گام ششم روزه‌داری؛ خدایا مرا وامگذار

به گزارش ایکنا، از ابتدای رمضان تا به امروز شش روز فرصت داشتیم به خداوند نزدیک‌تر و عزیزتر شویم. اگر موفق بوده‌ایم باید نزدیکتر و اگر موفق نبوده‌ایم باید از آنچه ما را تا به امروز خار کرده است، پرهیز کنیم.  

در دعای روز ششم ماه رمضان از خداوند مسئلت می‌کنیم:

«بسم الله الرحمن الرحیم؛ اللهمّ لا تَخْذِلْنی فیهِ لِتَعَرّضِ مَعْصِتِکَ ولا تَضْرِبْنی بِسیاطِ نَقْمَتِکَ وزَحْزحْنی فیهِ من موجِباتِ سَخَطِکَ بِمَنّکَ وأیادیکَ یا مُنْتهی رَغْبـةَ الرّاغبینَ؛ خدایا، مرا در این ماه به خاطر نزدیک شدن به نافرمانی‌ات وامگذار و با تازیانه‌های انتقامت عذاب مکن و از موجبات خشمت دورم بدار،بحق احسان ونعمت‌های بی شمار تو ای حد نهایی علاقه واشتیاق مشتاقان».

آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح دعای روز ششم در تفسیر «اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنی فیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ» می‌گوید: خدایا، من را به واسطه تعرض گناه خوارم نکن، گناه آدم را خوار و عبادت و بندگی آدم را عزیز می‌کنند. اگر اهل طاعت و بندگی شوید، عزیز می‌شوید؛ اما اگر اهل گناه باشید، کسی دوستتان ندارند.

وی افزود: اهل گناه ولو اگر تحصیلات عالی رتبه دانشگاهی هم داشته باشد و لباس‌های فاخر به تن کند، باز هم خوار است. اما بندگی خدا را کردن باعث می‌شود تا محبت آن شخص به مقدار بسیار زیادی در دل دیگران باشد.

این استاد اخلاق ادامه می‌دهد: قرآن می‌گوید: «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا» ‌ یعنی هر که ایمان بیاورد و عمل صالح بکند، ما هم دوستی‌اش را در دل مردم می‌افکنیم، مردم اهل عمل را دوست دارند.

وی در شرح فراز دوم دعای روز ششم ماه رمضان «وَلاتَضْرِبْنی بِسِیاطِ نَقِمَتِکَ» می‌افزاید: خدایا من را به تازیانه عذابت نزن، «لاتضرب» واژه نهی است اما در اینجا دعاست. اگر من به شما بگویم «لاتضرب» این نهی است. اما کوچک‌تر به بزرگ‌تر بگوید و ما به خدا که بگوییم، «لاتضرب» دعاست.

مجتهدی تهرانی در ادامه اظهار می‌کند: الان این گرفتاری‌هایی که گریبان آمریکا را گرفته و هر روز خبر از آمدن سیل و طوفان در آنجاست، همه تازیانه عذاب است. در ایران هم برخی جاها که سیل و زلزله می‌آید، عذاب الهی است. دلیلش هم این است که چند سال پیش در گلستان سیل آمد، روستایی در مسیر سیل قرار داشت که همه اعضای آن سید بودند، سیل، مسیر خود را عوض کرد و روستای دیگری را از بین برد که نمی‌گویم افراد آن چی و کی بودند.

این استاد اخلاق در ادامه اظهار می‌کرد: در تهران قرار بود که عذاب بیاید، امام حسین(ع) شفاعت کرد و فرمود که جوانان این شهر برای من بیرق عزا به پا می‌کنند و دفع بلا شد، قرار بود تهران بر اثر برخی گناهان از بین برود، ولی امام حسین(ع) شفاعت کرد، این را کسی در خواب دیده بود و آن را برای من تعریف کرد.

وی تأکید می‌کند: ایران بهترین ممالک دنیاست، اولاً حکومت حقه شیعه اثنی‌عشری دارد، مملکتی که رئیس‌جمهورش، رئیس مجلسش، همه رؤسا، قوه‌ها و رهبر انقلابش و همه مسئولانش شیعه باشد، فقط ایران است، تنها مملکتی که مذهب رسمی‌اش شیعه دوازده امامی است، ایران است، پیامبر(ص) در غدیر خم ما را دعا کرده و به برکت دعای او ایران اوضاع خوبی دارد، پیامبر (ص) در دعایش گفت «اللهم انصر من نصر» خدایا، هر که علی(ع) را یاری می‌کند، یاری‌اش کن.

آیت‌الله مجتهدی تهرانی با بیان بخشی از دعای روز ششم، ادامه می‌دهد: «وَزَحْزِحْنی فیهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِکَ»، «خدایا من را از موجبات سخطت دور گردان، چیزهایی که موجب سخط توست»، روایتی است که برخی گناهان خدا را به غضب می‌آورد و آنگاه خدا قسم می‌خورد که به عزت و جلال خودم دیگر تو را آمرزش نمی‌کنم، با اینکه خدا «ارحم الراحمین» است؛ اما مثلاً از من با این محاسن و عمامه توقع ندارد که به نامحرم نگاه کنم، لذا خدا به غضب می‌آید. حدیث هست که هفتاد گناه جاهل را می‌آمرزند، قبل از آن‌که یک گناه عالم را بیامرزند.

