از غدیر تا مباهله؛ هفته‌ای در مسیر محرم

آغاز این هفته همزمان با عید سعید غدیر خم بود. در تهران همانند دیگر شهرهای کشور نیز مراسم جشن به اشکال مختلف برگزار شد. یکی از این برنامه‌ها در میدان آیینی امام حسین(ع) بود.

مصاحبه خواندنی ایکنا در این هفته با عباس سلیمی، پیشکسوت قرآنی کشور بود که وی نیز مهمترین مسئله در محرم امسال را تبیین پیوند جاودانه قرآن با کربلا، امام حسین(ع) و عاشورا دانست و گفت: از بُعد معرفتی نیز باید پیام‌های حکیمانه عاشورا را به منظور پیاده کردن سبک زندگی قرآنی و حسینی تشریح کنیم.

پیشکسوت قرآنی کشور و معاون فرهنگی آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) با اشاره به اینکه بحث اقامه عزای خامس آل عبا، حضرت سیدالشهدا(ع)، مانند سایر مباحث ساده اجتماعی نیست و از عمق و روح ویژه‌ای برخوردار است، گفت: وقتی در بیانات پیامبر مکرم اسلام(ص) به این عبارت با این مضمون برخورد می‌کنیم که محبت حسین(ع) حرارتی است که در قلوب مؤمنین مستقر شده است و هرگز به خاموشی و سردی نخواهد گرایید، نشان‌دهنده این است که این مسئله در روح و جان افراد با ایمان نهادینه شده است.

سلیمی با تأکید بر اینکه می‌توانیم عزاداری حضرت سیدالشهدا(ع) را با رعایت همه پروتکل‌ها و رعایت توصیه‌هایی که دلسوزمان ما در عرصه پزشکی و مدافعان سلامت مطرح می‌کنند، برگزار کنیم، اظهار کرد: براساس منویات رهبر معظم انقلاب، برگزاری مراسم عزاداری منوط به تصمیمات ستاد ملی کروناست، بر همین اساس و باتوجه به توصیه ایشان قطعاً افت و خیزی نیز در کیفیت و عظمت این مراسم ایجاد نخواهد شد.

مرتضی بختیاری، رئیس کمیته امداد امام خمینی(ره) نیز در این هفته و در نشست خبری خود با اصحاب رسانه، شعار مرحله دوم پویش ایران همدل را «از همدیگر گره‌گشایی کنیم» اعلام کرد و گفت: این مرحله از روز عید غدیر آغاز شده و تا پایان ماه صفر ادامه خواهد داشت.

رئیس کمیته امداد امام خمینی(ره) در این نشست با تشریح گزارشی از اقدامات این مجموعه، اظهار کرد: امسال در عید قربان اتفاقات خوبی افتاد و مردم اقدامات بزرگی انجام دادند. در ایام عید قربان امسال نسبت به سال ۹۸ با ۸۲ درصد رشد کمک‌های مردمی روبه‌رو بودیم، در حالی که گرانی‌ها و میزان تورم بیش از گذشته بوده و ۲۰۵ میلیارد تومان مبلغ کمک‌های مردمی در ایام عید قربان به کمیته امداد بوده که ۱۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون آن نقدی و مابقی غیر نقدی بوده است. پس از اعلام مقام معظم رهبری و تأکید ایشان بر مواسات و همدلی، نخستین پویش ایران همدل به راه افتاد و گروه‌های جهادی، آستان‌های مقدس ائمه اطهار(ع) و امامزادگان، سپاه پاسداران و ستاد اجرایی فرمان امام(ره) و گروه‌های خیریه و سایر مجموعه‌ها و نهاد‌ها پای کار بودند. تنها در ایام ماه رمضان و در رابطه با اطعام نیازمندان مردم کشورمان ۵۴۰ میلیارد تومان به کمیته امداد کمک کرده‌اند.

