ادیب و ناقد لبنانی تجلیل شد

به گزارش ایکنا به نقل از رایزنی فرهنگی ایران در لبنان؛ مراسم تجلیل از خدمات استاد پیشکسوت، پروفسور علی زیتون، نويسنده به‌نام و استاد برجسته دانشگاه‌های لبنان و اهدای جایزه جشنواره بین‌المللی فارابی به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان و با همکاری مرکز دانشگاهی «الملتقی الثقافي الجامعی» با حضور عباس خامه‌یار، رایزن فرهنگی کشورمان؛ عباس مرتضی، وزیر فرهنگ و کشاورزی لبنان و جمعی از علما، فرهیختگان، اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های لبنان، برگزار شد.

در این مراسم پس از تلاوت قرآن کریم و پخش سرود ملی دو کشور، محمد طی، استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه لبنان، با توصیف دکتر زیتون به عنوان یک پرچمدار و از معدود افرادی که در علوم انسانی، حرفی برای گفتن دارد، گفت: او علم، فرهنگ، بخشندگی، اصالت و نوآوری را یک جا در خود جمع کرده است؛ دکتر زیتون فرزند خانه ایمان و تقواست و اسلام ناب در جانش ریشه دوانیده است. مطالعات او تنها به ادبیات سنتی و تفقه در آن محدود نبوده بلکه توجه به نوآوری و نگاه منتقدانه که افراد نادری به آن می‌پردازند یکی از ویژگی‌های علمی اوست.

استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه لبنان در ادامه افزود: او چنان متواضع است که مانع از شهرتش شده است و در پی پست و مقام نبوده و با توجه به شایستگی خود برای تصدی ریاست دانشگاه اما دنبال آن نرفت. وی بیش از نیم قرن تلاش علمی خود توانست آثار ارزنده‌ای را به جامعه علمی ارائه کند.

وی در پایان گفت: جمهوری اسلامی ایران، چنین انسانی را شناسایی کرد و موفقیت‌هایش را در عرصه‌های ادبیات و نقد ارج نهاد، چرا که ایران ارزش چنین انسان‌هایی را به خوبی دریافته است. زیرا این کشور در طی چند دهه به جایگاهی رسیده است که اروپا ظرف مدت پنج قرن توانست به آن برسد.

 محمود نون، رئیس باشگاه فرهنگی «الریف» با معرفی اقداماتی که می‌توان در عرصه ادبیات و علوم انسانی ارائه کرد، گفت: نظریه روش فرهنگی که علی زیتون ارائه کرده، نگاهی جهان‌شمول همراه با معنویت و انسانیت داشته که توجهی به ظواهر امور ندارد بلکه در عمق مسائل وارد شده است.

وی در ادامه افزود: علی زیتون مطالب تازه‌ای را در عرصه علوم انسانی ارائه کرده، او تنها یک منتقد نبوده بلکه پژوهشگری بزرگ، ادیبی برجسته، شاعری شفاف، علامه‌ای فرهیخته بوده و همین امر او را شایسته دریافت جایزه بین‌المللی فارابی کرده است.

محمود نون در پایان گفت: امیدواریم کارهای بیشتری در عرصه علوم انسانی از ایشان در آینده شاهد باشیم.

علی حجازی، رئیس سابق دانشکده ادبیات، سخنران بعدی بود. وی ضمن تشکر از عباس خامه‌یار، رایزن فرهنگی کشورمان به جهت تلاشی که جهت معرفی این شخصیت فرهیخته داشته است، گفت: زندگی سراسر خلاقیت، پژوهش و موفقیت دکتر زیتون و حضور وی در هیئت علمی دانشگاه‌های لبنان و خارج از لبنان نشان از جایگاه والای علمی ایشان است، و می‌توان او را «راهب فرهنگ و ادب» و یا «نخلستان فرهنگ و ادب» نامید. چرا که تمام عمر خود را صرف این راه کرده و ثمراتی را به بار نشانده است.

