یاسر عزیزی، مدرس دانشگاه و روانشناس همدانی در گفتوگو با ایکنا از همدان با بیان اینکه گریه کردن آثار مختلف و درجات تکاملی متفاوتی برای انسان دارد، اظهار کرد: در دورههای مختلف رشدی میتوانیم گریه کردن را با ویژگیهای منحصر به فردی ببینیم مثلا در دوره کودکی گریه اثر تامین کننده نیاز را دارد، بنابراین گریه کردن منطبق بر سن و میزان رشد فرد است.
وی با تأکید بر اینکه در هر دوره سنی گریه کردن اثر خاص خودش را دارد، افزود: همینطور که انسان رشد میکند اثر گریه هم تغییر حالت میدهد، یعنی اینکه گریه به علت مسائل دیگری هم اتفاق میافتد و علاوه بر تامین نیاز در دورههای بالاتر برحسب احساسات و خلقیات انسان هم گریه کردن اتفاق میافتد مثلا شما یک صحنه ناراحت کنندهای را میبینید و احساساستان متاثر میشود و گریه میکنید.
این روانشناس بیان کرد: بنابراین حالت هیجانی و احساساتی که بر ما غلبه میکند هم میتواند از عوامل گریهکردن باشد، به تدریج این رشد ادامه پیدا میکند و افراد ممکن است که بر اثر تجارب زندگی یا بر اثر هم زیستی با افرادی که از سطح تکاملی بالاتری برخوردار هستند، گریههایشان در سطوح عالیتر اتفاق افتد.
وی با بیان اینکه گریه در افراد خردمند با اهداف والاتری اتفاق میافتد، افزود: به عنوان مثال فردی که از رنج سایر انسانها غمگین میشود، فردی که در عبادتش گریه میکند، فردی که به واسطه درک عمیقی که از یک پدیدهای در آن رخ میدهد گریه میکند یا فردی که به دلیل حالتهای عرفانی خاصی به او دست میدهد گریه کند، هدف والاتری دارد.
عزیزی اضافه کرد: گریه را میتوان در طبقه بندیهای مختلف قرار داده و به تبع نتایج آن را هم طبقهبندی کرد به عنوان مثال گریهکردنی که اثر تسکین و آرامشبخشی داشته باشد یک نوع رها شدن از انرژیهای منفی و هیجانات مضر به واسطه یک فرایند فیزیولوژیکی است.
وی افزود: افرادی که پس از گریه آرامش خاصی دارند این تخلیه انرژیهای منفی برایشان اتفاق افتاده و حالتهای هیجانی فروکش کرده قاعدتا بر اساس نتایج تحقیقات علمی، گریهکردن آثار آرامبخشی را دارد.
این روانشناس با بیان اینکه گریه کردن در حد تعادل قابل قبول است، افزود: به عنوان مثال فردی که افسردگی دارد و دائما گریه میکند این گریه کردن به او یاد میدهد که مجدد گریه کند و برعکس این قضیه هم که عدم گریهکردن است نیز نتیجه خوبی ندارد.
وی افزود: در روانشناسی افرادی که گریه نمیکنند را افراد دارای اختلال شخصیت ضداجتماعی مینامند، یعنی این افراد به دلیل کار منفی که انجام میدهند پشیمان و ناراحت نمیشوند و چیزی تحت عنوان گریه کردن در آنها وجود ندارد، آنها یک درون آشفته و بسیار بهم ریخته دارند و این رفتار به دلیل گریه کردن در آنها اتفاق افتاده است.
عزیزی تصریح کرد: گریه به شرطی که در حد تعادل باشد آثار مطلوبی را به دنبال دارد، چراکه باعث رشد روان فرد و آرامش او میشود.
وی ابراز کرد: علاوه بر تخلیه هیجانات از دیگر آثار گریهکردن میتوان به ایجاد تفکر واقعگرا که به دلیل تخلیه هیجانها اتفاق میافتد اشاره کرد در این شرایط فرد بهتر میتواند فکر کند، بزرگتر و عمیقتر پدیدهها را میبیند و حتی تعاملات انسانی را بهتر درک میکند، این آرامش که در شخصیت فرد اتفاق میافتد حاصل گریه هدفمند و خردمندانه است.