رحمانی‌فضلی، وزیر کشور، در حاشیه نشست با مجمع ملی سازمان‌های مردم‌نهاد جوانان گفت: امروز مخلوق و موجود جدیدی در عرصه تشکل‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد پا به عرصه گذاشت. با اتفاقی که امروز افتاد سمن‌های جوانان جایگاه حقوقی در سطح ملی پیدا کردند که با استفاده از این جایگاه می‌توانند هم در تصمیم‌سازی‌ها و هم تصمیم‌گیری‌ها مؤثر باشند، اما اینکه چقدر می‌توانند موثر باشند، بستگی به فعالیت‌های خودشان دارد.

یکی از مصاحبه‌های این هفته سرویس اجتماعی با حجت‌الاسلام علی سعیدیان، استاد حوزه علمیه بود که وی با استناد به حدیثی از امام حسن عسکری(ع)، تأکید کرد: امسال فقط کسانی مراسم عزاداری را برگزار کنند که می‌توانند سلامت مراسم را تأمین کنند و به جای اطعام در مراسم می‌توانیم نهضت توزیع ارزاق را راه بیندازیم.

این استاد حوزه علمیه، به ارائه دو پیشنهاد عملی برای برگزاری مراسم محرم در ایام کرونا پرداخت و با تأکید بر اینکه باید در این خصوص شرایط‌سنجی شود، گفت: باید برگزارکنندگان جلسات، هیئت‌ها و مردم، ظرفیت‌ها و داشته‌هایشان و نقاط ضعف و قوت خود را بشناسند و مهم است که براساس داشته‌هایمان برنامه‌ریزی کنیم. تنها کسانی مراسم عزاداری را برگزار کنند که می‌توانند تمام پروتکل‌های بهداشتی را انجام دهند، چون امسال فشار‌های اقتصادی واردشده به مردم بسیار زیاد است و پیشنهاد می‌کنم که در مراسم غذا توزیع نشود. این اقدام به همه کسانی که مدعی می‌شدند مردم برای خوردن غذا به مراسم می‌آیند، اثبات می‌کند که حتی اگر توزیع غذا در هیئت‌ها انجام شود، مردم برای عزاداری حضور می‌یابند.

حجت‌الاسلام امرودی، رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران از آمادگی فرهنگ‌سرا‌ها برای عزاداری محرم خبر داد و گفت: برای محرم امسال، فضا‌های منطبق با پروتکل‌های بهداشتی برای هیئت‌های تهران از سوی سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری مهیا شده است.

رییس سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری تهران، گفت: در محرم امسال برای حمایت و پشتیبانی از هیئت‌های مردمی شهر تهران، سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری تهران، فضا‌های در اختیار خود را که با شرایط پروتکل‌های بهداشتی وزارت بهداشت منطبق بوده است، در اختیار هیئت‌های عزاداری شهر تهران قرار می‌دهد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در گفت‎وگو با ایکنا، با تأکید بر ضرورت توجه به سبک زندگی اسلامی و پرداختن آن در ماه محرم و صفر، گفت: امسال به دلیل خاص بودن شرایط، وظایف متفاوت و جدیدی را در سازمان تبلیغات اسلامی نسبت به سال‌های قبل برعهده داریم.

وی با اشاره به اینکه قرآن جهت‌دهنده سبک زندگی است، گفت: ایمان و عمل هر کدام نیمی از اسلام هستند و به هر میزان که ایمان و معنویت با عمل به مبانی و دستورات قرآنی افزایش پیدا کند، شاهد رونق سبک زندگی قرآنی و کاهش آسیب‌های اجتماعی در جامعه خواهیم بود.

نشست مجمع جهانی حضرت علی اصغر(ع) ۱۹ مرداد‌ماه با حضور جمعی از فرهیختگان دینی در محل این مجمع برگزار شد. دبیر مجمع جهانی حضرت علی اصغر(ع) در این نشست از برگزاری مراسم شیرخوارگان حسینی در تهران و پنج هزار نقطه کشور خبر داد و گفت: امسال در این مراسم، پویش توسل جهانی به باب الحوائج حضرت علی اصغر(ع) را راه‌اندازی می‌کنیم.

