انتظارات از اجرای طرح‌های قرآنی نخبه‌پروری؛ هم‌افزایی و پرداختن به ابعاد جسمانی و روحانی

به گزارش ایکنا، تلاوت قرآن کریم در طول تاریخ اسلام، همواره یکی از ابزارهای نافذ و مؤثر در تبلیغ دین مبین اسلام بوده است، بسیاری با شنیدن طنین اصوات قرآنی، کنجکاو شده‌اند، بدانند این کتاب از چه سخن می‌گوید. در ایران اسلامی طی دهه‌های اخیر، حمایت بزرگ‌پرچم‌دار قرآن کریم، رهبر معظم انقلاب اسلامی از فعالیت‌های قرآنی، از جمله جریان قرائت قرآن، فرصتی بی‌بدیل برای رشد این هنر و قشر هنرمند قراء فراهم کرده است.

لزوم معرفی قهرمانان قرآنی کشور، در سخنان حضرت آیت‌‌الله العظمی خامنه‌ای، نشان از اهمیت و کارکرد راهبردی قرائت قرآن در نگاه ایشان دارد. از این‌رو برای شناسایی، هدایت و پرورش نوجوانانی نخبه در هنر پرفروغ قرائت، با هدف تربیت مبلغان شایسته قرآنی، طرح‌های مختلفی در حال اجرا است.

در این مدرسه تخصصی، با یک برنامه‌ریزی همه‌جانبه و با بهره‌گیری از آخرین دستاوردهای علمی و فنی و بهره‌مندی از اساتید بنام، تلاش می‌شود تا شرایط مناسب جهت رشد و شکوفایی استعدادهای ناب قرآنی فراهم شود و با تربیت قاریانی برجسته از حیث فنی و شخصیت‌های متدین انقلابی و قرآنی، گامی جدی در معرفی الگوهای قرآنی برداشته شود.

طرح قرآنی اسوه نیز دو بعد دارد. بعد اول آن تربیت و آموزش فنی تلاوت قرآن کریم به استعدادهای قرآنی است تا پس از هشت سال و در پایان طرح به قاریان بزرگ و تأثیرگذار و حرفه‌ای قرآن کریم تبدیل شوند. بعد دوم طرح که شاید مهمترین و تأثیرگذارترین بعد این طرح و چنین طرح‌های ملی و قرآنی است، بعد شخصیتی آن است. اجرای چنین طرحی به دور از بحث‌های فنی و آموزش قرائت قرآن، موجب می‌شود تا شخصیتی قرآنی از دل استعدادهای درخشان کشور خلق شود که این شخصیت علاوه بر عالم به قرآن بودن، عامل به قرآن نیز هست.

امروزه ناهنجاری‌های فراوان اجتماعی گریبان‌گیر جامعه اسلامی ما شده است که بنا به گفته‌ بزرگان و قرآنیان و عالمان کشور، عامل بروز این ناهنجاری‌ها دوری از قرآن و دستورات الهی کلام وحی است. در چنین شرایطی اولین راهبرد برای از بین بردن ناهنجاری‌های موجود، جذب خانواده‌ها به قرآن است.

با توجه به تأثیرگذاری طرح‌های ملی قرآنی که استعدادهای قرآنی کشور را از دوران نوجوانی و در سنین زیر 12 سال جذب کرده و ایشان را طی چندین سال تربیت قرآنی و اخلاقی می‌کند، جذب خانواده‌ها به سمت قرآن و تشویق فرزندان از سوی ایشان برای حرکت در مسیر قرآنی و حضور در جریان چنین طرح‌هایی می‌تواند گامی مهم در راستای زدودن جامعه از ناهنجاری‌ها باشد و مسیر را برای رسیدن به جامعه‌ای عالم و عامل به قرآن فراهم کند.

هم‌اکنون سه طرح مهم قرآنی و ملی یعنی طرح قرآنی اسوه، طرح استعدادهای قرآنی سازمان دارالقرآن الکریم و طرح ملی تلاوت در کشور اجرایی می‌شود که هر کدام از آن با شیوه خاص خود به حرکت در این مسیر ادامه می‌دهند. البته ایجاد راهکاری برای همکاری چنین طرح‌هایی با یکدیگر برای تعامل و اثرگذاری بیشتر نیز از جمله برنامه‌هایی است که باید از سوی نهادهای طرح پیگیری شود. در این راستا در اوایل این هفته، تفاهم‌نامه همکاری بین مجریان طرح‌های اسوه و استعدادهای قرآنی یعنی جامعه فرهنگی، قرآنی عصر و سازمان دارالقرآن الکریم امضا شد که نوید حرکت بهتر و سریع‌تر در راه جذب خانواده‌ها به قرآن و رسیدن به سبک زندگی قرآنی ـ اسلامی را می‌دهد.

