تحقق رؤیای تلاوت در هیئات مذهبی؛ خیلی دور، خیلی نزدیک
اگر رؤیای شیرین تلاوت در هیئات مذهبی محقق شود و تداوم یابد، می‌تواند علاوه بر عمل به توصیه پیامبر(ص)، مخاطبان بی‌شمار مجالس عزا را نیز با جلسات انس با قرآن پیوند دهد تا شاید از این رهگذر جلسات قرآن به اوج رونق خود در دهه 60 بازگردد.
به گزارش ایکنا، همواره اجرای تلاوت قرآن در مجالس عزای ائمه اطهار(ع) به خصوص در دهه اول محرم دغدغه اهالی قرآن و افراد مأنوس با آن بوده است و دغدغه‌مندان برای مطالبه خود به حدیث شریف ثقلین «انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی ...» تمسک جسته‌اند و بر این باورند که هر جا مراسم عزایی برای اهل بیت برگزار شود، قاری باید قرآن بخواند تا به توصیه رسول گرامی اسلام(ص) جامعه عمل پوشانده شود.
مجالس عزا با حضور حداکثری مردم، که ردپای پررنگی از معنویت گمشده خود را در این مجالس یافته‌اند، برگزار می‌شود؛ هرچند بیماری عالمگیر کرونا در دو سال اخیر مردم را از جلسات حضوری به جلسات مجازی کوچانده، اما باز هم حضور مردم پررنگ است و همین امر باعث شده که فعالان قرآنی یکی از راه‌‌های رونق بخشیدن به جلسات خود و نیز انس عمومی مردم با قرآن را در عبور از مسیر هیئات و مجالس عزا ببینند. از همین رو دغدغه گنجاندن تلاوت در برنامه هیئات مذهبی به مطالبه آنان تبدیل شده است.
بر همین اساس از چند سال قبل خبرگزاری ایکنا در کنار سایر کنشگران این عرصه، به انتشار سلسله گزارش‌ها و گفت‌وگوهایی با موضوع «توجه به تلاوت قرآن در هیئات و مجالس عزای حسینی» اقدام کرده و محرم امسال در قیاس با سال‌های گذشته برای بیان این مطالبه متفاوت بوده است، چراکه پویش‌هایی راه‌اندازی شد که یکی از آنها «نذر تلاوت» است. این پویش قاریان را دعوت می‌کرد تا با مراجعه به هیئات عزاداری به تلاوت بپردازند و عکس و صوت آن را با هشتگ نذر تلاوت در فضای مجازی منتشر کنند.
اجرای این پویش و طرح این مطالبه با موافقت و استقبال عده‌ای از قاریان ممتاز و بین‌المللی و نیز مداحان و خطبای مجالس عزای حسینی روبه‌رو شد؛ از جمله این افراد حجت‌الاسلام والمسلمین حسین انصاریان، مفسر قرآن و استاد اخلاق، بود که در پیامی تصویری، نذر تلاوت در هیئات از سوی قاریان را یک اقدام بی‌سابقه در تاریخ اسلام خواند و گفت: «این اقدام قاریان قرآن برایم بسیار جالب، مهم و ویژه بود و باید بگویم نذر تلاوت در مجالس عزای حسین(ع) در تاریخ اسلام بی‌سابقه است. به نظرم رسید به قاریان گرامی عرض کنم که قرائت قرآن در مجالس عام و خاص، اخلاق پیامبر و ائمه طاهرین بود؛ حتی پیامبر(ص) در برخی جلسات به بلال رو می‌کردند و می‌‌فرمودند که ای بلال، مرا آسوده‌خاطر کن و به من آرامش بده. سپس بلال قرآن می‌خواند.»
حجت‌الاسلام والمسلمین ادیب یزدی، دیگر چهره شناخته‌شده از جامعه خطبا بود که نذر تلاوت قرآن در هیئات مذهبی را راهی برای خروج قرآن از مهجوریت دانست و گفت: «راه‌اندازی پویش نذر تلاوت یکی از شیرین‌ترین و جذاب‌ترین خبر‌هایی است که شنیده‌ام و این آغاز راهی برای خروج قرآن از مهجوریت است. در مجلس امام حسین(ع) قرآن خواندن یعنی قرآن را در موضع خودش قرار دادن و در مجلس قرآن، قرآن خواندن. آیا قرآن شرفی بالاتر از این دارد که در مجلسِ قرآن خوانده شود؟»
در جامعه ذاکران اهل بیت نیز مجید بنی‌فاطمه اولین چهره‌ای بود که به این موضوع واکنش نشان داد و در یکی از جلسات عزاداری خود در دهه اول محرم ضمن استقبال از تلاوت قاریان در هیئات عزاداری و اختصاص بخشی از زمان عزاداری به تلاوت قرآن، خطاب به جمعیت حاضر گفت: «اینکه الان در خانه امام حسین(ع) هستیم، خوب است و ان‌شاءالله همچنان در این خانه باشیم، اما از قرآن و قرآن خواندن غافل نشویم. ما از روزی که بنای این جلسه را گذاشتیم از قراء برجسته کشور دعوت کردیم تا تلاوت داشته باشند و شما نوجوانان و جوانان هم این فرصت حضور قاریان را غنیمت بشمارید و وقتی این عزیزان روی منبر می‌نشینند و تلاوت دارند، شما هم با جان و دل گوش دهید و قاری را تشویق کنید. ان‌شاءالله در دهه محرم و ایام فاطمیه، که همه حضور یافته‌اند و با حضور قاریان که اینجا تشریف آورده‌اند، دسته‌جمعی قرآن تلاوت کنیم.»
