حسن باستانی:
شتابزدگی در تولید، اعمال مدیریت هنری در نمایش دینی را مختل کرده است


حسن باستانی، نویسنده و کارگردان تئاتر در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با بیان مطالب فوق گفت: مقوله‌ای به نام مدیریت هنری در تولید یک نمایش پدیده‌ای است که حاصل برایند کارشناسی گروهی از طراحان هنری است که در بخش‌هایی همچون طراحی صحنه و لباس، طراحی نور، طراحی میزانسن و کنش صحنه و مواردی نظیر آن تعریف می‌شود.



وی ادامه داد: با وجود آن که هر کدام از این بخش‌ها به شکل تخصصی کار خود را به موازات پیشرفت روند تولید یک نمایش به انجام می‌رسانند اما هنوز تعریف مشخصی از مدیریت هنری که به هر حال نظارت دقیق و مو به مو نسبت به عملکرد هر یک از این بخش‌هاست وجود ندارد همچنان که وقتی صحبت از مدیریت تولید در نمایش می‌شود نیز کسی نمی‌داند دقیقاً وظیفه آن چیست؛ در اصل ما پیش از تعریف دقیق در مورد سمت‌های تئاتری و اینکه آیا این موارد لازم است آنها را به چرخه تولید وارد کرده‌ایم.



تحلیل نمایش از ملزومات مدیریت هنری درست نمایش است



نویسنده و کارگردان نمایش دینی «بی‌سرزمین‌تر از باد» تصریح کرد: یکی از اجزای مدیریت هنری در نمایش مقوله‌ای به نام تحلیل نمایش یا دراماتورژی است که هنوز با وجود آن که بسیاری از گروه ها به این مسئله دقیق هستند جایگاه خود را همانند آنچه که در تئاتر دنیا متداول است، پیدا نکرده در حالی که اگر به تئاتر به عنوان یک فن هنری نگاه می کنیم فرقی ندارد که تئاتر دینی کار می‌کنیم و یا غیر آن بلکه باید به همه اصول و فروع آن ملتزم باشیم.



باستانی در ادامه گفت: مسئله مهم دیگری که وجود دارد این است که مدیریتی در زمینه تولیدات نمایشی از جمله نمایش‌های دینی وجود ندارد و نگرش به لزوم اینگونه نمایش‌ها مقطعی و مناسبتی است در حالی که اگر مقید به تولید نمایش فاخر هستیم؛ نمایشی که بتواند در آن همه وجوه فنی و تکنیکی و البته هنری رعایت شود لازمه‌اش این است که با برنامه پیش رفته و فرصت مناسبی در اختیار گروه‌های نمایشی به منظور اندیشه، پژوهش و اقدام در جهت تولید نمایش‌های گوناگون از جمله دینی بدهیم.



این کارگردان و مدرس تئاتر تأکید کرد: وقتی نگرش نسبت به تولید اینگونه‌های نمایشی دفعی و ابتدا به ساکن باشد و مثلاً گروه نمایشی بدون هیچ پیش‌زمینه‌ای مأمور به تولید و اجرای یک نمایش شود، چون محدوده زمانی مشخصی و محدودی برای آنها در نظر گرفته می‌شود لذا نوعی شتابزدگی و دستپاچگی بر گروه نمایشی و کارگردان برای عمل به وعده‌های خود به وجود می‌آید؛ در چنین فضایی دیگر جایی برای تفکر در مورد وجوه گوناگون نمایش، اندیشه که باید در آن جاری و ساری باشد و به خاطر آن باید از مجموعه‌ای از ابزار خلاقه در راستای مدیریت و طراحی هنری استفاده شود، باقی نمی‌ماند.



مدیران به تولیدات تئاتری به عنوان یک جریان مستمر و پایدار نگاه نمی‌کنند



باستانی گفت: همه این مشکلات و معضلات بر سر راه تئاتر حرفه‌ای و تولید آن که باید در وهله اول به مذاق مخاطب خوش بیاید که موجب رونق جریان اقتصادی آن شود از سوء مدیریت مسئولان فرهنگی و هنری ناشی می‌شود که به جریان مستمر و پایدار براساس اصول و قوانینی ضابطه‌مند نمی‌اندیشند و در نتیجه هر زمان با مدیریت سلیقه‌ای طیف‌های گوناگونی از مدیران مواجهیم که متأسفانه تئاتر را به قهقهرا کشانده‌اند.



وی در پایان افزود: تئاتر در این شرایط و روزگار بیشتر از هر چیز دیگری به انسجام در ساختار مدیریتی خود احتیاج دارد؛ مدیریتی که نیازسنجی کند که چه تئاتری در چه زمان و شرایطی صرفنظر از اینکه آیا مناسبت دارد یا نه مورد خواست مخاطب است؛ مشکل تئاتر ریشه‌ای است تا مسائل بنیادین تئاتر حل نشود، زیرساخت‌های آن ترمیم و بهسازی نشوند نمی‌توان امید داشت که تولیدات نمایشی در هر گونه و موضوعی بسامان شود.