یکی از موضوعاتی که در راستای آشنایی خانواده‌ها با طرح‌های ملی و قرآنی کشور تأثیرگذار است، نحوه تبلیغات طرح در سطح جامعه است. تبلیغات این طرح‌های قرآنی باید با استفاده از بهترین ابزار اطلاع‌رسانی و همگانی به صورت فراگیر انجام شود تا تمامی مردم در جریان اجرای چنین طرح‌هایی باشند و با اطلاعات کامل فرزندان خویش را در این مسیر قرار دهند. بهره‌گیری از امکانات سازمان صدا و سیما شبکه‌های سراسری پرمخاطب و نیز شبکه‌های اجتماعی فراگیر بسیار ضروری است.

پس اجرای طرح‌های قرآنی و ملی به دور از بحث‌های فنی تلاوت قرآن که در نهایت منجر به تربیت بهترین استعدادها و قراء کشور می‌شود، ضمن تربیت اخلاقی و شخصیتی این استعدادهای قرآنی، می‌تواند آرام آرام موجب ایجاد جریان سبک زندگی قرآنی ـ اسلامی مدنظر بزرگان و عالمان کشور به ویژه مقام معظم رهبری شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، قائم مقام رئیس و دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور، در رابطه با تأثیر طرح‌های ملی و قرآنی اظهار کرد: طرح اسوه به عنوان یکی از موفق‌ترین طرح‌های قرآنی کشور بوده و خواهد بود و با ایجاد تعاملی که با سازمان دارالقرآن و طرح استعدادهای قرآنی انجام داد، به بلوغ رسید.

وی با بیان اینکه راهبری این طرح از ابتدای اجرای آن به دست بزرگوارانی همچون محمدعلی خواجه‌پیری که عمری را با پشتکار فراوان در زمینه مدیریتی قرآن کریم گذرانده، بوده است، گفت: طرح اسوه دارای یک بعد جسمانی و یک بعد روحانی است. جسم این طرح تربیت قاری خوش‌خوان است و روح آن نیز تربیت شخصیتی است که قرآن در آن تجلی کرده و در جوارح و رفتار او جاری و ساری است. پس در رابطه با اجرای چنین طرح‌های تربیت نخبگان، ابتدا با تربیت صدا و آمادگی صوتی برای عبور دادن آیات نورانی از حنجره‌های طلایی روبه‌رو هستیم و سپس، مسئله مهمتر جاری‌سازی این حقایق در وجود و ذکر شدن دائمی و حمل آیات الهی یعنی حامل شدن و در نهایت عامل شدن به قرآن است.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی با بیان اینکه تربیت قرآنی و مسیر رشد روحی و معنوی در این قبیل طرح‌ها جدی گرفته شده است، اظهار کرد: اسوه بودن به معنای جامع در این طرح را از ذیل وجود رسول‌الله(ص) که دریافت‌کننده قرآن بود، خواهیم داشت که در این راستا در تمامی ابعاد وجودی و در تمام ساحت‌های روحی، جسمی، معنوی، اجتماعی و ... قرآن را متجلی کنیم. طرح‌های پرورش استعدادهای درخشان باید پیامبرانی را در قرن 21 به جامعه تحویل دهد که هر فردی که خواست وجود رسول‌الله(ص) را بنگرد، به این عزیزانی که در طرح‌ها تربیت شده‌اند، نگاه کند، یعنی پیامبرانی کوچک که به امر تبلیغ قرآن پرداخته و همچون پیام‌رسانانی ویژه برای دورانی که قحطی معنویت جهان را فراگرفته است، باشند.

همچنین محمدعلی خواجه‌پیری، مؤسس طرح قرآنی اسوه، نیز بیان کرد: از ابتدای ورودم به عرصه قرآنی کشور با خود عهد بستم تا هر فردی در حوزه قرآن از من کمک خواست، از او دریغ نورزم. همچنین از ابتدای فعالیت‌های قرآنی خود، بنابر این داشتم که برای کاری که می‌کنم، شرطی نگذارم و حق‌الزحمه‌ای دریافت نکنم.

خواجه‌پیری ادامه داد: با خدای خود این قرار داشتم که کارهایی ماندگار ارائه دهم و در تمامی مدت عمر خود هیچ‌گونه کاری تبلیغی و ترویجی انجام ندادم. یکی از این اقدامات، راه‌اندازی فعالیت‌های قرآنی در دانشگاه آزاد اسلامی(واحد اراک) بود که در سال آخری که بنده حضور داشتم، تعداد ۳۲۰ هزار نفر در مسابقات قرآن دانشگاه شرکت کردند.

