اسماعیل امینی، استاد دانشگاه و فعال ادبی دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، بر ارزش‌ها و اعتقاداتی که شهدا در آن راه رفتند و قدم گذاشتند تأکید کرد و گفت: این ارزش‌ها و اعتقادات همیشگی بوده و بین مردم در طول سال‌های متمادی ماندگار است؛ مفاهیم و ارزش‌هایی مثل اخلاق، عدالت، جوانمردی و خداشناسی که در حوزه ادبیات ما هم بر آن تأکید شده جزئی از مفاهیم کلی ما هستند؛ باید این مفاهیم را با زبان هنر برای نسل جوان مطرح کنیم.
وی افزود: پیاده نمودن آن مفاهیم عام و ارزش‌های کلی در زندگی امروز، نیاز جامعه ماست، شهدای ما انسان‌هایی بودند که بدون توجه به امتیازات دنیوی با فداکاری کار می‌کردند، انسان‌هایی که به مطرح شدن و شهرت علاقه‌ای نداشتند و گمنامی را دوست داشتند.
وی در ادامه گفت: مثلاً در زمان جنگ می‌بینیم فرماندهی با آن مقام بالای نظامی، بدون داشتن هیچ‌گونه توقعی با سربازان خود متواضع و مهربان برخورد می‌کرد و یا شب‌ها بیدار می‌ماند تا پوتین سربازانش را واکس بزند، این‌ها مفاهیم ارزشمندی بود که ما از نزدیک شاهدش بودیم، این چیزی نیست که در کتاب‌ها خوانده باشیم. متأسفانه الان که در این مورد حرف می‌زنیم کمتر کسی این مفاهیم ارزشمند را درک و باور می‌کند.
امینی گفت: امروزه این مفاهیم ارزشمند کمتر در جامعه دیده می‌شود، متاسفانه عکس آن را شاهدیم که وقتی مسئولی کار کوچکی انجام می‌دهد بیشتر از کاری که انجام داده تبلیغات و هیاهو می‌کند؛ جامعه امروزما نیازمند همان الگو و فرهنگ دوران دفاع مقدس است.
وی افزود: مقام معظم رهبری در دیداری که اخیرا با شورای عالی انقلاب فرهنگی داشتند به این مورد اشاره نمودند، که سیاست و اقتصاد ذیل فرهنگ هستند و فرهنگ اصل است، سیاست و اقتصاد باید غالب فرهنگ باشند، ولی متأسفانه تا به حال این گونه بوده که سیاسیون خواسته‌اند که فرهنگ را خرج خودشان کنند و این به ضرر فرهنگ بوده، چون سیاست گذرا و فرهنگ ماندگار است.
این استاد دانشگاه گفت: مردم ما دچار روزمرگی شده‌اند، سیاست زدگی‌ها، جنجال‌ها و حواشی‌ها سبب شده که مبناهای فرهنگی فراموش، و در سایه قرار گیرند، ولی باید بدانیم که امروز اگر قدرتی در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی داریم همه مدیون آن اعتقادات و فرهنگ‌ها بوده و هست. امروز بیشتر توانمندی ما صرف رنگ، لعاب و ظاهر سازی می شود و به ستون‌ها و پایه‌ها، که همان ارزش‌های فرهنگی ما هستند، بی اعتنایی شده است.
وی در ادامه افزود: رفتارهای اجتماعی باید تغییر کند و مردم ببینند که آیا در زندگی روزمره به آن ارزش‌های والا اعتقادی دارند، مبانی که امروز به عنوان الگو در جامعه مطرح است با مبانی که در اوایل انقلاب، در زمان دفاع مقدس مبنای فرهنگی ما بود که به آن افتخار می‌کردیم فرق دارد. فداکاری، ایثار و بی توجهی به دنیا الگوهایی بود که در آن موقع ارزش تلقی می‌شدند ولی امروز اینگونه نیست.
امینی نظام اداری حاکم بر جامعه را مقصر اصلی این تغییر الگو در جامعه دانست و افزود: امروز مبنای فرهنگی جامعه به سمت مبانی اقتصادی تغییر جهت داده شده، نظام اداری موجود از طرح مباحث فرهنگی، اعتقادی سودی نمی برد، پس ترجیح می دهد مبنای اقتصاد را ترویج نماید و به آن رسمیت دهد و کار فرهنگی، اعتقادی ما مختص به مناسبت‌ها، آن هم به صورت تشریفاتی شده است.
وی گفت: متاسفانه امروز برای تبلیغات چیپس و پفک وقت داریم ولی برای تبلیغ ارزش‌های فرهنگی وقت نداریم، امروز همه جا حرف اول را پول می زند، اگر پول داشته باشی بدون کنکور به دانشگاه می روی، در محدوده طرح ترافیک تردد می‌کنی و خیلی چیزهای دیگر از این دست که در جامعه شاهد آن هستیم.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: الگویی که در جامعه امروز ما تبیلغ می شود با الگویی که از شهدا و رزمندگان در خاطر داریم فرق می کند، امروز پول، ماشین، خانه بزرگ و خیلی چیزهای دیگر ارزش شده، الگوی جوان امروز فوتبالیستی است که ماشین گران قیمت سوار می شود و لباس مارک‌دار می‌پوشد. مدل مو، چاقی و لاغری، رنگ چشم و پوست مواردی است، که ارزش انسانی ندارند و شخصی هستند.
وی افزود: دامن زدن و تبلیغ کردن این چیزها سبب شده ذائقه جوانان ما تغییر کند. الان جوانان ما بیشتر از اینکه دغدغه اخلاقی،اعتقادی داشته باشند به فکر ظاهر خود هستند. الان دنبال مادیات دویدن معقول به نظر می رسد، در مراکز دانشگاهی ما سمینار برگزار می‌کنند با عنوان چگونه بدون کار کردن پولدار شویم، در صورتی که براساس مبنای فرهنگی ما باید سمینار بگذاریم و بگوییم که چگونه خصائص بداخلاقی خودمان مانند حسادت، دروغ‌گویی را ترک کنیم، ولی اینگونه نیست.
وی در پایان اظهار کرد: در جامعه امروز باید ارزیابی مبتنی بر مادیات از انسانها تغییر کند، متاسفانه در جامعه ما جای ارزش و ضد‌ارزش با هم عوض شده، ارزش‌هایی که ما از جنگ، شهدا و دفاع مقدس سراغ داریم با ارزش‌هایی که الان وجود دارد فرق می‌کند. جوانان امروز ما به تقلید از غرب به دنبال شهرت و چهره شدن هستند ولی شهدا به دنبال گمنامی بودند، ما باید سعی کنیم آن ارزش‌ها را زنده کنیم و برای جوان امروز الگوهایی با فرهنگ اعتقادی خودمان بسازیم.