به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست فرهنگی-ادبی «پاسداشت زبان و ادبیات فارسی در منطقه اکو» ظهر امروز ۲۵ اردیبهشتماه با حضور غلامعلی حدادعادل، رئیس بنیاد سعدی، سرور بختی، رئیس مؤسسه فرهنگی اکو، سفرا و اساتید دانشگاههای منطقه اکو به همت مؤسسه فرهنگی اکو و بنیاد سعدی و با اجرای زهرا اصلانی، دبیر مؤسسه در فضای مجازی برگزار شد.
غلامعلی حدادعادل در این نشست گفت: بیست و پنجم اردیبهشتماه، روز پاسداشت زبان فارسی و حکیم ابوالقاسم فردوسی نامگذاری شده است. کشورهای عضو اکو دارای تاریخ و جغرافیای مشترک هستند. این تاریخ کهن و جغرافیای مشترک سبب پیدایش فرهنگ مشترک میان این ملتها شده و زبان فارسی محمل و بستر این فرهنگ مشترک بوده است. بسیاری از مواریث فرهنگ مردم این سرزمینها نیز به این زبان نوشته شده یا سروده شده است.
وی افزود: مردم این کشورها زبان فارسی را با حفظ زبان مادری خود، زبانی مشترک میان خود میدانستند؛ زبان فرهنگی و زبان واسطه میان اقوام و ملتهای گوناگون که در این سرزمینها ساکن بودند. زبان فارسی با تاریخ کهن خود تراش و صیقل خورده، غنا پیدا کرده و خوشآهنگ شده است و به عنوان یک زبان مشترک انتخاب شده است.
حدادعادل ادامه داد: کسی که بیش از همه، در آغاز تاریخ زبان فارسی و ماندگاری و قوت آن نقش دارد، فردوسی است. هرگاه سخنی از زبان فارسی به میان میآید، نام فردوسی نیز همراه آن عنوان میشود. فردوسی با شاهنامه خود حماسه جاودانهای آفریده که حماسه یک ملت و کشور نیست، بلکه حماسه ملتهای این منطقه است. نامهای مردان و زنان و قهرمانان این داستانها در این کشورها رایج است.
رئیس بنیاد سعدی بیان کرد: وظیفه ما این است که میراث مشترک خود را گرامی بداریم و بستر این میراث را که زبان فارسی است، حفظ کنیم و جشنهایی مانند نوروز را فراموش نکنیم. این فرهنگ مشترک و زبان فارسی را وسیلهای برای انواع همکاریهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و .. قرار دهیم. عشق به زبان فارسی را سکوی پرش به سوی پیشرفت قرار داده و صلح را در میان خود تحکیم ببخشیم.
سرور بختی: شاهنامه بازتاب دهنده مسائل انسانی
در بخش دیگری از این نشست، سرور بختی، رئیس مؤسسه فرهنگی اکو گفت: شاهنامه به عنوان اثر فاخر ادبی، دستورنامهای است که بازتابدهنده مسائل متعدد انسانی، دوری از بدی، روی آوردن به نیکی، دانش، حکمت و وطندوستی است و انسان را به بالاترین مرتبه انسانی فرا میخواند.
وی ادامه داد: تاکنون ترجمههای بسیاری از شاهنامه در سراسر جهان به زبان مختلف انجام شده و ادبیات کشورهای مختلف را تحت تأثیر قرار داده است. داستانهای شاهنامه از سوی کارگردانهای بسیاری به فیلم درآمده است. مؤسسه فرهنگی اکو نیز همواره با پرداختن به فرهنگ و ادبیات و هنر در ایجاد اتحاد تأکید دارد و با برگزاری برنامههای مشترک و انتشار آثار فاخر سعی دارد به هدف خود دست یابد.
سفیر تاجیکستان: درخت باور فارسی را از جهانیشوی حفظ کنیم
نظامالدین زاهدی، سفیر تاجیکستان در ایران در این نشست گفت: در همه دوره و زمانها، زبان فارسی پاسدار هویت ملی و حافظه تاریخی بوده است و زبان ما این رسالت بزرگ را در لحظههای دشوار تاریخ به اجرا رسانیده است. همین زبان فارسی در قرنهای اولیه ظهور موجب تقویت هویت و حیثیت معنوی ایران در بستر تمدنساز اسلام شد. یا همین زبان فارسی بود که با وجود تهاجمهای بیگانه در طول قرون وسطی همچون زبان ادب باقی ماند.
وی با بیان اینکه در تاجیکستان نیز همواره عوامل تهدیدزا برای این زبان وجود داشته است، افزود: زبان تاجیکی به عنوان شاخهای از زبان فارسی بوده و در این کشور با قبول قانون ویژه، زبان تاجیکی در زمره زبان دولتی استقرار یافت و ۵ نوامبر روز زبان دولتی اعلام شد. امروز زبان مشترک ما همانند درخت تنومندی با شاخههای سرسبز و بارور یعنی فارسی ایران، دری افغانستان و تاجیکی تاجیکستان است. این درخت بارور و محکم و سرسبز را باید از گزند باد و باران جهانیشوی حفظ کنیم و برای آیندگان به میراث باقی گذاریم.
