اختصاص بودجه طرح ملی حفظ به فعالیت‌های زیرساختی / مسئله فرهنگ انس با حفظ قرآن
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به اینکه پنج میلیارد بودجه دریافتی برای طرح ملی حفظ قرآن به کارهای زیرساختی اختصاص می‌یابد، گفت: از جمله این اقدامات زیرساختی می‌توان به سامانه‌های یکپارچه ثبت تعداد حافظان یا روش جامع حفظ قرآن و ... اشاره کرد.
به گزارش ایکنا، برنامه افق رادیو قرآن عصر امروز ۲۱ تیرماه با اجرا و کارشناسی جواد نصیری و حضور تلفنی حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا شاهسونی، مدیر موسسه فرهنگی قرآن و عترت بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س)، مهدی قرهشیخلو، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه و دو نفر از فعالان حوزه رسانه و حفظ قرآن کریم به روی امواج این شبکه رادیویی رفت.
در ابتدای این برنامه حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا نجفی، مسئول آموزش مجازی و غیرحضوری حفظ قرآن سازمان اوقاف و امور خیریه که اخیراً تعطیل شده است، به بیان سخنانی پرداخت و گفت: این مرکز از سال ۹۱ در قم ایجاد شد و بعد از مدتی وارد فاز استان‌ها شد و در پایان سال ۹۸ دارای ۲۶ مرکز در بخش بانوان و آقایان فعالیت داشت.
وی در ادامه به بیان جزئیات دیگری از فعالیت‌های این مرکز پرداخت و افزود: در چند وقت اخیر سازمان‌ها و نهادها شعار برون‌سپاری فعالیت‌ها را سر داده‌اند، این برون‌سپاری شکل و ظاهر شکیلی دارد. این کار سازوکارهای خاص خود را دارد که به درستی اجرا نمی‌شود، وقتی هم به درستی اجرا نشود، منجر به تعطیلی می‌شود و ما شاهد این اتفاق برای مراکز مجازی حفظ قرآن کریم بودیم.
نجفی با تأکید بر اینکه مقوله حفظ قرآن متولی ندارد، افزود: اینکه نهادها و دستگاه‌ها نباید کار تصدی‌گری انجام دهند، حرف درستی است، اما این واقعیت را نیز باید بپذیریم که بخش خصوصی توان انجام کار در سطح بالا را ندارد. شاید برخی مراکز کارهایی در گوشه و کنار کشور انجام داده باشند، اما این کار به شکل محدود است. سازمان‌ها و ارگان‌ها باید تکلیف خود را مشخص کنند، اگر قرار است نقش حمایتی داشته باشند، سازوکار خاص آن را ایجاد کنند و اینگونه نباشد که صرفاً واگذاری شود و بعد نظارت و حمایت نشود. این اقدام درست نیست و نتیجه آن وضعیت موجود خواهد بود.
مسئول آموزش مجازی و غیرحضوری حفظ قرآن سازمان اوقاف و امور خیریه در پاسخ به سوالی در مورد تعطیلی تمامی مراکز مجازی حفظ قرآن در استان‌ها بیان کرد: از ۲۶ استان فعال، برخی تعطیل شده و استان‌های همدان، قزوین و قم دارای فعالیت هستند. این مراکز در حالی تعطیل شده است که در شرایط فعلی که کرونا اغلب فعالیت‌ها را تعطیل کرده است، بهترین روش آموزش حفظ همین روش مجازی است.
نجفی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تشریح ویژگی‌های آموزش مجازی حفظ قرآن کریم پرداخت و افزود: تمام فعالیتی که به صورت مجازی انجام می‌شود، اگر حضوری بود، تشکیلات بسیار زیاد سخت‌افزاری و همچنین هزینه‌های مالی زیادی را می‌طلبید، اما بحث مجازی بسیاری از هزینه‌ها و رفت و آمدها را حذف کرده است. استقبال قرآن‌آموزان از این روش بسیار مطلوب بوده و بر ارجحیت آن بر روش حضوری نیز بسیار تأکید کرده‌اند. به اعتقاد من سازمان‌ها به جای طرح مباحثی همچون برون‌سپاری، باید بر روی آموزش مجازی و فعالیت‌هایی از این دست تمرکز کنند.