وی با بیان اینکه جامعه قرآنی ما از فقر نیروی متخصص رنج می‌برد، اظهار کرد: این فقر، عامل عقب‌ماندگی است و به همین دلیل است که بسیاری از طرح‌های قرآنی همانند طرح تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن که از منویات مقام معظم رهبری است، به سرانجام نمی‌‎رسد.

خواجه‌پیری ضمن دعوت از نهادهای قرآنی همچون معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تعامل و تفاهم با طرح‌هایی نظیر طرح اسوه، از تمامی اساتید، پیشکسوتان، مربیان و افرادی که در طرح اسوه همکاری دارند، خواست تا نهایت تلاش خود را به خرج دادند.

در واقع مؤسس طرح اسوه، این دوره آموزشی تخصصی را برای رفع این فقر نیروی تخصصی بنا نهاده است. مسئولان شورای عالی قرآن خود را باید موظف بدانند تا این ایده را به بهترین وجه اجرا سازند. از دست دادن چنین فرصتی بسیار حسرت‌برانگیز است.

در همین راستا حسین مقدم‌کیا در گفت‌وگویی با خبرنگار ایکنا گفت: طرح ملی تلاوت قرآن کریم یک فکر و اندیشه است و به شخص خاصی وابسته نبوده و بنا داریم در این طرح مبلغین عالی کشوری و در نهایت قاریان ممتاز بین‌المللی را تربیت کنیم و به دنبال ایجاد شرایطی برای نزدیک کردن طرح ملی تلاوت به آزمون شورای عالی قرآن هستیم و در این راستا اخذ مجوز لازم برای صدور مدرک پایان دوره‌های ۳ و ۶ ساله به شرکت‌کنندگان برای بهره‌مندی این افراد از امتیازات موجود در دستور کار قرار دارد.

برخی از ویژگی‌های طرح ملی تلاوت چنین بیان شده است:

• نظارت مستمر: در این طرح نظارت و ارزیابی دقیق وضعیت فراگیران از نظر وضعیت آموزشی، اخلاقی، صوتی خصوصاً استعدادهای درخشان اهمیت بسزایی دارد.
• برگزاری جلسات تخصصی قرآن کریم: یکی از مهمترین قسمت‌های آموزش این طرح، آموزش نحوه پیاده کردن مقامات آموخته شده توسط تقلید تلاوت‌ها بر روی آیات مختلف قرآن است و این امر با برپایی جلسات تخصصی تلاوت قرآن به صورت هفتگی انجام خواهد شد.
• برپایی محافل و کرسی‌های تلاوت قرآن کریم: برپایی کرسی‌های تلاوت قرآن جهت ایجاد انگیزه و نیز فضای مناسب برای تلاوت استعدادهای قرآنی و ایجاد موج قرآنی جدید در کشور با معرفی چهره‌های نوجوان.
• برگزاری مسابقات قرآن کریم شوق تلاوت: این مسابقات در سطح استانی و کشوری برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود.
• گزینش استعدادهای درخشان و نخبه: شناسایی استعدادهای درخشان قرآنی از میان قرآن‌آموزان و برنامه‌ریزی ویژه جهت ارتقا و معرفی ایشان به عنوان چهره‌های جهانی در تلاوت قرآن کریم
• اعزام به محافل داخل و خارج از کشور: افراد نخبه در طرح ملی تلاوت طبق استانداردهای تعیین شده در ستاد اجرایی طرح هر ساله(درصورت امکان) جهت انجام برنامه‌‌های تبلیغی(اجرای تلاوت در محافل قرآنی) به محافل داخل و خارج از کشور اعزام می‌شوند.

همچنین مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش، اظهار کرد: بسیار خرسندم که دانش‌آموزان قرآنی کشور نیز از اعضای این قبیل طرح‌های قرآنی بوده و جزء نخبگان قرآنی کشورند. پرورش استعدادهای قرآنی مد نظر طرح‌های ملی و قرآنی قرار دارد و دانش‌آموزان نخبه قرآنی حضور فعالی دارند.

وی تصریح کرد: ما در مجموعه وزارت آموزش و پرورش به دنبال آموزش عمومی قرآن کریم هستیم و چنین طرح‌های تخصصی به دنبال نخبه‌پروری و پرورش استعدادهای درخشان قرآنی هستند که این دو برنامه در کنار یکدیگر می‌توانند تأثیر ویژه خود را در سطح جامعه داشته باشند.    

گزارش از مجتبی افشار