رئیس سابق دانشکده ادبیات بیروت افزود: در منطقه بقاع، شعرای معدودی توانستند رشد کنند و از آن میان دکتر زیتون بود که توانست در برابر اشغالگران مقاومت کند و با فرهنگ اصیل خود، جنبشی ادبی در این منطقه به راه بیاندازد که تا بیروت امتداد یابد. اما در عرصه اسلامی کتاب ایشان «الاعجاز الفنی فی القرآن» به منبعی مهم برای دانشجویان لبنانی و خارجی تبدیل شده است.

حجازی در پایان به ویژگی‌های اخلاقی ایشان اشاره کرد و گفت: علی زیتون محرومیت فرهنگی منطقه ما را به لطف تلاش‌ها و آثار ارزنده‌اش از میان برد و برای همین است که در می‌یابیم چرا رئیس جمهور ایران از وی تجلیل کرده است.

سپس ایلی آنطون، استاد دانشگاه لبنان، با توصیف دکتر زیتون به عنوان منتقد فرهیخته و مقاوم، گفت: وی با مطالعه روش‌های غربی و نوین و پست مدرن و نوشت شرح و توضیح بر نظریات جدید، توانست با افزودن اشعار، داستان، رُمان و متون ادبی به آنها، شیوه‌ای نو در معرفی انواع دیدگاه‌ها به دانشجویان ارائه کند. کتاب «النص الشعری المقاوم فی لبنان» به عنوان ساختار اصلی و مرجعی مهم در این مسیر به شمار می‌رود.

وی افزود: ایشان روشی جدید در نقد ادبی فرهنگ با نوشتن کتاب «فی مدار النقد الادبی» ارائه کرد و ما را از یک مصرف کننده مادی و فرهنگی به یک منتقد تبدیل كرد.

ایلی آنطون در پایان یادآور شد: دکتر زیتون در برگزاری کنفرانس‌های سالانه ادبیات مقاوم نقش به‌سزایی داشته و دریافت جایزه بین‌المللی ادبی فارابی، نشانه شایستگی ایشان و توانایی وی در این عرصه است به وی تبریک می‌گوئیم و از جمهوری اسلامی ایران نیز به جهت انتخاب ایشان تشکر می‌کنیم.

سپس رایزن فرهنگی کشورمان در سخنان خود ضمن یادآوری سابقه آشنایی سی ساله با ایشان گفت: رفتار برجسته‌ای که از شخصیت ایشان به چشم می‌خورد، همان اخلاق والا، تواضع، بخشندگی، قلب پاک، صداقت در گفتار و رفتار، پاکدستی، نداشتن تعلق به ظواهر دنیا، وفاداری و عشق به سرزمین، ملت و امتش بود.

وی افزود: امروز در کنار شما حضور یافتم و بسیار خرسندم که تندیس اهدایی رئیس جمهور کشورمان را همراه آورده‌ام تا به عزیز دلمان پروفسور علی زیتون تقدیم کنم. ما امروز در مراسم تکریم شخصیتی ادبی و فکری از شخصیت‌های لبنان عزیز حضور یافتیم. شخصیتی که اثر عمیقی در علوم انسانی و اسلامی از خود در جهان اسلام و به ویژه جمهوری اسلامی ایران بر جای گذاشت.

خامه‌یار در پایان گفت: شخصیت دکتر زیتون که با انسانیت خود، توانست مرزهای جغرافیایی و مسافت بین لبنان تا ایران را در نوردد، و توجه و تلاشش در زمینه این مطالعات، نقش به‌سزایی در جلب توجه اساتید بزرگ و اندیشمندان نسبت به تأثیرگذاری آثار و ثمراتش داشت. استاد بزرگ ما دکتر علی، به واقع زیتون پر ثمر بقاع است که کل لبنان را از جنوب تا شمال آن بهره‌مند ساخته و آن را با استقلال و مقاومتش پر ثمر کرده است.

وی افزود:‌ آن چه که مایه خرسندی بسیار من شده این است که نام ایشان را در یازدهمین دوره از جشنواره بین‌المللی فارابی ارائه کرده که نامزد دریافت جایزه از میان بیش از چهل شخصیت فکری و ادبی در زمینه علوم انسانی و اسلامی باشد و در نهایت نام ایشان به همراه هفت شخصیت دیگر از جهان برای دریافت جایزه انتخاب شد و مایه خوشبختی من بود که لبنان نیز در بین این کشورها جای داشته است.

