جهاد دانشگاهی عهده‌دار مدیریت دانش و آینده‌پژوهی باشد
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) گفت: در کشور ما مدیریت دانش و آینده‌پژوهی جایگاهی ندارد، ولی جهاد دانشگاهی با توجه به ویژگی‌ها و ظرفیت‌های خود می‌تواند عهده‌دار و پیشتاز مدیریت دانش و آینده‌پژوهی باشد.
کیومرث فرح‌بخش، عضو هیئت علمی گروه مشاوره و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی(ره)، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه جهاد دانشگاهی مبتنی بر جهاد علم و دانش و فناوری است، اظهار کرد: زمانی جهاد سازندگی داشتیم که در چارچوب آن گروهی با نیت خیر و روحیه جهادگری برای توسعه سازندگی در کشور تلاش می‌کردند. در چارچوب جهاد دانشگاهی نیز گروهی فراتر از روابط رسمی و اداری و چارچوب‌های عرفی تعیین شده، به صورت جهادی و خودجوش و با نیت و انگیزه الهی و درونی در زمینه تولید و توسعه دانش و فناوری فعالیت می‌کنند. در واقع نقش اصلی جهاد دانشگاهی همین است و امروز نیز باید در همین زمینه فعالیت کند.
وی افزود: انصافا جهاد دانشگاهی در این زمینه موفقیت‌ها و دستاوردهایی داشته است، ولی از این بابت می‌تواند خیلی بهتر عمل کند و هدایت نیروهای جهادی، داوطلب و خودجوش برای توسعه علم و تکنولوژی را بر عهده بگیرد. در دنیای امروز رسم است که هر کس می‌خواهد کار پژوهشی انجام دهد، در چارچوب‌های اداری و مادی عمل می‌کند و بعضا وقتی بودجه و امکانات لازم فراهم می‌شود، شاید فرصت از دست رفته باشد. به خصوص در کشور ما که به لحاظ اقتصادی با مشکلات زیادی مواجه است، نمی‌توان هزینه نیروی انسانی بسیاری از طرح‌های پژوهشی را تامین کرد، ولی نیروهای جهادی با نیت خیر و حداقل چشمداشت مادی حاضرند وارد عرصه فعالیت‌های علمی و پژوهشی شوند و برای توسعه علم و دانش تلاش کنند، بنابراین جهاد دانشگاهی می‌تواند در هدایت و تجمیع این نیروها نقش سازنده‌ای بر عهده بگیرد.
عضو هیئت علمی گروه مشاوره و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) اضافه کرد: جهاد دانشگاهی می‌تواند در زمینه ایجاد گفتمان‌ها، کرسی‌ها و حلقه‌های علمی و پژوهشی فعالیت کند، البته نه در چارچوب‌های تعیین شده امروزی، چرا که برای دستیابی به علم و کشف حقیقت فقط یک راه وجود ندارد، آن هم راهی که کشورهای پیشرفته با عنوان روش تحقیق علمی ارائه می‌دهند و بر اساس آن انواع مقالات نوشته و منتشر می‌شود و هیچ اثر خاصی نیز برای کشور ندارد. بهتر است چارچوب‌ها، تئوری‌ها و روش‌های علمی جدیدی ارائه شود که به نظر من جهاد دانشگاهی از این بابت می‌تواند نقش سازنده‌ای ایفا کند و موجب پویایی خودش نیز بشود.
فرح‌بخش ادامه داد: در کشور ما نیروهای بازنشسته زیادی در رده‌های علمی مختلف هستند که پتانسیل بالایی دارند و جهاد دانشگاهی می‌تواند با جذب آنها از تجربه و دانش این افراد برای نسل جوان استفاده کند و آنها نیز دانش چندین ساله خود را فراتر از چارچوب‌های رسمی و اداری ارائه کنند. از ویژگی‌های جهاد دانشگاهی این است که می‌تواند فراتر از چارچوب‌های خشک اداری که حتی در دانشگاه‌ها و همچنین در بسیاری از سازمان‌ها وجود دارد، عمل کند. اگر کسی بخواهد پروژه‌ای تحقیقاتی را در یک دانشگاه یا سازمان پیش ببرد، باید طبق چارچوب‌های تعیین شده اقدام کند که اصولا رعایت این چارچوب‌ها برای دانشگاه‌ها و سازمان‌ها ملاک است، نه دستاورد و نتیجه آن پژوهش. جهاد دانشگاهی به جای اینکه چارچوب محور باشد، می‌تواند پروژه‌ها را به دست افراد بسپارد و به آنها بگوید که می‌توانند پروژه را از هر راهی که مایل هستند پیش ببرند، ولی نتیجه عملی، کاربردی و موثر برای کشور داشته باشد.
وی تصریح کرد: از جمله ویژگی‌های جهاد دانشگاهی این است که می‌تواند آسیب‌ها و کاستی‌های حوزه‌های مختلف را شناسایی و اندیشمندان را برای رفع آنها گرد هم آورد. اگر نیروهای تشکیل‌دهنده جهاد دانشگاهی واقعا روحیه جهادی داشته باشند، باید در این زمینه پیشتاز شوند و یکی از حوزه‌هایی که جهاد دانشگاهی می‌تواند در آن فعالیت کند، بحث آینده‌پژوهی است که در کشور ما جایگاهی ندارد. بسیاری از معضلات کشور نتیجه فقدان آینده‌پژوهی‌های منسجم است. به نظر من رسالت جهاد دانشگاهی این است که مسئولیت مدیریت دانش را بر عهده بگیرد. ما در کشور مدیریت دانش نداریم و پروژه‌های تحقیقاتی انجام شده هیچ دردی را دوا نمی‌کنند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: اگر جهاد دانشگاهی دستاورد درخشانی در حوزه‌های مختلف کسب می‌کند، بهتر است در مورد آنها اطلاع‌رسانی شود تا جامعه علمی کشور نیز از این دستاوردها آگاه باشند. البته به نظر من جهاد دانشگاهی نباید برای دستاوردهای خود میدان تبلیغاتی ایجاد کند، بلکه باید فعالیت‌های خود را آن‌قدر گسترش داده و دستاوردهایش را افزایش دهد که در جامعه علمی کشور نمود داشته باشد و همه به این باور برسند که اگر جهاد دانشگاهی نبود، فلان مشکل یا مسئله حل نمی‌شد.
انتهای پیام
