تبلیغ دین در تراز بین‌الملل؛ نیازمند غرب‌شناسی

به گزارش خبرنگار ایکنا، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‎های علمیه کشور امروز ۲۹ اردیبهشت طی سخنانی در اولین کنفرانس بین‌المللی «تبلیغ جهانی دین، چالش‌ها، فرصت‌ها و تجارب در عرصه بین‌الملل»، که به همت نمایندگی جامعةالمصطفی العالمیه خراسان برگزار شد، تبلیغ در تراز بین‌الملل را نیازمند غرب‌شناسی دانست و افزود: در حرکت منسجم ابلاغ معارف الهی به دنیای معاصر، آشنایی با تحولات دانشی و معرفتی و ریشه‌های تمدن غربی معاصر ضرورت دارد.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با بیان اینکه نشست حاضر، آفاقی به روی حاملان امانت الهی و مبلغان اسلام در دنیای معاصر است، اظهار کرد: امیدواریم این حرکت گامی به پیش، برای پیشبرد اندیشه دینی در جهان معاصر باشد.

آیت‌الله اعرافی، به فراز‌هایی از سوره اعلی درباره ابلاغ پیام دین اشاره کرد و گفت: در این سوره پیامبر خدا(ص) با تعابیر گوناگون به انجام رسالت الهی و انتقال پیام قدس به بشریت مأمور شده است که یادآوری حقایق نهفته در درون بشر، استکشاف و استخراج معارف فطری و پنهانی و نیز فعلیت بخشی آن برای ذکر به جامعه بشری از جمله این تأکیدات است.

وی به شبکه مفهومی تبلیغ از منظر رسالت رسول الله(ص) در قرآن کریم اشاره و اظهار کرد: «فذکر» تأکید بر قیام برای تذکر دادن است که منظومه پیشین آن دربردارنده سه نکته محوری، «سبِّح اسمَ رَبِّک الأَعْلی»، «سنُقْرِئُک فَلا تَنسی»، «وَ نُیَسرُک لِلْیُسرَی» است و وظیفه تبلیغ معارف الهی را متفرع بر این سه ضلع بیان کرده است.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور افزود: کسی که بخواهد در ارتباط با رسول خدا(ص) به دستگیری و هدایت و راهنمایی جامعه بشری بپردازد، باید این انجام رسالت الهی و شور و حضور در عرصه تبلیغ و انتقال معارف الهی را بر این سه پایه استوار، مبتنی کند؛ چرا که اگر این ارکان مقدماتی نباشند، نمی‌توان به ذکری متناسب برای بشریت اقدام کرد؛ این سه ضلع پایه‌های اقدام تبلیغی و مقدمات لازم و ضروری برای ایفای نقش ابلاغ پیام الهی است.

عضو فقهای شورای نگهبان اظهار کرد: سوره اعلی با شخص رسول خدا(ص) به عنوان عالی‌ترین مرتبه مبلغ و پیام رسان دین سخن به میان آورده، ضرورت‌های تبلیغ و عمل تبلیغی را در سطوح اعلی تشریح می‌کند.

آیت‌الله اعرافی با بیان اینکه «سبِّح اسمَ رَبِّک الأَعْلی» و تعلق خاطر به عالم غیب و تقویت پایه‌های توحید در اعماق وجود مبلغ است، اظهار کرد: مبلغ، عالم غیب و کسی که می‌خواهد دریچه‌های عالم را به روی بشر بگشاید، قبل از هر چیز باید خود دستی در این معارف داشته و واجد ویژگی‌های شخصیتی، روحی معنوی و الهی باشد.

وی، تسبیح خداوند، توحید و توصیف خداوند را قله آراستگی به تبلیغ دانست و بیان کرد: تمام آنچه می‌گوییم و هر چه در فاهمه و عقل ما متصور می‌شود، محصور در ظرف عقل و ذهن بشری است؛ اگر کسی در توصیف خدا ذهنش از تسبیح خالی باشد، نمی‌تواند توحید واقعی را ترسیم کند.

کار حوزه‌های‌ علمیه، توسعه مرز‌های علوم اسلامی است

آیت‌الله اعرافی اظهار کرد: توصیفات خداوند زمانی در تراز خدا قرار می‌گیرد که با پیوند و پیوست تسبیح خدایی باشد، چراکه متر‌های عقل و ظرف‌های ذهن و ابزار‌های زبانی ما محدود است. تمام این محدودیت را باید برای رسیدن به ساحت قرب الهی و نزدیکی به جلال و کمال مطلق در هم بشکنیم.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور در بخش دیگری از سخنان خود، افزود: کار حوزه‌های علمیه آن است تا مرز‌های علوم اسلامی را استکشاف و توسعه داده، متناسب با پرسش‌های نو و نیاز‌های جدید، ارزش‌های الهی را بازخوانی و پردازش و عرضه کنند؛ لذا باید ذهنی قوی و دانشی مصون برای پاسخگویی به نیاز جامعه داشته باشیم.

