اصول تغذیه‌ای افطار در ایام کرونایی / به جای غذای سرخ‌کردنی، آبپز بخورید

به گزارش ایکنا، امسال دومین ماه رمضانی است که مومنان در شرایط شیوع کرونا روزه‌داری می‌کنند. داشتن تغذیه صحیح در ماه رمضان مسئله مهمی است اما این موضوع در شرایط حاضر اهمیت بیشتری پیدا کرده است.  

دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی برای داشتن تغذیه مناسب در ایام کرونا توصیه‌های ارائه کرده است.

این دفتر در خصوص وعده افطار توصیه کرده است:

در وعده افطار باید ضمن پرهیز از پرخوری، از غذاهای سبک و در عین حال پر انرژی استفاده شود. سعی شود غذا به آرامی جویده شود. در هنگام افطار بدن نیاز به یک منبع انرژی به شکل گلوکز دارد که کاهش قند خون در ساعات روزه داری را جبران کند. موارد زیر برای وعده افطار توصیه می‌شود: مصرف یک لیوان آب گرم، چای کمرنگ و یا یک لیوان شیر گرم همراه با خرما یا عسل در شروع افطار.

 استفاده از غذاهای سبک مثل فرنی، شیربرنج، نان و پنیر و سبزی كه یكی از عادات خوب غذایی ایرانی در این ایام است. شستشوی كامل و ضد عفونی نمودن سبزی مصرفی باید براساس دستورعمل چهار مرحله‌ای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی انجام شود.

در وعده افطار آش‌های غلیظ و چرب نخورید

انواع سوپ کم چرب، آش کم حبوبات و سبک، حلیم بــدون روغن (حلیم منبع خوبی از مواد نشاسته ای، فیبر، پتاسیم و منیزیوم است) غذای مناسبی برای افطار است. خوردن آش‌های غلیظ و چرب که مقدار زیادی پیاز داغ و نعناع داغ دارد و همچنین حبوبات فراوان به دلیل ایجاد مشکلات گوارشی در وعده افطار توصیه نمی‌شود.

سیب زمینی آب پز، سبزی‌های پخته مثل کدو، کلم، گل کلم، هویج و نخود فرنگی، تخم مرغ آبپز، کره و عسل غذاهای مناسبی برای افطار هستند.

مصرف بامیه و زولبیا که دارای مقادیر زیادی قند و چربی، اسیدهای چرب اشباع و ترانس است، بسیار محدود شود. به طور کلی زیاده روی در مصرف مواد قندی و شیرین از جمله حلوا، شله زرد خیلی شیرین و ... . در وعده افطار علاوه بر اینکه منجر به اضافه دریافت انرژی و چاقی می‌شود، موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود.

سایر توصیه‌های تغذیه‌ای ـ بهداشتی در ایام روزه‌داری:

پس از افطار، داشتن تحرک و فعالیت با شدت متوسط که موجب مصرف كالری می‌شود توصیه می‌شود.  نماز خواندن در اوقات مختلف روز با حرکت هماهنگ تعدادی از مفاصل و ماهیچه‌ها، باعث ایجاد توازن و تعادل بدن، مصرف کالری، کمک به جریان خون و کمک به متابولیسم غذا می‌شود.

مصرف بیشتر از هشت لیوان آب آشامیدنی سالم و سایر مایعات طبیعی و آب سبزی‌ها و صیفی‌ها مانند آب هویج، آب گوجه فرنگی و آب کرفس که سبب دریافت بیشتر مایعات، کالری و تا حدودی فیبر غذایی می‌شود در فاصله افطار تا سحر ضمن حفظ ایمنی در شرایط کنونی برای پیشگیری و کنترل بیماری کووید 19، بدن را از کم آبی در طول روزه‌دای حفظ می‌کند.

خوردن غذاهای چرب و شور و هم چنین انواع تنقلات شور، انواع کنسروها، شورها، انواع سوسیس، کالباس و سایر فست فودها سبب تضعیف سیستم ایمنی و ایجاد تشنگی می‌شود. توصیه می‌شود به جای نمک از سبزی‌های خشک و معطر و محلی برای طعم دار کردن غذا استفاده شود.

مصرف نمک در وعده‌های افطار، شام و سحر را کاهش دهید

محدود کردن مصرف نمک در وعده‌های افطار، شام و سحر در این دوران بسیار مهم و کمک کننده است. دریافت اضافه نمک، بدن را مجبور به واکنش کرده و برای جبران آن لازم است آب بیشتری مصرف شود. به علاوه در افرادی که مستعد افزایش فشار خون و یا مبتلا به این بیماری هستند باید در این زمینه احتیاط بیشتری کنند. لذا توصیه می‌شود از حداقل مقدار نمک در تهیه غذاها استفاده شود. این مقدار کم نمک باید از نمک یددار تصفیه شده باشد .

خرما بهترین ماده غذایی برای تأمین تدریجی قند خون است. خرما منبع خوبی از مواد مغذی، قند، فیبر و پتاسیم است و در تنظیم قند خون بسیار مفید اســـت. تـــوصیه می‌شود كه در وعده افطار در صورت امکان 2-3 عدد خرما مصرف شود. از مصرف بیش از حد خرما نیز مانند سایر شیرینی‌ها پرهیز شود.

مواد خیلی شیرین مانند زولبیا، بامیه و گوش فیل، حلوا و شله زرد در وعده سحری که سبب افت سریع قند خون در ساعات اولیه روز می‌شود، مصرف نشود. مصرف آب زیاد در وعده افطار و همچنین بین صرف غذا سبب اختلال در هضم مواد غذایی می‌شود.

بعد از خوردن سحری زیاد آب نخورید

بسیاری از افراد از ترس تشنگی در طول روز، بعد از صرف سحری به مقدار فراوان آب می‌نوشند كه عادت صحیحی نیست. در عوض برای برطرف نمودن تشنگی در طول روز توصیه می‌شود در فاصله افطار تا سحر از صیفی‌ها و میوه‌های سرشار از آب مانند کاهو، خیار، هندوانه، خربزه، طالبی و مرکبات و ... استفاده شود.

از نوشیدن زیاد چای به خصوص چای پر رنگ در وعده سحری اجتناب کنید زیرا که چای ضمن اینکه باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن نمك‌های معدنی كه بدن در طول روز به آن احتیاج دارد می‌شود، اسید اگزالیک موجود در چای و همچنین مصرف نمک و مواد پروتئینی زیاد نیز باعث کاهش جذب کلسیم غذا می‌شود.

اگرچه به منظور تامین بخشی از انرژی مورد نیاز روزانه و تامین برخی از اسیدهای چرب ضروری و ویتامین‌های محلول در چربی باید در طی روزه‌داری از روغن‌ها و چربی‌های خوراكی در حد متعادل استفاده شود، اما مصرف مواد غذایی سنگین، دیر هضم، پر چرب و سرخ شده مانند الویه، سیب زمینی سرخ شده، پنیر پیتزا، انواع کوکو و کتلت‌های چرب به هنگام افطار مناسب نیست.

توصیه می‌شود از انواع روغن مایع مانند کلزا، ذرت، سویا، کنجد یا روغن آفتابگردان و به مقدار کم در تهیه غذا استفاده شود و به جای غذاهای چرب و سرخ کرده، از غذاهای آب پز و بخارپز بیشتر استفاده شود .تمام چربی‌های قابل رویت گوشت قبل از طبخ گرفته شود و هنگام طبخ مرغ سعی شود ابتدا پوست را جدا کرده و  به جای سرخ کردن، از روش آب پز استفاده شود.