رمضان با چاشنی کرونا در مراکش

به گزارش ایکنا به نقل از خبرگزاری آناتولی، امسال بیماری همه‌گیر کرونا حدود ۱۰ روز قبل از حلول ماه مبارک رمضان مردم مراکش را غافلگیر کرد و بر آداب و رسوم آن‌ها چیره شد.

بیشتر بازارهایی که هر سال در این ایام، شلوغ و پرازدحام بودند، تعطیل شده و تقاضای لباس‌های سنتی برای استقبال از رمضان به‌ دلیل تعطیلی مغازه‌ها کاهش یافته است. اطلاعیه‌های «ضیافة الرحمان» (دعوت به افطار)، که پر از شور و اشتیاق بود، وجود ندارد و از هیجان و شوق شهروندان برای دیدن سریال‌‌های جدید رمضانیه و برنامه‌های تلویزیونی خبری نیست.

مراکشی‌ها توجه و ارادت فراوانی به ماه رمضان دارند. قبل از شروع این ماه مبارک مساجد را غبارروبی و عطراگین می‌كردند، برای افطار وعده‌های غذایی ویژه تدارک می‌دیدند و صله رحم در میان آن‌ها طی شب‌های ماه رمضان رونق و صفای دیگری داشت، اما شرایط امسال متفاوت است و مردم مراکش از این استقبال‌های زیبا و آداب و رسوم محروم شده‌اند.

بازارهای بی‌رونق و دل‌مرده

اگرچه بازارهای میوه و تره‌بار و فروشگاه‌های مواد غذایی علی‌رغم اعلام وضعیت اضطراری پابرجاست، اما حالا دیگر بازارها و پاساژ‌های شلوغ و معروف، دوری از نگاه‌ مردم را انتخاب کرده‌اند و این باعث شده شور و نشاط مردم مراکش با شیوع ویروس کرونا از این اماکن رخت بربندد.

مقامات مراکش در اقدامی پیشگیرانه ۲۹ اسفند ۹۸ لغايت ۱ اردیبهشت ۹۹ را وضعیت اضطراری بهداشتی و محدودیت تردد در این کشور را اعلام کردند. قرنطینه سراسری از ۲۰ مارس(اول فروردین) اعمال شده است. مردم فقط برای خرید مواد غذایی، دارو و انجام یک‌سری کارهای خاص مجاز به بیرون رفتن از خانه هستند. همچنین، مدارس، مساجد، کسب و کارهای غیرضروری و تمام اماکن تفریحی و سیاحتی نیز تعطیل شده‌اند.

خانواده‌های مراکشی همیشه شیرینی‌های محلی برای ماه مبارک رمضان طبخ می‌کردند اما شیوع بیماری کووید ـ ۱۹ باعث شد که مردم فقط به فکر خرید مواد غذایی با شتاب بیشتر برای روزهای قرنطینه باشند. البته فیلم‌های تهیه غذاهای سنتی خانگی به‌ طور گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و همه چیز از تبریک ماه رمضان تا تهیه افطار و غذا مجازی شده است. همچنین آمار تماس‌های تلفنی و ارتباطات تصویری نوین از طریق شبکه‌های اجتماعی افزایش قابل توجهی یافته است.

دلتنگی نمازگزاران برای حضور در مساجد

تمامی مردم مراکش در روزهای ماه مبارک مانند دیگر مسلمانان جهان به‌ منظور اقامه نماز به مساجد می‌رفتند و این عبادتگاه‌ها را مملو از جمعیت و فضای معنوی و روحانی می‌کردند. در سال‌های قبل مردم مراکش قبل از حلول ماه مبارک، مساجد را غبارروبی و چنانچه نیاز به تعمیر داشت، بازسازی می‌کردند و با فرش‌ها و تزئینات داخلی رنگ و روی جدیدی به آن می‌دادند، اما امسال همه این شور و اشتیاق‌ها از بین رفته و مساجد خالی از حضور نمازگزاران همیشگی است.

بیماری همه‌گیر کرونا کشورهای جهان را وادار به بستن مکان‌های عبادی، جلوگیری از تجمعات عمومی، بستن مرزها، تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها و نیز تعلیق پروازها کرده است.

تغییر موقتی رفتارهای اجتماعى 

«علی الشعبانی»، جامعه‌شناس برجسته مراکشی، در این باره تأکید کرد: غیاب نشاط، فعالیت جمعی و آداب و رسوم رمضانیه در این روزهای مراکش، ناشی از محدودیت قرنطینه است. تغییر رفتار شهروندان و ماندن خانواده‌ها در خانه‌های خود اجباری بود، نه اختیاری. تغییری که در آداب و رسوم اجتماعی برجسته شده مربوط به شرایط کنونی و امری غیرقابل پیش‌بینی است. اینکه رفتار شهروندان تغییر کرده است یا خیر پس از پایان دوره قرنطینه معلوم می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: در سطح اجتماعی قضاوت در مورد پدیده‌های متغیر امکان‌پذیر نیست و فقط بعد از پایان قرنطینه و شرایط وضعیت اضطراری می‌توان ماهیت و حقیقت تغییرات را رصد کرد.

پشتیبانی دولت

خانواده‌های مراکشی از کاهش یا فقدان درآمد به دلیل اقدامات پیشگیرانه تحمیلی رنج برده و این امر بر تمایل آن‌ها برای استقبال از ماه مبارک رمضان اثر منفی گذاشته است.

دولت مراکش در ۲۱ اسفند ۹۸ از تشکیل «ستاد بیداری اقتصادی» برای رسیدگی به پیامدهای ویروس جدید کرونا بر اقتصاد خبر داد. بعد از ۵ روز از اعلام تشکیل این ستاد، دولت در راستای پیشگیری از کرونا تصمیم گرفت که رستوران‌ها، سینماها، و اماکن ورزشی و تفریحی را تا اطلاع ثانوی تعطیل اعلام کند.

وزارت کشور مراکش نیز اعلام کرد: تعطیلی بازار شامل مغازه‌ها و فروشگاه‌های مواد غذایی و کالاهای ضروری برای زندگی روزمره و رستوران‌هایی که خدمات را در منازل تحویل می‌دهند نمی‌شود.

در همین راستا، «محمد ششم»، پادشاه مراکش، دستور راه‌اندازی صندوق یک میلیارد دلاری را برای به‌روزرسانی زیرساخت‌های بهداشتی و کمک به بخش‌های اقتصادی آسیب‌پذیر این کشور در برابر ویروس کرونا صادر کرد.

دولت مراکش نیز دستمزد سرپرست‌های خانواری را که قادر به کار نیستند، به میزان ۱۲۰۰ درهم (۱۲۰ دلار) پرداخت کرده و مالیات و وام‌های مشاغل خرد را به‌ منظور کاهش فشار اقتصادی ناشی از محدودیت‌های قرنطینه به تعویق انداخته است.

براساس این گزارش، افراد و کارگرانی که مشاغل آزاد دارند و به دلیل قرنطینه درآمد روزانه خود را از دست داده‌اند، کمک‌های مالی دولت مراکش را موسوم به «طرح امید» دریافت کرده و برای آن‌ها کارت امکان استفاده رایگان از خدمات پزشکی صادر شده است.

ترجمه از مجید عبیداوی