مسئول آموزش مجازی و غیرحضوری حفظ قرآن سازمان اوقاف و امور خیریه در بخش دیگری از صحبت‌های خود در این برنامه با انتقاد از قرآنی نبودن یا به روز نبودن بسیاری از متولیان ساماندهی موسسات قرآنی، بیان کرد: نتیجه این در میدان نبودن و قرآنی نبودن، طرح‌هایی بوده است که به هیچ وجه قابلیت اجرایی ندارد.
وی در ادامه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات طرح ملی حفظ قرآن کریم را چندصدایی دست اندرکاران آن عنوان کرد و گفت: به تعداد حافظان در دنیا روش حفظ قرآن وجود دارد؛ یعنی در یک مسئله ساده، روش‌های بسیار زیادی تعریف شده است. من اعتقاد دارم برای حفظ قرآن کریم باید یک روش‌نامه که مورد قبول اکثر مراکز باشد، تهیه شود. گزارش‌های خوبی در این زمینه داده می‌شود، اما خروجی کار چیزی دیده نمی‌شود.
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا شاهسونی، مدیر موسسه فرهنگی قرآن و عترت بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) نیز روی خط برنامه آمد و در پاسخ به سوالی در مورد کاهش استقبال از حفظ قرآن در موسسات، گفت: با توجه به شیوع کرونا، استقبال به خصوص در مراکز شبانه‌روزی و طرح رحله کاهش یافته است که البته دلایل جانبی دیگری غیر از کرونا نیز داشته است.
وی در مورد راهکارهایی که برای بهبود وضعیت تعریف کرده است، بیان کرد: ثبت‌نام‌هایی که قبلاً برای آموزش حضوری انجام شده بود، به صورت مجازی پیگیری شده است و زیرساخت‌های این کار از قبل نیز فراهم شده است. در بخش مجازی استقبال نسبتاً خوب است. موسسات قرآنی باید از این موقعیت کمال استفاده را ببرند. کرونا اگرچه معایبی و سختی‌هایی داشته، اما برای موسسات این حسن را داشته که به صورت جدی وارد فضای مجازی شوند.
شاهسونی با اشاره به اینکه تا قبل از کرونا اساتید و قرآن‌آموزان تمایلی به حضور در کلاس‌های مجازی نداشتند، افزود: الان آمادگی روحی ایجاد شده و شاهد استقبال اساتید و قرآن‌آموزان از این فضا هستیم. این یک موقعیت طلایی برای ورود جدی‌تر به فضای مجازی است.
مدیر موسسه فرهنگی قرآن و عترت بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) در بخش دیگری از این گفت‌وگو در مورد دلایل استقبال اندک از فعالیت‌های مربوط به حفظ قرآن، اظهار کرد: عوامل متعددی در این امر دخیل است. علاوه بر فراهم نبود زیرساخت فیزیکی و فرهنگی، بحث دیگری به نام منزلت اجتماعی قاری و حافظ قرآن کریم مطرح است که باید به آن توجه شود. متأسفانه هنوز موفق نشده‌ایم جایگاه و منزلت اجتماعی خوبی برای قاریان و حافظان لحاظ کنیم. همه این موارد و بسیاری موارد دیگر باعث شده تا بحث حفظ قرآن همچنان ضعیف دنبال شود.
در بخش دیگری از این برنامه، مهدی قرهشیخلو، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه نیز در ابتدای صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی در مورد واگذاری مسئولیت ستاد راهبری طرح ملی حفظ به دستگاه دیگر، گفت: اولین جلسه ستاد بعد از قبول مسئولیت در مرکز برگزار و دومین جلسه ستاد راهبری طرح ملی حفظ نیز طی هفته جاری برگزار می‌شود. در جلسه اول به اعضاء اعلام کردم به عنوان مسئول ستاد وظیفه ستادی و ایجاد ساختار را داریم، نه اینکه به برگزاری کلاس و مواردی از این دست مشغول شویم.