زاهدی با تأکید بر اینکه باید در حفظ زبان مادری کوشا باشیم، گفت: روز پاسداشت زبان فارسی در ایران و روز زبان دولتی در جمهوری تاجیکستان، نه تنها فرصتی برای افتخار به زبان فارسی است، بلکه دعوت به شناخت قدر و قیمت زبان مادری و پاسداری از این زبان است؛ بنابراین باید این دعوت را با گوش جان بشنویم.
احمد غنی: ملت ایران مدیون فردوسی است
احمد غنی خسروی، استاد دانشگاه هرات نیز در ادامه این نشست گفت: با نگاهی به تاریخ زبان ملتها، چند نفر بیشتر نیستند که کشور خود را مدیون خود کرده باشند، مثلاً شکسپیر در فرانسه، گوته در آلمان و بسیاری از بزرگان ادبیات در کشورهای دیگر و فردوسی در ایران ملت خود را مدیون خود کردهاند.
وی افزود: با اینکه زبان عربی توانست زبانهای نبطی، قبطی و ... را از بین ببرد و جایگزین این زبانها شود، اما نتوانست جایگزین زبان فارسی شود. در واقع فردوسی بوده که باعث احیا و جهانی شدن زبان فارسی شده است. از این رو زبان فارسی مدیون فردوسی است. از مولوی تا سعدی و عطار و نظامی و خاقانی و ... هیچکدام نتوانستهاند جایگاه فردوسی را داشته باشند.
خسروی ادامه داد: در اینکه زبان فارسی احیاگر هویت ایرانیان است، شکی نیست و باور داریم اگر فردوسی نبود و شاهنامه را نمیسرود، ایرانیان و آریاییها به زبان فارسی صحبت نمیکردند؛ بنابراین بعد از فردوسی، اینها بودند که زبان فارسی را به همت ادب دوستان خود گسترش دادند.
وی تصریح کرد: ایران همواره مورد تجاوز بیگانگان بوده و فردوسی در حفظ تاریخ و تمدن نقش مهمی ایفا کرده است. در واقع با شاهنامه حسن وطندوستی سلحشوری و دلاوری و دفاع از وطن را زنده نگه داشته است. فردوسی بحق از قهرمانان ملی ایران است. او توانست زبان فارسی را از نفوذ واژگان بیگانگان به دور نگه دارد و زبان فارسی بقا و بالندگی خود را مدیون فردوسی است و نام فردوسی با ماندگاری زبان فارسی یکی و هماهنگ است.
این استاد دانشگاه هرات در ادامه بیان کرد: شاهنامه یکی از پرمایهترین گنجینههای ادب فارسی و یکی از آثار منحصر به فرد است. همچنین نخستین کتابی است که دارای کلمات درست فارسی دری است و با صحت و امانت تمام به نسلهای آینده انتقال یافته است. فردوسی شاهنامه را وسیله اتحاد قرار داده است و پایه این زبان را چنان محکم گذاشته که فراموش شدنی نیست.
وی با بیان اینکه شاهنامه کتاب اسطورههای آریاییهاست و اگر شاهنامه نبود به بسیاری از اسطورهها دسترسی نداشتیم، گفت: فردوسی دستاورد بزرگ تاریخ آریاییها را حفظ کرد و آن را به زبان خود ایرانیها تدوین کرد و ۳۰ سال در این زمینه تلاش کرد و توانست از طریق این کتاب، سرنوشت ایرانیان را تغییر دهد. اگر شاهنامه نبود، همان اتفاقی که در مصر و سوریه و لبنان و بحرین و ... رخ داد، برای خراسان بزرگ نیز رخ میداد.
خسروی در ادامه گفت: شاهنامه آیینه هویت آریاییها است و هر آریایی نیاز به آینه شاهنامه دارد و برای جهان بشری حائز اهمیت است. چرا که احساس و ذات بشری را مورد بررسی قرار داده و به جدال نیکی با بدی پرداخته است. اندیشه مهم شاهنامه خرد و خردورزی است و به همین دلیل است که نخستین بیت شاهنامه با خردورزی آغاز شده است. همچنین از شاهنامه درس انسانیت، فضیلت، اخلاق، وطندوستی و تسلیم نشدن در برابر ظلم و ستم را میآموزیم.
شادی محمد صوفیزاده، استاد تمام دانشگاه تاجیکستان و مدیر کتابخانه علمی مرکزی ایندیرا گاندی آکادمی ملی علوم جمهوری تاجیکستان در ادامه درباره تعبیرات گوناگون در شاهنامه سخنرانی کرد. نورلان بیک بالتابایف، استاد دانشگاه دولتی بیشکک قرقیزستان در ادامه به آموزش زبان فارسی در این کشور پرداخت. محمد ناصر، استاد دانشگاه پنجاب پاکستان، فائزه زهرا میرزا، استاد دانشگاه کراچی پاکستان و نادر نورالدین اف، استاد دانشگاه خاورشناسی تاشکند ازبکستان از اساتید دیگری بودند که به پاسداشت زبان فارسی پرداختند.
انتهای پیام