به گزارش خبرنگار ایکنا؛ مراسم رونمایی از مرقع «نو روز نو» عصر امروز ۱۹ اسفندماه به همت مؤسسه کتابآرایی ایرانی در تالار اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
براساس این گزارش، این اثر که به مناسبت نوروز ۱۴۰۰ به انجام رسیده، به قلم بهروز عوضپور به روایتهای اسطورهای مرتبط با نوروز میپردازد. استاد عباس اخوین خط نستعلیق آن را نگاشته است، ۵ نگاره و ۵ حاشیه تشعیری آن به قلم امیر طوفانی است و تذهیب و سرپرستی کارگاه را حسن محمدی به عهده داشته است.
غلامرضا امیرخانی، عضو هیئت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در این مراسم، مرقع را عصاره کتابآرایی دانست و گفت: در مرقع از دو هنر خوشنویسی و نگارگری استفاده میشود که با وجود آثاری از آن در دوره تیموری، اثری که مشخصاً مرقع باشد، دیده نمیشود، اما در دوره صفوی بسیار مشهود است.
وی افزود: مکتب کتابآرایی در آغاز دوران صفوی دنباله شیوه هرات یا خراسانی است، اما از هنگامی که پایتخت از تبریز به قزوین و سپس به اصفهان انتقال یافت، تازگیهایی در فن نقاشی و در نتیجه در فن کتابآرایی پدید آمد.
امیرخانی داد: مرقعها دارای اهمیت بسیاری هستند، زیرا بسیاری از اطلاعات تاریخی، اسامی هنرمندان و ... از دیباچه مرقعها به دست میآید. در هنر کتابآرایی آنچه مسلم است، پیدایش نگارگری شیراز در اوایل قرن نهم و به ویژه با حمایت بایسنقر میرزا در هرات است. در دوره تیموری نیز ارزش و جایگاه خوشنویسی بالاتر بوده، به طوری که ریاست کتابخانهها را به خوشنویسان میسپردند. اما در دوره صفویه، نگارگری بیشتر مورد توجه قرار گرفت.
وی با بیان اینکه اثر مرقع «نوروز نو» از جهت اینکه یک اثر هنری پسندیده است یا خیر موافقان و مخالفانی دارد و در دنیا نیز ما را با این هنر میشناسند، درباره ارتباط هنر با اوضاع جامعه گفت: اگر ما این هنر را با جامعه هنری غرب مقایسه کنیم، خواهیم دید که با اوج هنر در تمدن اسلامی، از نظر تمدن علمی رو به انحطاط رفتهایم، در حالی که در غرب عکس این موضوع را شاهدیم. یعنی در قرن نهم شاهد آخرین بارقههای تمدن علمی هستیم و با پایان قرن نهم به قهقرا میرویم؛ که در این زمینه باید بررسی و تحقیق بیشتری کرد.
استاد عباس اخوین، خوشنویس پیشکسوت کشورمان گفت: من این خطوط را به دلایل شرایط کرونایی در منزل نوشتم، در حالی که در منزل نور کافی نداشتم و شرایط خوب نبود، اما سعی کردم اثر یکدستی به نگارش درآید.
حمیدرضا قلیچخانی، در ابتدای سخنان خود به ویژگی خط استاد اخوین در اثر مرقع «نو روز نو» اشاره کرد و گفت: استمرار آثار هنری استاد اخوین باعث شده که در این سن بتواند اثری یکدست خلق کند و برای همه ما آموزنده است. همچنین در مرقعات کهن، معمولاً مقدمه مرقع از سوی بهترین خوشنویسان تهیه میشده است و در هند نیز مرقعهای بسیاری دیده میشود که محمدحسین کشمیری، بهترین خوشنویس هند نوشته است.
وی ادامه داد: این مرقع میتواند شبیه مرقعات قرن یازدهم باشد. از جهاتی هم متفاوت است، زیرا مرقع، آثاری از هنرمندان متفاوت است، اما مرقع حاضر هنرمندان مشخص و محدودی دارد و همه آنها در شناسنامه معرفی شدهاند، در حالی که مؤلف بسیاری از مقدمههای مرقعات گذشته نامشخص است. شاید تنها مرقعی باشد که آثار جعلی در آن نیست. اگر مرقعات گذشته را ببینید، تغییر امضا، تغییر اسم و دستکاریهایی در آنها دیده میشود. مرقعی که در موزه کاخ گلستان است، ۷۰ درصد آن به خط میرعلی نیست و خطهایی از پسر وی و دیگران در آن وجود دارد.
قلیچخانی در ادامه بیان کرد: یکی از ویژگیهای مهم این اثر افزون بر تکنیک و تبحر در خوشنویسی، تشعیر و کتابآرایی معاصر بودن آن است، وگرنه یک اثر کاملاً بیدفاع خواهد بود. همچنین این مرقع دو طرفه است.
عوضپور در ادامه گفت: مؤسسه کتابآرایی تاکنون مرقعات متعددی از جمله شاه الست، بهار سعدی، دختر بهار و ... چاپ کرده است. مرقع نوروز نو نیز به مناسبت نوروز تولید شده است.
انتهای پیام