این روانشناس به بیان تفاوت گریه کردن در عزاداریهای اهل بیت(ع) با سایر عزاداریها پرداخت و گفت: اغلب افراد بعد از شرکت در مراسم عزاداری اطرافیانشان یک احساس منفی و ناراحتی دارند، اما این حال پس از شرکت در مراسم عزاداری امام حسین(ع) فرق میکند به این دلیل که در مراسمات عزاداری که شرکت میکنیم معمولا از بستگان و نزدیکان ما هستند، ممکن است یک رابطه خویشاوندی بین ما وجود داشته باشد، با این حال بعد از آن احساس تنش در ما شکل میگیرد.
وی ادامه داد: شرکت در عزاداری امام حسین(ع) از نوع نگاه خردمندانه است در این عزاداری فرد به واسطه هدفی گریه و عزاداری میکند که آن هدف چند ویژگی را در او آشکار میکند به طور مثال احساس همدلی، شفقتورزی و احساس تعلق به یک گروه خاص که ناشی از دینداری و تقید افراد است که به ما دست میدهد.
عزیزی افزود: مطالعات روانشناسی نشان داده که افرادی که دینداری بالاتری دارند شادکامی بیشتری هم تجربه میکنند به واسطه اینکه اینها یک چارچوب هدف مشخصی و معنای بهتری از زندگی را درک میکنند.
وی اظهار کرد: بنابراین با توجه به این ویژگی افرادی که در مراسمات عزاداری امام حسین(ع) شرکت میکنند را هم میتوان طبقهبندی کنیم، ممکن است برخی در حد تخلیه احساساتشان که ناشی از یک علاقه وافر به اهل بیت(ع) است در مراسمات شرکت و احساساتشان را بروز دهند و یا افرادی هم هستند که علاوه بر بروز احساسات خود دارای تعقل و تفکر بالایی راجع به صاحب عزا باشند.
این روانشناس با بیان اینکه گریه فردی که درک عمیقی نسبت به پدیده عاشورا و حرکت امام حسین(ع) داشته باشد با گریه فردی که صرفا از روی احساسات باشد فرق دارد، تاکید کرد: عزاداری که همراه با تعقل و تفکر باشد، بسیار با عزاداری که صرفا ناشی از احساسات باشد فرق میکند.
وی با تاکید بر اینکه هر کس متناسب با رشد فردی، شناختی، عاطفی و با دیدگاه خودش میتواند در مراسمات عزاداری و نوحه سرایی شرکت کند، ادامه داد: عزاداری برای امام حسین(ع) میتواند اثرات مثبت زیادی داشته باشد و علاوه بر اینکه در حوزه فردی احساس همدلی و تعلق با فردی که هیچ وقت از نزدیک ایشان را درک نکردیم پیدا میکنیم، در عین حال در حوزه اجتماعی هم افرادی که یک هدف و نگاه اشتراکی نسبت به یک حماسه و موضوع شناختی دارند دور هم جمع میشوند و این هم اثرات اجتماعی خاص خودش را در پی دارد و افراد در این جمعها باعث رشد یکدیگر میشوند.
عزیزی ادامه داد: ممکن است یک نفر با نگاه احساسی با یک درجه پایینتر با یک نفر با نگاه عقلانی خیلی رشد یافته و خردمندانهوار در مراسم عزاداری شرکت کند، اینها کنار هم قرار میگیرند و با هم تعاملات اجتماعی برقرار و براساس روابط بین فردی که با هم دارند باعث رشد همدیگر میشوند و روابط گسترده دوستانهای بین آنها شکل میگیرد.
وی در پایان افزود: در عین حال آن افرادی هم که به عنوان سخنران قیام امام حسین(ع) را تشریح میکنند هم باعث رشد شناختی افراد میشوند و ممکن است نگاه افراد احساسی باشد ولی با شرکت در مراسم نگاه عقلانی هم پیدا میکنند و صرفا از آن حالت احساسی تخلیه هیجانات خارج میشوند.
انتهای پیام