آیت‌الله اعرافی افزود: کار تبلیغ به حکمت، کاردانی، مهارت و شناخت روش‌های جذاب، آسان و روان نیازمند است؛ اگر کسی شخصیت توحیدی پیدا کرده، دارای ذخیره علمی و دانش الهی شد و توفیق یافت به مهارت‌ها و ظرفیت‌های لازم مبتنی بر ابزار‌های بایسته دست یابد؛ شایسته کرسی«بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ» و همه خطابات مبلغان دینی خواهد بود.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور تصریح کرد: الهام سوره اعلی به دانشوران دین و پیام آوران الهی آن است که شخصیت توحیدی، علمی، دانشی و شخصیت آگاه به روش‌ها و شرایط مناسبت تبلیغ را در خود تقویت کنید.

عضو فقهای شورای نگهبان با اشاره به اینکه آدمیان گرفتار در هوا‌های نفس و مانده در باتلاق‌های طبیعت هستند، اظهار کرد: همه مراکز دینی باید مبلغ معارف دینی باشند و در اندیشه تمام بشریت برای نورافشانی در گستره جهانی تلاش کنند.

وی در ادامه به برخی از نکات مهم راهبردی در تبلیغ جهانی امروز اشاره کرد و افزود: تبلیغ در تراز بین‌الملل امروزی نیازمند غرب‌شناسی است. در حرکت منسجم ابلاغ معارف الهی به دنیای معاصر، آشنایی با تحولات دانشی و معرفتی و ریشه‌های تمدن غربی معاصر ضرورت دارد.

آیت‌الله اعرافی افزود: تمدن غربی مبتنی بر پایه‌های فکری و فلسفی و معرفتی است که تمام ساحت‌های زندگی بشر امروز را احاطه کرده است؛ تمام ساختمان تمدن امروز تحت تأثیر مبانی فکری و معرفتی و در امتداد آن علوم انسانی معاصر است.

وی با بیان اینکه برای نفوذ و حضور در عالم درون مخاطبان باید به اعماق وجودی ایشان و به دایره تأثیرات او از اندیشه‌های گوناگون واقف باشیم، اظهار کرد: در ورود به فضا‌های پیچیده تبلیغ الهی در دنیای خاص امروز، باید بدانیم که این تمدن بر پایه اصالت حس، ماده، لذت، فردیت و جدایی معارف الهی از اندیشه‌ها استوار است. بدون این آشنایی نمی‌توانیم تبلیغ مؤثر و راهبری مبتنی بر نقشه اصولی و منطقی برای تبدیل معادلات معرفتی داشته باشیم.

مدیر حوزه‌های‌ علمیه کشور، آشنایی با سرچشمه‌های فکر تمدن امروزی را مهم ارزیابی کرد و افزود: نیازمند دانشمندان، فیلسوفان، اندیشمندان و پژوهشگرانی هستیم تا پنجه در پنجه اندیشه‌های بنیادین مادی امروز بیفکنند؛ این امر نیازمند تربیت انسان‌های بزرگ است.

آیت‌الله اعرافی با بیان اینکه برای بازگرداندن بشر به سرچشمه‌های توحید و عالم قدسی و تجلیات آن در زندگی دنیا، باید به اهداف و جبهه مشترک با ادیان توحیدی و سماوی توجه داشته باشیم، اظهار کرد: در سطوح امت اسلام دیدن کلیت اسلام به عنوان یک اندیشه فراگیری که همه اقوام و مذاهب امت را زیر پوشش خود قرار می‌دهد، ضرورت دارد؛ امروز دلار‌ها هزینه شده، نقشه‌ها طراحی می‌شود و جریان‌های افراطی و تکفیری مورد حمایت قرا می‌گیرند تا حقیقت مشترک و وحدت اسلامی تحت الشعاع قرار گیرد.

وی با تأکید بر اینکه اهل‌بیت(ع) اصل اسلام و منبع جوشان معارف برای تمام بشریت هستند، اظهار کرد: وجه مشترک ادیان الهی، به ویژه وجوه مشترک امت اسلامی، ضرورتی انکارناپذیر است، ما با تمام طیف‌هایی که داریم، یک امت هستیم و بدون کوتاه آمدن از استدلالات و منطق خود باید به وجوه مشترک توجه و تمرکز داشته باشیم.

عضو فقهای شورای نگهبان با اشاره به اینکه ابلاغ پیام دین در سطح دنیای امروز و معاصر با موانع عظیم فلسفی و معرفتی تمدن امروزی روبروست، بیان کرد: سر و کار پیام دین با مخاطبان جهانی است و فضای ذهن و ضمیر جوان ما در همه عالم، لبریز از پیام‌های گوناگون و متنوع است. نجات فرد در تزاحم پیام‌ها و ازدحام دواعی و تکثر دعوت نامه‌ها، کاری بسیار سخت و دشوار است.

آیت‌الله اعرافی ادامه داد: در پرتو انقلاب اسلامی اندیشه جدیدی به جهان معاصر می‌تاباند و بازتاب‌های مختلفی را بر می‌انگیزاند که سیاستمداران مستکبر جهان غوغا‌هایی زایدالوصفی را رقم می‌زنند.

وی با تأکید بر اینکه جهاد تبیین اختصاص به ادیان و مذهب ندارد، اظهار کرد: امروز کلیت امت و معارف الهی در معرض هجوم بی‌امان است و علما اولین رسالت‌مداران و پرچمداران جهاد علمی، معنوی و اخلاقی همه جانبه و شجاعانه هستند که باید بتوانند در این غوغای اندیشه‌ها، تفکرات و امواج مختلف ایستادگی کرده، حقیقت را از دل اسلام استخراج و عرضه کرد.