گزارش ایکنا از جشنواره شمسه قرآنی؛
حضور قرآن در لایه‌های زندگی/ گمشده‌ای که نیاز به شمسه‌های زیاد دارد


به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، شمسه قرآنی یکی از دوازده زیرمجموعه کلی جشنواره شمسه در سال 1390 در حالی برای اولین بار در سطح شهر تهران کلید خورد که مهم‌ترین اهداف شکل‌گیری آن شناسایی و فعال‌سازی استعدادها با هدف ارتقای سطح فرهنگی محلات، احیای حس تعلق شهروندان به محل زندگی و گسترش فضای قرآنی در سطح شهر تهران اعلام شده بود، البته غلامرضا احمدی، دبیر تخصصی این جشنواره به موضوع دیگری نیز اشاره کرده است و آن هم گام نهادن در مسیر تربیت حفاظ قرآنی و تحقق منویات مقام معظم رهبری در این مورد است؛ تب تندی که با اینکه بیش از سه سال از مطرح شدن آن می‌گذرد، اما هنوز هم به طور دقیق مشخص نشده است که چه میزان از آن محقق شده است؛ اما با همه این وجود به نظر می‌رسد جشنواره‌ای هم‌چون شمسه نمی‌تواند در تحقق این موضوع مهم حرف چندانی برای گفتن داشته باشد.



در روزهایی که شمسه آغازین مراحل طراحی خود را سپری می‌کرد و هنوز مسئولان اجرایی آن به دنبال برگزاری نشست‌های خبری بودند، کلیدواژه اصلی آن «قرآنی کردن فضای شهر تهران» بود، جمله کوتاهی که تقریباً به شعار اصلی این جشنواره در ادوار دیگر تبدیل شده بود و از همان ابتدا هم به نظر می‌رسید که هدف و نشانه گذاری‌ها درست سر جای خود قرار گرفته‌اند و همه چیز برای رسیدن به این رویای شیرین مهیا است.



در هر صورت شمسه قرآنی راه‌اندازی شد تا قرآن را در سطح شهر تهران گسترده و آن را به لایه‌های زندگی مردم وارد کند و در کنار آن اگر هم شد، نمای قرآنی به شهر تهران ببخشد، هنوز هم بعد از سه سال و سه دوره برگزاری این جشنواره(دوره سوم اوایل اسفندماه برگزار می‌شود) مشخص نیست این شعار که بسیار هم جذاب و پر طمطراق است، عملیاتی شده است یا نه و اگر قرار باشد چنین چیزی عملیاتی شود زمان آن کی خواهد بود، در واقع حلقه گمشده این گزارش نیز این موضوع است که با برگزاری دو دوره جشنواره شمسه قرآنی تا چه میزان به آن شعار اولیه نزدیک شده‌ایم و آیا قرآن در خانواده‌ها حضورش بیشتر شده است و در اتمسفر آلوده شهر تهران که هر روز یکی از مسئولان را زیر سؤال می‌برد، عطر قرآن توانسته است تاب تحمل این آلودگی‌ها را بیشتر کند یا نه؟ در این گزارش مسئولان اجرایی شمسه قرآنی، کارشناسان قرآنی کشور و تنی چند از برگزیدگان ادوار گذشته آن مورد سؤال قرار گرفته‌اند.



شمسه برای گرایش مردم تهران به قرآن چه‌کار کرده‌ است؟



غلامرضا احمدی، دبیر تخصصی جشنواره شمسه قرآنی که به نوعی بالاترین مسئول اجرایی این بخش از جشنواره شمسه است بر این باور است که هر حرکت و کاری که در زمینه قرآن صورت می‌گیرد، باید منتهی به هدایت شود؛ وی می‌گوید: تلاش ما بر این بوده که این جشنواره هر چند کم، اما گام‌هایی برای هدایت مردم بردارد و برای این کار 100 موضوع و پیام از قرآن کریم در قالب کتاب «100 آیه، 100 پیام» استخراج شده است؛ ویژگی‌های این پیام‌ها و موضوعات استخراج شده کاربردی بودن آنها در زندگی روزمره است. موضوعات گردآوری شده در این کتاب در 374 مرکز قرآنی و خانه قرآنی سطح شهر تهران در روزهای آینده توزیع خواهد شد.



هیچ نهادی به تنهایی قادر به قرآنی ساختن فضای تهران نیست



احمدی که این روزها به شدت درگیر برنامه‌‌ریزی جشنواره شمسه قرآنی است و تمام تلاش گروه خود را برای برگزاری سومین دوره این جشنواره به کار بسته است، در پاسخ به این سؤال که جشنواره شمسه پس از چند دوره برگزاری، فضای قرآنی سطح شهر تهران را به استانداردهای لازم خواهد رساند، گفت: نه تنها جشنواره شمسه قرآنی، بلکه هیچ مجموعه دیگری به تنهایی از چنین توانمندی برخوردار نیست؛ هر کدام از نهادها و مراکز قرآنی کشور یک مأموریتی دارند که برآیند این مأموریت‌ها فضای شهر و کشور را متأثر از خود خواهد کرد.



