با خادمان فرهنگی ایران - ۹/ رضا اسماعیلی
شاعری بی‌ادعا و جریان‌ساز
کامران پارسی‌نژاد در بخش نهم از سلسله یادداشت‌های خود پیرامون خادمان فرهنگی ایران به رضا اسماعیلی پرداخته است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، کامران پارسی‌نژاد، نویسنده و منتقد ادبی در ادامه سلسله یادداشت‌های خود با عنوان «با خادمان فرهنگی ایران» به بررسی آثار و فعالیت‌های رضا اسماعیل شاعر و پژوهشگر ادبیات پیشکسوت و توانای کشورمان در عرصه شعر و ادب پرداخته است. یادداشت‌های پیشین به نویسندگان و فعالان فرهنگی همچون حسین قرایی، یوسف قوجق، مجتبی رحماندوست، مهدی حجوانی، راضیه تجار، محسن مؤمنی شریف و محمد حنیف اختصاص یافته بود. یادداشت پارسی‌نژاد درباره رضا اسماعیلی از نظر مخاطبان می‌گذرد.رضا اسماعیلی جزء معدود شاعرانی است که در قلمرو نقد، پژوهش و نظریه‌پردازی فعالیت داشته و آثار بی‌شماری را در این زمینه تألیف کرده است. وی خود مجموعه آثارش را به پنج گونه متفاوت تقسیم کرده است: دفتر‌های شعر مستقل، رساله‌های تحقیق و مجموعه مقالات ادبی، تذکره و شناخت‌نامه، مجموعه اشعار مشترک و مجموعه اشعار گردآوری شده. اسماعیلی در رابطه با خود چنین می‌گوید: «من در ۲۴ مرداد سال ۱۳۳۹ در محله هفت چنار تهران چشم به حقیقت جهان گشودم. به صورت ذوقی و خودجوش شاعری را از زمانی که در مقطع راهنمایی مشغول به تحصیل بودم (۱۳ – ۱۴ سالگی) آغاز کردم و بیشتر در قالب‌های نیمایی و سپید.»
با واکاوی اولیه مجموعه آثار این شاعر توانمند و خوش ذوق به راحتی می‌توان او را در گروه شاعران آیینی قرار داد. او را همچنین می‌توان در گروه شاعران دفاع مقدس و انقلاب نیز در نظر گرفت. علیرضا قزوه شاعر خوش‌نام معاصر درباره او چنین می‌گوید: «او نه تنها از اخوان باصفای من که از همراه‌ترین همدلان شعر انقلاب بوده و هست و از همان سال‌های جنگ و دفاع مقدس و جوانی شعر انقلاب، هماره یکی از سنگرداران این عرصه بوده و تا هنوز نیز هست و تا هنوز با دغدغه شعر می‌گوید و می‌داند که چه بگوید و از که بگوید. شعر او و دغدغه‌های او دغدغه‌های بزرگی هستند. بی‌گمان اگر چند معلم بامرام شعر انقلاب را بخواهم نام ببرم، یکی از آن‌ها اوست و به تمام این‌ها اضافه کنید بی‌ادعایی را که در این روزگار لااقل در بین جماعت هنرفروش نایاب کیمیایی‌ست که کمتر یافت می‌شود و گشته‌ایم ما...».
همانطور که ذکر شد جدای اشعار آیینی، دفاع مقدس و مستقل آثار پژوهشی او بسیار حائز اهمیت است و توانسته راه‌گشای بسیار شاعران باشد و به نوعی در عرصه شعر جریان‌ساز باشد. او با دقت نظر و درایت خاص خود به بسیاری از چرایی‌های وادی شاعری پاسخ داده است و این کار میسر نمی‌شود مگر آنکه به ادبیات کلاسیک و معاصر اشراف داشت. تحقیق و پژوهش جامع و بی‌نقص اسماعیلی باعث شده در حوزه کاری خود صاحب‌نظر باشد. رفتارشناسی ادبی و شعر مفهومی، این بانگ آزادی»، کلیات استاد حمید سبزواری در چهار مجلد با همکاری حسین اسرافیلی و محدثی خراسانی، شناخت‌نامه طاهره صفارزاده، تأملاتی در ادب پایداری، از کلاغ تا کبوتر، صدای مخملی شعر، تذکره ادبی خلوت انس، از آب تا آفتاب، از واژه تا فریاد، از پایداری تا پرواز و نیما را دوباره بشناسیم از مجموعه آثار تأمل‌برانگیز اسماعیلی در کار پژوهش و نقد است.
اسماعیلی در عالم شعر و شاعری پیش از انقلاب در قالب نیمایی و سپید شعر می‌گفت اما پس از انقلاب به غزل نیز روی آورد، هر چند غزل‌های او به تعبیر خودش لهجه نیمایی و نوکلاسیک داشت. از جنبه مضمون و درونمایه نهفته در بستر اشعار مباحثی، چون آیین تشیع، انقلاب، دفاع مقدس، ایثار و شهادت و ارزش‌های دینی مورد توجه اسماعیلی بوده و هست. وی همچنین دلسوزانه به امر تربیت شاعران نوقلم همت گماشته است. تعدادی از مجموعه اشعار او عبارتند از: حنجره سرخ عشق، نی‌نامه، بر آستان جانان، آسمانی‌ها، عاشقانه‌های شرقی، از جنس باران، بوی گل در می‌زند، ملکوت کلمات، مجموعه شعر عاشورایی، مجموعه شعر رضوی، مجموعه شعر انتظار...
اسماعیلی در حوزه کار‌های اجرایی هم بسیار فعال بوده است و توانسته درحوزه رشته خود تأثیرگذار و خدمات چشمگیری داشته باشد. سردبیری مجله دانش‌آموزی امید اسلام، دبیر سرویس شعر و ادب مجلات شاهد، عضو هیئت مدیره انجمن قلم ایران، داور جشنواره بین‌المللی شعر فجر، عضو هیئت مؤسس انجمن شاعران انقلاب و دفاع مقدس، رئیس شورای عالی سیاست‌گذاری شعر سازمان بسیج هنرمندان، عضو شورای سیاست‌گذاری و کمیته علمی کنگره شعر مقاومت بین‌الملل اسلامی، عضو شورای سیاست‌گذاری و کمیته علمی کتاب سال عاشورا، عضو هیئت مدیره سایت بین‌المللی شاعران فارسی‌زبان و ....
با توجه به گستردگی فعالیت‌های ادبی اسماعیلی به عنوان شاعری متعهد، دلسوز و صاحب‌نام می‌طلبد از توانمندی‌های ایشان حداکثر استفاده را برد.
انتهای پیام مطالب مرتبط