قرهشیخلو در ادامه با انتقاد از اینکه بعد از سال‌ها هنوز یک روش آموزش حفظ قرآن کریم که مورد تأیید همه باشد، نداریم، گفت: ما هنوز یک سامانه یکپارچه برگزاری آزمون حفظ در کشور نداریم و سامانه یکپارچه تشویق هم نداریم. من در جلسه ستاد اعلام کردم اگر اوقاف در مورد این ساختارها فعالیت کند، وظیفه ستادی خود را به خوبی انجام داده است. اگر قرار باشد ما نیز دستگاهی باشیم و در کنار دیگر دستگاه‌ها و همان کارها را تکرار کنیم، دیگر نیازی به ستاد نیست. لذا اگر هم حرفی در مورد واگذاری مسئولیت گفته شده، از این منظر بوده است.
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه بیان کرد: فارغ از این مباحث، اگر بتوانیم دستگاه‌ها را در ستاد ملزم کنیم تا سامانه‌های یکپارچه را به وجود بیاوریم، بسیاری از مشکلات برطرف می‌شود. یکی از مشکلات، نداشتن سامانه جامع ثبت تعداد حافظان قرآن است. الان هیچ سامانه‌ای برای ثبت تعداد واقعی حافظان وجود ندارد. در خلأ چنین سامانه‌ای، انواع و اقسام آمار از تعداد حافظان کشور اعلام شده است.
وی همچنین به تزریق پنج میلیارد تومان اعتبار به ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن اشاره کرد و گفت: این بودجه برای شش سرفصل برنامه‌ای که دارای نگاه زیرساختی است، در نظر گرفته شده است. در جلسه هفته جاری، طرحی آماده شده تا به اعضا پیشنهاد شود و در آن مسئولیت هر حوزه مشخص شود. مشکل ما در حفظ قرآن جا انداختن فرهنگ انس یافتن با حفظ قرآن در جامعه است که نیاز به یک سری کارهای رسانه‌ای دارد. با همین مقدار بودجه در ستاد، اگر خوب مدیریت شود، می‌توان کارهایی انجام داد.
قرهشیخلو در پایان در پاسخ به این سوال که از پنج میلیارد تومان دریافتی، مبلغی هم به موسسات اختصاص می‌یابد یا خیر، گفت: شورای توسعه فرهنگ قرآنی حدود شش میلیارد تومان برای موسسات اختصاص داده است و قرار نیست از این مبلغ چیزی به موسسات پرداخت شود. این مبلغ صرف کارهای زیرساختی می‌شود.
همچنین در بخش دیگری از این برنامه، مهدی احمدی، از خبرنگاران حوزه قرآن کریم نیز روی خط برنامه آمد و با اشاره به اینکه جدیدترین خبر از طرح ملی حفظ بی‌خبری از آن است، گفت: مسئولیت ستاد راهبری طرح ملی حفظ سال گذشته به سازمان اوقاف و امور خیریه سپرده شد، شنیده‌ها حاکی از این است که اوقاف نیز قصد واگذاری این مسئولیت را دارد.
احمدی همچنین به کاهش استقبال قرآن‌آموزان حفظ قرآن کریم در برخی مراکز اشاره کرد و افزود: بخشی از این کاهش به خاطر شیوع کرونا بوده، اما این را نیز باید از یاد نبریم که مسئولان به جای فرهنگ‌سازی در زمینه حفظ صرفاً بر بحث بودجه تمرکز کرده‌اند. این سوال وجود دارد که آیا اگر بودجه کاملاً محقق شود، موفق به تربیت ۱۰ میلیون حافظ کل قرآن کریم خواهیم شد؟
انتهای پیام