در ادامه عباس مرتضی، وزیر فرهنگ لبنان، در آغاز به سابقه آشنایی با زیتون و نخستین دیدار با ایشان در دانشگاه اشاره کرد و گفت: چگونه می‌توان از بخشندگی اقیانوس و وسعت آن سخن گفت؟ او پدر، دوست، برادر، معلم و پژوهشگر منتقد و یک انسان است و از این جایگاه از دو زوایه و با توجه به فرصت محدود سخن خواهم گفت. نخست این که علی زیتون، یک انسان، معلم و پدر است و دوم این که علی زیتون، منتقدی بزرگ و مقاومی نفوذناپذیر است.

وی در ادامه افزود: استاد زیتون از آرامش خاص و متانت دوست‌داشتنی برخوردار بود. با روش آرام خود و شناخت عمیقش، دانشجویان را به خود جذب و با حضور نزدیکش دانشجویان را به تلاش و تحصیل مستمر تشویق می‌کرد.

وزیر فرهنگ لبنان در پایان گفت: دکتر علی زیتون همانند این دشت بقاع، و وجود دو رودخانه بخشنده‌اش یعنی «عاصی» و «لیطانی» که از هر دو طرف در جریان هستند، با خود وحدت در هدف، و اراده‌ای نفوذناپذیر را همراه دارد و این دشت رها شده را آبیاری می‌کند و با فرهنگ، ادب، انسانیت بی‌نظیر و پدرانه‌اش آن را آباد می‌کند.

در پایان دکتر علی زیتون با اظهار خرسندی خود نسبت به حضورش در چنین محفلی گفت: اهدای تندیس از سوی رئیس جمهوری اسلامی ایران مایه افتخار بزرگ برای بنده بوده که از دستان رایزن فرهنگی این کشور در لبنان دکتر خامه‌یار دریافت می‌کنم. وی لطف بزرگی در معرفی اینجانب به جشنواره فارابی داشت و حضور وزیر فرهنگ نیز مایه افتخار بنده است.

وی افزود: زبان من نسبت به تشکر از شما قاصر است و از تمام کسانی که زمینه برگزاری این جشن را فراهم کردند تشکر می‌کنم.

دکتر زیتون در پایان گفت: جایزه فارابی ژن‌های انقلاب خمینی(ره) را با خود به همراه دارد که مسئولیت بزرگی را بر روی دوشم گذاشته و ما به لطف حمایت‌های بی‌دریغ جمهوری اسلامی ایران به مقاومت است که در خانه‌هایمان در آرامش زندگی می‌کنیم. زنده باد لبنان، زنده باد جمهوری اسلامی ایران به رهبری امام خامنه‌ای.

سپس حسین میرزایی، دبیر یازدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی طی پيام ويديوئی اظهار کرد: افتخار دارم تا به صورت وبیناری در مراسم تکریم دانشمند جهان اسلام و پژوهشگر تشیع و کتاب نهج‌البلاغه حضور داشته باشم. وی نامزد دریافت جایزه یازدهمین دوره از جشنواره فارابی بود که توسط وزارت علوم و فناوری و با همکاری دفتر سازمان یونیسکو در تهران برگزار شد. ما افتخار این را داریم که از خدمات دکتر زیتون تجلیل کنیم. لذا وزارت علوم و فناوری مراسمی را با حضور دکتر خامه‌یار، رایزن فرهنگی ایران در لبنان و به نمایندگی از دکتر زیتون برگزار کرد و تندیس این جشنواره به همراه تقدیرنامه ریاست جمهوری به همراه هدایایی به عنوان یادبود تقدیم ایشان شد. از این که نتوانستم در جمع شما حاضر باشم، عذرخواهی می‌کنم و امیدوارم شاهد جهانی بدون کرونا در آینده‌ای نزدیک باشیم تا بتوانیم روابط انسانی خود را بیش از گذشته ادامه دهیم و از نزدیک با یکدیگر دیدار داشته باشیم.

پس از آن متن تقدیرنامه ریاست جمهوری قرائت و جوایز این جشنواره که شامل تندیس جشنواره، تقدیرنامه سازمان یونسکو و آيسسكو و مجموعه‌ای از هدایای جشنواره فارابی بود، به دکتر زیتون اهدا شد.