اینها همه واکنش قاریان، خطبا و مداحان به موضوع تلاوت قرآن در هیئات نبود. محمدرضا پورزرگری و محمدرضا خرمیان، دو قاری بین‌المللی، نیز موضع‌گیری متفاوتی داشتند. آنها بر این باورند که مسئولان برگزاری جلسات عزاداری و هیئات مذهبی باید به فکر دعوت از قاری و تلاوت قرآن در مجالس خود باشند و به صورت رسمی از قاری دعوت کنند تا تلاوت کند. پورزرگری در پاسخ به سؤالی درباره حضور قاریان در هیئات مذهبی و طرح درخواست تلاوت در این هیئات گفت: «قاریان قرآن جایگاه و شأنی دارند. در وجود قاریان عشق اباعبدالله(ع) هست و عاشقانه در محافل حسینی شرکت و تلاوت می‌کنند، اما به شرط اینکه دعوت شوند. قاری قرآن نمی‌تواند خود را تحمیل کند و نباید این کار را انجام دهد و درخواست کند که قرآن بخواند و با جواب منفی بانیان روبه‌رو شود.»
پورزرگری بر این باور است که مسئولان جلسات و هیئات باید به قرآن مثل مداحی و سخنرانی اهمیت دهند و برای آن ارزش قائل باشند و برایشان مهم باشد که حتماً قاری توانمند و مسلط است را دعوت کنند تا بخشی از زمان جلسه به تلاوت و انس مخاطبان با قرآن اختصاص یابد.
بدون شک صحبت‌های سیدمحسن موسوی بلده، پیشکسوت قرآنی کشورمان، نقشه راه دقیقی برای تحقق این موضوع است. این چهره قرآنی یکی از دغدغه‌مندترین افراد در مورد تلاوت قرآن در مجالس مربوط به ائمه اطهار است. او در سال‌های اخیر تلاش کرده تا بخشی از دغدغه خود را برای تلاوت قرآن در مجالس عزاداری از طریق احیای قرآنی شب عاشورا و نیز برگزاری محفل انس با قرآن در سومین شب شهادت امام حسین(ع) و یاران باوفایش نشان دهد؛ برنامه‌هایی که در دوره شیوع کرونا به صورت مجازی برگزار شده، اما همچنان با استقبال خوب مخاطبان و جامعه قاریان مواجه است.
به نظر این پیشکسوت قرآنی، بزرگان جامعه مداحان و قاریان باید در جلسات هم‌اندیشی حضور داشته باشند تا به تصمیمی جدی برای قرار گرفتن آیتم تلاوت قرآن در برنامه روزانه هیئات برسند و هیئات عزاداری بهترین موقعیت برای عمل کردن به توصیه رسول اکرم(ص) است.
موسوی‌بلده در پاسخ به سؤالی در مورد نحوه تثبیت این سنت گفت: «توجه بزرگان قرائت و مداحان می‌تواند در تثبیت این سنت اثرگذار باشد. طی روزهای گذشته شاهد بودیم که یکی از ذاکران شناخته‌شده اهل بیت(ع) به این موضوع ورود کرد تا در جلسه عزاداری خود میزبان قاریان باشد و همخوانی صورت گیرد. سایر ذاکران اهل بیت نیز در این زمینه توجیه شوند. اگر آنها نیز در جلسات خود اعلام کنند، این امر تبدیل به یک فرهنگ خواهد شد. در غیر این صورت این کار عملی نخواهد شد. به هر حال دنبال‌کننده‌های ذاکران اهل بیت، اثرپذیری بیشتری از آنان دارند و توصیه‌های آنها مقبولیت بیشتری دارد.»
به نظر می‌رسد حرکت به سمت تحقق این خواسته فعالان قرآنی رفته‌رفته مسیر خود را باز کرده و به یک مطالبه جدی تبدیل شده است؛ مطالبه‌ای که جامعه ذاکران و بانیان هیئات عزاداری را از اهمیت آن آگاه کرده و از همین رو امسال علاوه بر پویش‌هایی همچون نذر تلاوت، شاهد تلاوت روزانه قرآن در تکیه تجریش و هیئات دیگر نیز بوده‌ایم و وضعیت این مطالبه در محرم امسال به حدی رضایت‌بخش بوده که قدردانی برخی نهادهای قرآنی از هیئات و بانیان پویش‌ها را در پی داشته است.
اگر این امر در سال‌های آینده ادامه یابد، تعداد بیشتری از ذاکران، خطبا و قاریان به آن می‌پیوندند و دیری نخواهد پایید که تلاوت قرآن به پای ثابت تمامی هیئات مذهبی و مجالس عزا تبدیل خواهد شد. رؤیای شیرینی که اگر محقق شود و تداوم داشته باشد، می‌تواند علاوه بر تحقق توصیه رسول گرامی اسلام(ص)، مخاطبان بی‌شمار مجالس عزا را نیز با جلسات انس با قرآن و تلاوت قاریان آشنا کند تا شاید از این رهگذر جلسات قرآن به اوج رونق خود در دهه 60 بازگردد و زمینه انس بخشی از جامعه با قرآن فراهم شود. گام‌های اولیه تحقق این رؤیا به سختی برداشته شده است و دور یا نزدیک بودن تحقق آن به همتی نیاز دارد که پیگیر این مطالبه باشد.
انتهای پیام
