استاد دانشگاه بغداد در گفت‌وگو با ایکنا مطرح کرد:
نیاز مسلمانان به رسانه‌های وحدت‌آفرین
حسام الجبوری با تأکید بر این که رسانه‌ها در نشر و فرهنگ‌سازی و ترویج وحدت اسلامی کوتاهی کردهاند، گفت: ما به یک رسانه متعهد نیاز داریم که دارای چشم‌انداز استراتژیک با برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت باشد، چشم‌اندازی که در آن وحدت حرف اول را بزند.
«حسام الجبوری» استاد دانشگاه بغداد در گفت‌وگوی اختصاصی با ایکنا به مناسبت هفته وحدت و میلاد پیامبر گرامی اسلام، حضرت محمد مصطفی(ص) به مفهوم وحدت اسلامی و چالش‌های پیش روی آن پرداخت و اظهار کرد: وحدت اسلامی منشأ قرآنی دارد. چرا که خداوند متعال می‌فرماید: «واعتصموا بحبل الله جميعاً ولا تفرّقوا». قرآن کریم درباره علت اتحاد و وحدت نیز در جای دیگر می‌فرماید: «وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ».
وی افزود: این آیات قرآن از اهمیت بسیاری در روشن شدن اولویت وحدت برخوردار است. چرا که قرآن کریم نهی از اختلافی را که به ضعف و شکست و فروپاشی منجر میشود، به طاعت خدا و رسول او مرتبط کرده و این بدان معناست که در وحدت دو مسئله مهم وجود دارد، اول؛ طاعت خدا و رسول او و دوم؛ اختلاف و شکست.
استاد دانشگاه بغداد در ادامه افزود: سخن گفتن درباره وحدت، از اصل اطاعت نشأت می‌گیرد. هیچ طاعتی بدون وحدت امکان پذیر نیست. بنابراین هر شاخصی برای وحدت که در آن طاعت خدا و معصوم (ع) نباشد، هیچ ارزش و فایده‌ای ندارد.
الجبوری اظهار کرد: البته مفاهیم وحدت با پیچیدگی روز افزون مفاهیم سیاسی، اجتماعی و جغرافیایی در جهان، پیچیده‌تر میشود چرا که جهان قدیم همچون دنیای مدرن نیست. مهمترین مؤلفه‌های تحقق وحدت در زمان کنونی، در لغو مفاهیم استکباری و استعماری است که در شکاف‌های موجود در جوامع اسلامی از لحاظ جغرافیایی و سیاسی نهفته است.
وی در خصوص مؤلفه‌های وحدت بیان کرد: یکی از مهمترین مؤلفه‌های وحدت در دوران کنونی افزایش فرهنگ‌سازی برای هویت اسلامی است و با وجود ضعف در فرهنگ‌سازی یا از بین رفتن آن، سخن گفتن درباره وحدت اسلامی بیهوده خواهد بود. درعین حال، نادیده گرفتن چنین مؤلفه‌هایی یکی از بزرگترین چالش‌ها و عواملی خواهد بود که وحدت اسلامی را از بین خواهد برد.
استاد دانشگاه بغداد تأکید کرد: ما باید با قدرت از مذهب‌گرایی که خواستار تفرقه است دوری کرده و به سمت آموزه‌هایی برای کمک به حفظ هویت اسلامی حرکت کنیم.
وی با اشاره به اینکه «ما در برابر دشمنی هوشمند هستیم که از رویارویی با ما غفلت نمی‌کند و جنگ نرم او بی‌امان است» تصریح کرد: تضعیف روحیه وحدت و هویت اسلامی بزرگترین چالشی است که در مقابل وحدت وجود دارد. از این رو، مستکبران تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف به ناامید کردن ما از دستیابی به هدف والایمان دست یابند.
الجبوری ادامه داد: صحبت در مورد اقدامات سریع کافی نیست، بلکه همه باید نسبت به این موضوع متقاعد شوند و سپس در جهت فرهنگ سازی امت اسلامی گام‌های هماهنگ بردارند. زیرا متقاعد کردن نادانان نسبت به وحدت دشوارتر از متقاعد کردن آنها به تفرقه است.
وی درباره کوتاهی رسانه‌ها در زمینه نشر فرهنگ وحدت اظهار کرد: به عقیده من، رسانه‌ها در نشر و فرهنگ‌سازی و ترویج وحدت اسلامی کوتاهی کردهاند. چرا که این رسانه‌ها یا دولتی هستند که جز برای ترویج سیاستهای نظام‌های فاسد یا ضعیف، کاری انجام نمی‌دهند و یا رسانه‌های محلی هستند. این رسانه‌ها یا بر اساس گرایشهای سکولار رفتار می‌کنند که هیچ ارتباطی به موضوع ندارد و یا اسلام‌گرای کوته نظر هستند که دارای ابعاد سیاسی و دینی واقعی نیستند.
وی افزود: رسانه اسلامی در بسیاری از مسائل ضعیف و کم‌کار است و وحدت اسلامی یکی از نمونه‌های کوتاهی این رسانه‌ها است. ما به یک رسانه متعهد نیاز داریم که دارای چشم‌انداز استراتژیک با برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت باشد، چشم‌اندازی که در آن وحدت حرف اول را بزند.
الجبوری درباره تفاوت وحدت و تقریب مذاهب نیز گفت: مفهوم وحدت گسترده‌تر از تقریب مذاهب است؛ ما باید مفاهیم جدید تمدنی را که میان دین، نژاد و مذهب ارتباط برقرار می‌کند، فرهنگ‌سازی کنیم و برای تبدیل اختلافات و تنش‌ها به نزدیکی و وحدت تلاش کنیم.