داوود منافی‌پور، دبیر مجمع جهانی حضرت علی اصغر(ع) با اشاره به اینکه امسال مراسم شیرخوارگان حسینی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در پنج هزار نقطه کشور در فضای باز و در تهران در ورزشگاه ۱۰۰ هزار نفری آزادی برگزار می‌شود، گفت: با اقتدا به حدیثی از امام صادق(ع) که فرموده‌اند: «هرگاه برای پدرم مشکلی حادث می‌شد، زن‌ها و بچه‌ها را جمع می‌کرد و دعا می‌کرد و زن‌ها و بچه‌ها آمین می‌گفتند»، امسال در مراسم شیرخوارگان حسینی که اولین جمعه ماه محرم برگزار خواهد شد، مراسم توسل و دعا را برای رفع بلا با حضور مادر‌ها و کودکان برگزار و پویش توسل جهانی به باب الحوائج حضرت علی اصغر(ع) را راه‌اندازی می‌کنیم.

یکی دیگر از مصاحبه‌های ایکنا در این هفته با حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور بود که وی با بیان اینکه در محرم امسال شاهد بصیرت و زمان‌شناسی مردم خواهیم بود، گفت: ائمه جمعه تلاش خواهند کرد تا در استان‌ها و شهرستان‌ها وفاق بیشتری برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی حاصل شود.

رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور با بیان اینکه امسال مانند همیشه چشم امید جامعه ما به عنایت ویژه سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) است گفت: چراکه امام حسین(ع) در همه مشکلات و گرفتاری‌ها دست ما را گرفته‌اند. در وضعیت شیوع کرونا نیز قطعاً همین‌گونه خواهد شد و شاهد جلوه‌های تازه‌ای از نمایش شکوه عزاداری برای ایشان خواهیم بود.

وی تصریح کرد: عشق به حضرت سیدالشهدا(ع) در وجود جامعه ما ریشه دارد و محرم امسال با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و در کنار محدودیت‌هایی که کرونا بر ما تحمیل کرده است، فرصتی به وجود خواهد آمد تا ما بسیار متفاوت‌تر از گذشته و به صورت گسترده‌تر، متنوع‌تر و با ابتکار و زیبایی‌های بیشتر بتوانیم محرم را برگزار کنیم و از فیض عرض ارادت به سید و سالار شهیدان بهره‌مند شویم.

در این هفته پویش «روضه‌های خانگی» به همت سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور و با حضور و حمایت جمعی از پیرغلامان، مداحان و سخنوران مذهبی کشورمان شامگاه ۲۲ مردادماه، با رونمایی از پوستر پویش آغاز شد.

 

مراسم معرفی، رونمایی و آغاز پویش «#روضه_های_خانگی» شامگاه چهارشنبه ۲۲ مردادماه، با حضور جمعی از پیشکسوتان و پیرغلامان مکتب امام حسین(ع) در سالن «شهید حجت‌الاسلام سیدمهدی تقوی» سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور برگزار شد.

در این پویش از مردم دعوت شده با برگزاری روضه‌های خانگی و تهیه پادکست، فیلم (مداحی، دکلمه و ...)، عکس، خوشنویسی، نقاشی، نقاشی‌خط و تایپوگرافی از این مراسم و ارسال فایل اثر و تکمیل فرم ثبت‌نام از طریق پایگاه www.isqa.ir در بخش مسابقه پویش شرکت کنند. همچنین علاقه‌مندان با ارسال پیامک لبیک یا حسین به سرشماره ۱۰۰۰۰۰۱۱۴ می‌توانند، مشارکت خود در این پویش را اعلام کنند.

