علیرضا صدرا، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا) با اشاره به دوگونگی پدیده‌ها به صورت حقیقی و غیر حقیقی گفت: پدیده‌ها به دو صورت اعتدلی یا افراطی و تفریطی بروز می‌یابند.
وی سازش‌گری و شورش‌گری را به عنوان نمونه‌های این افراط و تفریط برشمرد و خاطرنشان کرد: منظور از «الضَّالِّینَ» که در قرآن ذکر شده، کسانی هستند که در احقاق حق تعلل کرده و با این ادعا که اهل «تسالم» هستند، به ورطه تفریط افتاده و با دشمن، سازش می‌کنند و تن به ذلت می‌دهند.
صدرا در ادامه نقل تبیین‌های قرآن از خارج شوندگان از دایره اعتدال گفت: قرآن مجید می‌گوید این‌ها تعدی کرده و با خروج از مسیر اعتدال و میانه به تندروی، خون‌ریزی، طغیان و شورش‌گری وارد می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه افراط و تفریط در همه مکاتب و مدنیت‌ها وجود دارد، تصریح کرد: از ابتدای تاریخ اسلام با این جریانات، مواجه بوده‌ایم و در مقابل جریان اصیل و عدالت‌گرای امامت، مرجئه و خوارج شکل گرفته بودند که یکی تهتک و دیگری تحجر داشت.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با یادآوری اینکه افراطی‌گری در اسلام، مختص وهابی‌ها نیست، گفت: در میان شیعه هم جریانات افراطی داشته‌ایم؛ دو جریان «منافقین» و «قاعدین» که امام خمینی(ره) در جریان نهضت و نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی با آن ها مواجه بوده‌اند.
وی اعمال تندروانه و تروریستی منافقین را در سال‌های اول انقلاب یادآور شد و افزود: معمولاً آن‌ها که یک روز، تندروی می‌کنند، یک روز هم با ذلت، سازش می‌کنند که منافقین هم به همین سرنوشت دچار شده‌اند.
صدرا گفت: این تندروی‌ها محصول ظاهرگرایی است، اما آن‌ها که اهل تعقل و تعمق هستند، معمولاً اهل اعتدال هستند، لذا یک انقلابی معتدل، اساساً اهل تعقل و اجتهاد است، در حالی که ظاهرگرایان یا اهل تحجر هستند یا تهتک.
وی از سکولارها و لیبرال‌های اسلامی به عنوان نمونه‌ای از ظاهرگرایان سازش‌کار که تن به پذیرش سلطه مکاتب دیگر داده‌اند، نام برد و در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: در هر صورت شورش‌گران و سازش‌گران به تعبیر قرآن ضاله هستند هر دو از مسیر اعتدال، خارج شده‌اند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با تفکیک قائل شدن میان صداقت سیاسی با سادگی سیاسی گفت: دلسوزی و صداقت به تنهایی کافی نیست، چرا که فرد دلسوز و صادق که در عین حال ساده هم باشد، به علت ظاهرگرا و اهل تصلب بودن و تحجر بودن و دوری از تعقل و تعمق، معمولاً عامل و عمله شیطان‌ها می‌شوند.
وی به نمونه وهابیت اشاره کرد و یادآور شد: بر فرض پذیرش صداقت بدنه وهابیون می‌بینیم که سادگی و ظاهرگرایی آن‌ها سبب شده است که شیاطین اعم از استبدادهای داخلی مثل ملوک عربستان و قطر و استکبار جهانی آن‌ها را ملعبه دست خود قرار دهند.
صدرا پنهان شدن استبداد و استکبار پشت سر وهابیون و تکفیری‌ها را یادآور شد و گفت: این بخشی از راهبرد کلی کشف، شناسایی، تقویت جریانات مستعد و حتی ایجاد آن‌ها در جهت تضمین و بقای منافع بلندمدت ارتجاع و استکبار است.