مدیریت اطلاع‌رسانی مهم‌ترین معضل عرصه قرآنی



دبیر تخصصی جشنواره شمسه قرآنی بار دیگر به بحث قرآنی شدن شهر تهران و تلاش‌های صورت گرفته در این زمینه، اشاره می‌کند و ضمن تأکید بر اینکه در اهداف این جشنواره، قرآنی شدن فضای شهر تهران نیز مورد توجه قرار گرفته است، یادآور می‌شود: در حال حاضر مشکلی که در عرصه قرآنی وجود دارد، مدیریت اطلاع و اطلاع‌رسانی است، بسیاری از افرادی که علاقه‌مند به فعالیت‌های قرآنی هستند، از جلسه قرآنی که در محله‌‌ها در جریان است، اطلاع ندارد و همین بی‌اطلاعی باعث می‌شود سال‌ها از حضور در جلسات دور بماند؛ به همین دلیل ما امسال محوریت را خانه‌های قرآنی محلات قرار دادیم تا علاقه‌مندان این مکان‌ها را پیدا کنند و در فاز اول برای اینکه به قرآنی شدن شهر تهران کمک کنیم، مدیریت اطلاعات قرآنی محله را ساماندهی می‌کنیم.



هر چند که دبیر تخصصی جشنواره شمسه قرآنی مدیریت اطلاع‌رسانی را یکی از عوامل تأخیر در قرآنی شدن فضای جامعه می‌داند، اما برخی دیگر از کارشناسان قرآنی بر این باورند که برای قرآنی ساختن فضای یک جامعه علاوه بر برگزاری مسابقاتی به سبک شمسه باید یک سری مسائل دیگر را نیز در نظر قرار داد.



علی‌اکبر حنیفی، پیشکسوت قرآنی کشور که سابقه داوری در مرحله نهایی مسابقات شمسه قرآنی را نیز دارد، یکی از این افراد است، وی در صحبت‌های خود در زمینه جشنواره شمسه قرآنی سه اصل فراموش شده در این جشنواره را عبارت از نظارت، حسابرسی و اتاق فکر می‌داند. حنیفی بر این باور است که مسابقات قرآنی می‌توانند در قرآنی شدن فضای جامعه از جمله شهر تهران اثرگذار باشند، وی می‌گوید: هیچ چیزی به اندازه مسابقات قرآن نمی‌تواند به این اندازه جوانان را برای گرایش به قرآن به وجد بیاورد و تحریک کند.



هزینه‌های غیر منطقی در مسابقات از تأثیر آنها می‌کاهد



با اینکه حنیفی در سخنان خود بر نقش سازنده مسابقات قرآن تأکید دارد، اما در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود یک «اما» را مطرح می‌کند که اثرگذاری مسابقات را تحت تأثیر قرار می‌دهد. حنیفی با بیان اینکه معتقد است برگزاری مسابقات قرآن تا زمانی منطقی و سازنده خواهد بود که هزینه‌هایی که برای آن می‌شود نیز منطقی باشد، می‌گوید: متأسفانه در برخی مسابقات قرآن هزینه‌های غیرمنطقی و غیر اصولی صورت می‌گیرد که سازنده بودن را نیز متأثر از خود می‌کند.



غلامرضا احمدی، دبیر تخصصی جشنواره شمسه قرآنی در بخش دیگری از سخنان خود درمورد فعالیت‌هایی که توسط ستاد برگزاری آن در راستای قرآنی شدن شهر تهران صورت گرفته است، می‌گوید: برای گسترانیدن فضای قرآنی در سطح شهر تهران به کوچک‌ترین هسته‌های اجتماع که همان محلات هستند، ورود پیدا کرده و برای هر محله یک شناسنامه قرآنی تدوین کرده‌ایم که قبل از پایان سال حتماً ارائه خواهد شد؛ همچنین در هر محله آمار تعداد جلسات قرآن، تعداد روزهایی که این جلسات تشکیل می‌شود و تعداد هیئت‌های مذهبی را شناسایی کرده‌ایم که در قالب یک شناسنامه قرآنی به تمام اهالی محله شناسانده خواهند شد.



