهتر ایفا کند.

 

این مدرس دانشگاه تصریح کرد: در حال حاضر بخشی از کسادی که صدا و سیما دچار آن شده است، به واسطه قهری است که از سوی هنرمندان نصیبش شده است و این قهر باید بشکند و شکستن آن نیز به این صورت است که به طنزپرداز‌ها و هنرمندان اجازه حضور داده شود و از آن‌ها خواسته شود تا با هنر خود این نشاط و امید را در مردم ایجاد کنند، زیرا اغلب آن‌ها نه شغلی دارند و نه فیلمی بازی می‌کنند و نه در پروژه‌ای مشغول به فعالیت هستند. همچنین میزگرد‌های هنری در قالب نمایشگاه‌های الکترونیکی به صورت آنلاین یا شکل‌های دیگر اجرا شود.

وی تأکید کرد: اکنون که معلوم نیست شیوع ویروس کرونا تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، بنابراین باید مدیران رسانه‌ها برنامه‌ریزی بهتری داشته باشند و از کارشناسان و هنرمندان مجرب هم بهره بگیرند.

 

این تحلیل‌گر رسانه ادامه داد: من به عنوان یک متخصص رسانه معتقدم که مسئله برنامه‌سازی در این شرایط جدی است و باید جمعی از روانشناسان، جامعه‌شناسان، روان‌شناسان اجتماعی، کارشناسان رسانه، روابط عمومی، روزنامه‌نگاری، ارتباط پژوهی حرفه‌ای دعوت شوند و تصمیمات جدی‌تری در رابطه با برنامه‌ها گرفته شود، وگرنه تلویزیون اغلب با برنامه‌های تکراری آنتن پر می‌کند و تصور نمی‌کنم با این وضعیت اتفاق خاصی بیفتد.

 

آذری با ارزیابی برنامه‌های تلویزیون طی روز‌های گذشته گفت: تاکنون برنامه‌ها بسیار سطح پایین بوده و در این صورت مردم گرایش بیشتری به سمت رسانه‌های خارجی پیدا خواهند کرد؛ بنابراین صدا و سیما به یک بازسازی و هزینه جدی نیاز دارد، به این معنی که یک کارشناس زمانی در یک برنامه حضور می‌یابد که به حقوقش توجه و جایگاهش حفظ شود. زیرا تلویزیون هم در پرداخت دستمزد‌ها و هم در توجه به ایده‌پردازی‌ها کوتاهی کرده است و با شیوع ویروس کرونا می‌توان به ضعف‌های برنامه‌سازی در صدا و سیما بیش از پیش پی برد و این ضعف و نقص نیاز به درمان دارد.