زندگی و آثار محمدعلی اسلامی ندوشن در یک نگاه

به گزارش ایکنا، محمدعلی اسلامی ندوشن، نویسنده، پژوهشگر، مصحح و مترجم، پس از 97 سال زیست در دنیای مادی و سال‌ها زیست پرثمر در دنیای فرهنگی و ادب فارسی، ضعف و از پاافتادگی و کسالت را بهانه کرده و پنجم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ را برای رفتن به دیار باقی انتخاب کرد.

او که سال ۱۳۰۴ در شهر ندوشن استان یزد به دنیا آمده بود، تا مقطع متوسطه را در استان زادگاهش، یزد گذراند و سال ۱۳۲۳ برای ادامه تحصیل به تهران عزیمت کرد و وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد. پس از گذراندن دوره لیسانس، به اروپا عزیمت کرد و ۵ سال در دانشگاه‌های فرانسه و انگلستان تحصیل و دکترای حقوق بین‌الملل از دانشکده حقوق دانشگاه پاریس را دریافت کرد.

پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۴، چند سال در کسوت قاضی دادگستری خدمت کرد، اما بعد به تدریس حقوق و ادبیات در برخی دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های عالی پرداخت. سال ۱۳۴۸ به دعوت رئیس وقت دانشگاه تهران، به همکاری با این دانشگاه دعوت شد و براساس تألیفاتی که در زمینه ادبیات انتشار داده بود، هیئت علمی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد.

پس از آن، بیش از 10 سال به تدریس نقد ادبی و سخن سنجی، ادبیات تطبیقی، فردوسی و شاهنامه، شاهکارهای ادبیات جهان در دانشکده ادبیات و تاریخ تمدن و فرهنگ ایران در دانشکده حقوق پرداخت و تا سال ۱۳۵۹ که به انتخاب خود از دانشگاه تهران بازنشسته شد، در این دانشگاه تدریس می‌کرد.

در سوابق تألیفاتی مهم این استاد توانمند ادبیات، که بالغ بر ۵۰ کتاب و صدها مقاله در باب فرهنگ و تاریخ ایران و ادبیات فارسی است. می‌توان به موارد زیر تأکید کرد:

در شعر نو دو مجموعه «گناه» و «چشمه»، در زمینه‌ داستان نویسی، رمان «افسانه و افسون» و در داستان کوتاه «پنجره‌های بسته» در قالب نمایش نامه نیز «ابرزمانه وابرزلف» را به رشته‌ تحریر در آورده است.

در حسب‌حال نویسی چهار جلد کتاب شیرین و جذاب «روزها» در سفرنامه نویسی کتاب‌های «صفیر سیمرغ»، «آزادی مجسمه»، «در کشور شوراها»، «کارنامه چین» را نوشته است.

توجه به تاریخ و گذشته ایران که توجه نویسندگان برجسته معاصر را به خود جلب کرده، از جمله فعالیت‌های تاریخی اوست. کتاب «ایران و یونان در بستر باستان» حاصل این تتبع تاریخی است.

تألیفات بی‌نظیر او در زمینه شاهنامه، سند ملی ایرانیان را به خوبی به ما شناساند و مورد تمجید بسیاری از پژوهشگران قرار گرفت. مثل: «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه».

از سایر آثار این استاد ارجمند می‌توان به «نامه به فرزند»، «از رودکی تا بهار» (دو جلد)، «ایران و تنهایی‌اش»، «باران نه رگبار»، «تأمّل در حافظ‌»، «تحقیق در منظومه‌ ویس و رامین گرگانی»، «ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم»، ترجمه و مؤخره‌ «پیروزی آینده‌ دموکراسی»، ترجمه «جهاد در اروپا»، ترجمه «آنتونیوس و کلئوپاترا»، ترجمه «ملال پاریس و برگزیده‌ای از گل‌های بدی» و..... اشاره کرد.

اسلامی ندوشن افزون بر این تألیفات، فصلنامه‌ای نیز با عنوان «هستی» منتشر کرده است، که در دو دوره، از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۴ و همچنین از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ فعالیت داشت.

«نامه به فرزند» آخرین اثر چاپ شده این استاد زبان و ادبیات فارسی است.

خبرگزاری ایکنا نام و یاد این استاد فقید و گرانسنگ حقوق و ادبیات فارسی را گرامی می‌دارد.