 

یکی از خبر‌هایی که در این هفته اتفاق افتاد، ابلاغ دستورالعمل و ضوابط برگزاری مراسم ماه محرم و صفر از سوی دبیرخانه کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا بود. در این دستورالعمل آمده است: مسئولیت اجرای دستورالعمل مراسم عزاداری ماه محرم و صفر با سازمان تبلیغات اسلامی است که با تشکیل کارگروه برگزاری مراسم عزاداری و مشارکت نمایندگان هیئت‌ها، مداحان، نیروی انتظامی، وزارت بهداشت، سازمان بسیج، وزارت آموزش و پرورش، وزارت ورزش و جوانان، صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر دستگاه‌های مرتبط اجرا می‌شود.

براساس این دستورالعمل، مراسم عزاداری ماه محرم صرفاً در اماکن و فضا‌های باز با رعایت فاصله حداقل دو متر از هر طرف و تجمعات حداقلی برگزار می‌شود. زمان برگزاری مراسم نیز حداکثر باید دو ساعت باشد، جابه‌جایی هیئت‌ها، دسته‌روی و نیز استفاده از طبل، سنج و وسایل مشابه ممنوع است، اما برگزاری مراسم سینه‌زنی و زنجیرزنی (با زنجیر شخصی) در محل مراسم و بدون جابه‌جایی مجاز است.

دومین جلسه ستاد ملی پیگیری‌های ویژه محرم با حضور سعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی؛ حجت‌الاسلام سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ حجت‌الاسلام رستمی، نماینده، ولی فقیه و رئیس نهاد رهبری در دانشگاه‌ها؛ حجت‌الاسلام محمدجواد حاج علی‌اکبری، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه و جمعی از مسئولان نهاد‌های فرهنگی مرتبط با محرم، امروز سه‌شنبه، ۲۱ مردادماه، در مجموعه فرهنگی شهدای سرچشمه برگزار شد.

وزیر بهداشت در این جلسه با بیان اینکه تلاش کردیم تا از هر مناره و گنبدی صدای حسین(ع) شنیده شود و فردی نباشد که بگوید در روضه امام حسین (ع) به کرونا گرفتار شده است، گفت: بر همین اساس در محرم امسال یک مدل مدیریتی جدید از تلفیق دین، اخلاق و سلامت را برای جهانیان به نمایش خواهیم گذاشت.

 

مصاحبه دیگر ایکنا به مناسب روز، ۲۲ مردادماه، روز تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی بود که به همین مناسبت با محمدصالح طیب‌نیا، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان و رئیس بنیاد خیریه راهبری آلاء، در خصوص شرایط مؤسسات مردم‌نهاد در ایران به گفتگو نشست.

محمدصالح طیب‌نیا، رئیس بنیاد خیریه راهبری آلاء در این گفت‌وگو با انتقاد از اینکه مسئولیت غیرسیاسی‌ترین فعالیت کشور یعنی فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد برعهده سیاسی‌ترین وزارتخانه کشور است، گفت: مهم‌ترین آسیب ما به نظام حکمرانی امر خیر در ایران بازمی‌گردد.

طیب‌نیا در خصوص کمیت و مقدار تشکل‌های مردمی فعال در ایران به ایکنا، گفت: تعریف رسمی یا مورد اجماع در مورد سازمان‌های مردم‌نهاد در دنیا وجود ندارد. از سوی دیگر فرهنگ هر کشوری در تعریف این سازمان‌ها و تعیین مصداق آن‌ها بسیار مهم است.

وی با اشاره به نتایج تحقیقی که در مرکز پژوهشی آلاء به عنوان تنها مرکز دانشگاهی فعال در حوزه مؤسسات خیریه و سازمان‌های مردم‌نهاد، صورت گرفته است، گفت: در هند بیش از سه میلیون، در آمریکا بیش از یک و نیم میلیون و در چین بیش از ۵۰۰ هزار سازمان مردم‌نهاد وجود دارد در صورتی که تمام سازمان‌های مردم‌نهاد ثبت شده در وزارت کشور ایران کمتر از ۲۰ هزار تشکل است که این مقدار با توجه به جمعیت ایران عدد بسیار کمی محسوب می‌شود.

گردهمایی مجازی فعالان عرصه هیئات در سراسر کشور