این استاد برجسته حوزه در خصوص فراز «بِمَنِّکَ وَاَیادیکَ» می‌گوید: یعنی به حق احسان و نعمت‌هایی که به من داده‌ای، خدایا این چند تا دعا را درباره من مستجاب کن. «یا مُنْتَهی رَغْبَةِ الرّاغِبینَ» یعنی ای خدایی که منتهای رغبت مشتاقان هستی، مشتاقان تو، چقدر مشتاق تواند، منتها رغبت مشتاقان تویی، این سه دعای روز ششم ماه رمضان را درباره ما مستجاب کن.

حجت‌الاسلام روح‌الله بیدرام، نویسنده و پژوهشگر دینی در کتاب «نجوای روزه‌داران» در تفسیر دعای روز ششم ماه رمضان آورده است:

پیام اول: گناهان موجب خواری و ذلت

گناهان به سه دسته تقسیم می‌شوند: ۱- گناهان اعتقادی؛ مانند شرک به خداوند یا غلو درباره امامان ۲- گناهان قلبی؛ مانند ریا، تکبر، غرور، حسادت ۳- گناهان اعضاء و جوارح؛ مانند تهمت، غیبت، زنا، قتل. باید توجه داشت که هر گناهی به نوبه خود موجبات خشم و کیفر الهی را فراهم می‌سازد. امام کاظم(ع) در این زمینه می‌فرمایند «در هر شب و روز از جانب خداوند ملکی ندا می‌‌دهد، ای بندگان خدا! از نافرمانی خدا بازایستید، زیرا اگر به خاطر حیوانات چرنده و کودکان شیرخواره و سالخوردگان پشت خمیده نبود، چنان عذابی برای شما ریخته می‌شد که خُرد و خمیر می‌شدید».

گناهان انسان را خوار و ذلیل می‌کند. اگر بر فرض هم که در دنیا خوار و ذلیل نشد، در آخرت می‌شود. انسان مختار آفریده شده است، تا خود از روی اختیار عبادت خدا را انجام دهد و دست از معصیت کشیده و از عذاب و خشم و کیفر الهی، خود را نجات دهد. در این فقره از دعا، از خدا می‌خواهیم که ما را از معصیت دور کند و عواملی که ما را به سمت گناه می‌کشاند، از مقابلمان بردارد. ولی اگرچه خداوند انسان را مختار آفریده و تلاش خود انسان برای مبارزه با گناه بسیار مهم است، اما انسان می‌تواند با دعای خالصانه از خداوند بخواهد که او را به مسیر تقوی و دوری از گناه هدایت کند. حضرت سیدالشهدا(ع) در فرازی از دعای عرفه می‌فرماید: «...وَ اَسْعِدْنی بِتَقْوئِکَ وَ لا ُشْقِنی بِمَعْصِیَتِکَ: خداوندا! مرا با پرهیزکاری، خوشبخت نما و مرا به خاطر معصیت، بدبخت نکن...» 

پیام دوم و سوم: دوری از خشم و غضب و انتقام خداوند

کیفر و تازیانه قهر و غضب الهی بر اثر ارتکاب‌ گناه و معصیت، صورت می‌گیرد. در قرآن درباره چهارمین ویژگی بندگان خاص و ممتاز خداوند، چنین می‌خوانیم: «وَالَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذَابَهَا کَانَ غَرَامًا * إِنَّهَا سَاءتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا؛ بندگان ممتاز خداوند رحمان، کسانی هستند که می‌گویند پروردگارا! عذاب دوزخ را از ما برطرف گردان که عذابش سخت و پردوام است». قطعاً دوزخ بدترین جایگاه و محلی برای اقامت است. به عبارت روشن‌تر، آنها از کیفر نافرمانی خدا به شدت می‌ترسند و اعتقاد راسخ دارند که نافرمانی خدا و انجام گناه، به معنی اطاعت از فرمان شیطان است و چنین کاری موجب عذاب الهی و دخول به دوزخ می‌شود. آنها آنچنان خائف و هراسناک از پیامدهای گناه و عذاب دوزخ هستند که این حالت درونی خود را ابراز کرده و با کمال خضوع، دست به دعا برمی‌دارند و از درگاه خدا می‌خواهند که مشمول عذاب سخت دوزخ که برای مجرمان آماده شده، نشوند.

پیام چهارم: اشتیاق خداوند به بندگان

پیوند میان خالق و مخلوق، پیوندی دو طرفه است. از آنجا که ممکن است انسان به این رابطه، یک طرفه بنگرد، پس باید پروردگارش را بهتر بشناسد. اگر خداوند انسان را مطیع و عابد خلق کرده، از شدت علاقه او به مخلوقش بوده است و از آن جهت است که می‌خواهد بندگان به او نزدیک شوند و از این رو، انسان بر فطرتی خلق شده که به پرستش خداوند مشتاق و به سوی او در حرکت است. اگر انسان می‌دانست تا چه اندازه مورد محبت و توجه پروردگارش است، از شادی در پوست خود نمی‌گنجید. خدای متعال به حضرت داوود(ع) فرمودند: ای داوود! اگر آنهایی که از من روی گردان شده‌اند، چگونگی انتظارم برای آنان و مدارایم با آنان و اشتیاقم را به ترک معصیت‌هایشان می‌دانستند، بدون شک از شوق آمدن به سوی من می‌مردند و بند بند وجودشان از محبت من از هم می‌گسست.

نشانه‌های دوستی خدا: چندین نشانه وجود دارد تا انسان بداند که پروردگارش دوستش دارد: ۱. توفیق دینداری ۲. آماده شدن زمینه عبادت ۳. سنگین شدن گناه بر بنده ۴. همنشینی با انسان‌های محبوب خداوند ۵. کثرت به یاد خدا بودن ۶. آرامش درونى و شکیبایى ۷. قلبى پاک و اخلاقى متعادل.