وی ادامه داد: می‌توانیم به عنوان نخستین تجربه از فضای مجازی برای ایجاد پل ارتباطی میان فرهنگ‌ها در جوامع اسلامی استفاده کنیم که نتیجه مثبتی خواهد داد و سپس این ایده رشد خواهد کرد.
الجبوری در پایان در خصوص تجربیات خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) در این زمینه گفت: خبرگزاری ایکنا در این زمینه موفق عمل کرده است زیرا قرآن کریم بزرگترین تضمین برای ایجاد وحدت اسلامی است؛ لذا برای این خبرگزاری توفیقات بیشتر آرزو می‌کنیم.
انتهای پیام وی افزود: این آیات قرآن از اهمیت بسیاری در روشن شدن اولویت وحدت برخوردار است. چرا که قرآن کریم نهی از اختلافی را که به ضعف و شکست و فروپاشی منجر میشود، به طاعت خدا و رسول او مرتبط کرده و این بدان معناست که در وحدت دو مسئله مهم وجود دارد، اول؛ طاعت خدا و رسول او و دوم؛ اختلاف و شکست.
استاد دانشگاه بغداد در ادامه افزود: سخن گفتن درباره وحدت، از اصل اطاعت نشأت می‌گیرد. هیچ طاعتی بدون وحدت امکان پذیر نیست. بنابراین هر شاخصی برای وحدت که در آن طاعت خدا و معصوم (ع) نباشد، هیچ ارزش و فایده‌ای ندارد.
الجبوری اظهار کرد: البته مفاهیم وحدت با پیچیدگی روز افزون مفاهیم سیاسی، اجتماعی و جغرافیایی در جهان، پیچیده‌تر میشود چرا که جهان قدیم همچون دنیای مدرن نیست. مهمترین مؤلفه‌های تحقق وحدت در زمان کنونی، در لغو مفاهیم استکباری و استعماری است که در شکاف‌های موجود در جوامع اسلامی از لحاظ جغرافیایی و سیاسی نهفته است.
وی در خصوص مؤلفه‌های وحدت بیان کرد: یکی از مهمترین مؤلفه‌های وحدت در دوران کنونی افزایش فرهنگ‌سازی برای هویت اسلامی است و با وجود ضعف در فرهنگ‌سازی یا از بین رفتن آن، سخن گفتن درباره وحدت اسلامی بیهوده خواهد بود. درعین حال، نادیده گرفتن چنین مؤلفه‌هایی یکی از بزرگترین چالش‌ها و عواملی خواهد بود که وحدت اسلامی را از بین خواهد برد.
استاد دانشگاه بغداد تأکید کرد: ما باید با قدرت از مذهب‌گرایی که خواستار تفرقه است دوری کرده و به سمت آموزه‌هایی برای کمک به حفظ هویت اسلامی حرکت کنیم.
وی با اشاره به اینکه «ما در برابر دشمنی هوشمند هستیم که از رویارویی با ما غفلت نمی‌کند و جنگ نرم او بی‌امان است» تصریح کرد: تضعیف روحیه وحدت و هویت اسلامی بزرگترین چالشی است که در مقابل وحدت وجود دارد. از این رو، مستکبران تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف به ناامید کردن ما از دستیابی به هدف والایمان دست یابند.
الجبوری ادامه داد: صحبت در مورد اقدامات سریع کافی نیست، بلکه همه باید نسبت به این موضوع متقاعد شوند و سپس در جهت فرهنگ سازی امت اسلامی گام‌های هماهنگ بردارند. زیرا متقاعد کردن نادانان نسبت به وحدت دشوارتر از متقاعد کردن آنها به تفرقه است.
وی درباره کوتاهی رسانه‌ها در زمینه نشر فرهنگ وحدت اظهار کرد: به عقیده من، رسانه‌ها در نشر و فرهنگ‌سازی و ترویج وحدت اسلامی کوتاهی کردهاند. چرا که این رسانه‌ها یا دولتی هستند که جز برای ترویج سیاستهای نظام‌های فاسد یا ضعیف، کاری انجام نمی‌دهند و یا رسانه‌های محلی هستند. این رسانه‌ها یا بر اساس گرایشهای سکولار رفتار می‌کنند که هیچ ارتباطی به موضوع ندارد و یا اسلام‌گرای کوته نظر هستند که دارای ابعاد سیاسی و دینی واقعی نیستند.
وی افزود: رسانه اسلامی در بسیاری از مسائل ضعیف و کم‌کار است و وحدت اسلامی یکی از نمونه‌های کوتاهی این رسانه‌ها است. ما به یک رسانه متعهد نیاز داریم که دارای چشم‌انداز استراتژیک با برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت باشد، چشم‌اندازی که در آن وحدت حرف اول را بزند.
الجبوری درباره تفاوت وحدت و تقریب مذاهب نیز گفت: مفهوم وحدت گسترده‌تر از تقریب مذاهب است؛ ما باید مفاهیم جدید تمدنی را که میان دین، نژاد و مذهب ارتباط برقرار می‌کند، فرهنگ‌سازی کنیم و برای تبدیل اختلافات و تنش‌ها به نزدیکی و وحدت تلاش کنیم.
وی ادامه داد: می‌توانیم به عنوان نخستین تجربه از فضای مجازی برای ایجاد پل ارتباطی میان فرهنگ‌ها در جوامع اسلامی استفاده کنیم که نتیجه مثبتی خواهد داد و سپس این ایده رشد خواهد کرد.
الجبوری در پایان در خصوص تجربیات خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) در این زمینه گفت: خبرگزاری ایکنا در این زمینه موفق عمل کرده است زیرا قرآن کریم بزرگترین تضمین برای ایجاد وحدت اسلامی است؛ لذا برای این خبرگزاری توفیقات بیشتر آرزو می‌کنیم.
مطالب مرتبط