نیاز به شمسه‌های بیشتر برای حضور قرآن در لایه‌های زندگی



با اینکه دبیر تخصصی جشنواره شمسه قرآنی در سخنان خود قرآنی شدن شهر تهران را یکی از شعارهای اصلی این جشنواره عنوان می‌کند و علی‌اکبر حنیفی، پیشکسوت قرآنی نیز یکی از راه‌های قرآنی شدن جامعه را برگزاری مسابقات قرآن معرفی می‌کند، اما همگان این را قبول دارند که یک جشنواره به تنهایی نمی‌تواند قرآنی شدن فضای جامعه و حضور قرآن در لایه‌های زندگی مردم را به دنبال داشته باشد، همان نکته‌ای که دبیر تخصصی جشنواره شسمه قرآنی نیز به آن اذعان داشت؛ امر مهمی که برای تحقق آن به شمسه‌های بسیار بیشتری نیاز دارد.



حضور نیم‌ درصد مردم ام‌القرای جهان اسلام در دور اول



بدون شک یکی از مصادیق قرآنی شدن هر جامعه  را باید در نسبت حضور افراد آن جامعه در فعالیت‌های صورت گرفته با آن موضوع، جستجو کرد. حال که با فعالیت‌های صورت گرفته جشنواره شمسه برای تحقق شعار قرآنی شدن شهر تهران آشنا شدیم، اذهان به این سمت هدایت می‌شود که در سابقه برگزاری این جشنواره چه میزان از شهروندان حضور یافته‌اند و چند درصد از جمعیت «کلان شهر» یا به قول عده‌ای «کشورشهر» تهران مخاطب این جشنواره بود‌ه‌ا‌‌ند؟ اگر از این حیث جشنواره شمسه را مورد ارزیابی قرار دهیم، باید گفت از جمعیت بیش از 10 میلیون نفری تهران، در دوره اول 50 هزار نفر در جشنواره شمسه قرآنی حضور یافتند و در دوره دوم نیز این رقم به 75 هزار نفر رسید؛ یعنی در دوره اول نیم درصد جمعیت شهری که ام‌ا‌لقرای جهان اسلام را یدک می‌کشد برای حضور در این جشنواره صف کشیدند، چیزی که برای شهر تهران مناسب نیست؛ اما از دید بسیاری برای اولین دوره مناسب بوده است.



نصفه‌ای که به 100 هزار نرسید



جشنواره شمسه قرآنی با اینکه در اولین دوره توانست نیم درصد مردم تهران را به پای رحل‌های قرآنی بکشاند و در دور دوم نیز نیمی از نیم درصد را به آن اضافه کند، اما در سومین دوره همه چیز به حالت اول برگشت، بُعد کمی از اولویت کاری خارج و بُعد کیفی در دستور کار قرار گرفت؛ هر چند که محمدهادی ایازی، معاون اجتماعی شهرداری تهران در اختتامیه دومین دوره این جشنواره که در سالن ایوان شمس برگزار شد از مسئولان شمسه خواست تا در سومین دوره تعداد جمعیت حاضر در جشنواره شمسه قرآنی به 100 هزار نفر برسد. علامت سؤالی که در جلوی رقم سومین جشنواره شمسه قرار دارد تا یک ماه دیگر پاک خواهد شد و آن وقت است که مشخص می‌شود بالاخره یک درصد جمعیت تهران در این جشنواره حضور یافته‌اند یا نه؟



ترفندهایی برای حضور بیشتر مردم و خانواده‌ها



برای آگاه شدن از فعالیت‌هایی که منجر به حضور مردم در این جشنواره می‌شود، تنها مسئول نظارت و ارزیابی جشنواره شمسه قرآنی پاسخ‌گوی سؤالات بود. وی در مورد میزان حضور مردم در جشنواره شمسه قرآنی و فعالیت‌هایی که در این مورد صورت می‌گیرد، می‌گوید: برای حضور بیشتر مردم در این جشنواره تعداد رشته‌ها را افزایش داده‌ایم، با توجه به اینکه تعداد بالای رشته‌ها به دنبال خود طیف گسترده‌تری از افراد را در پی خواهد داشت، بر آن شدیم تا برخی رشته‌ها مانند قرائت سوره مبارکه «حمد» را برای خردسالان در نظر بگیریم تا میزان حضور خانواده‌ها بسیار بیشتر شود؛ همین ورود قرآن به حوزه خانواده و خردسالان در تأمین آتیه کودکان و گرایش آنها به سمت قرآن و مسائل دینی بسیار اثرگذار خواهد بود.



قرآنی شدن شهر تهران سه سال زمان نیاز دارد



از مسئول کمیته نظارت و ارزیابی جشنواره شمسه قرآنی این سؤال که چه زمانی می‌توان این ادعا را مطرح کرد که فضای قرآنی در شهر تهران حاکم شده است را نیز مطرح کردیم که پاسخ وی به این سؤال نیز جالب بود، «با توجه به حرکت و رویه نوینی که شهرداری تهران در نظر گرفته است، انشاءالله ظرف سه سال آینده سطح آگاهی‌های مردم از مسائل قرآنی به حد استاندارد و قابل قبولی خواهد رسید». 



رسالت شمسه معرفی خانه‌های قرآنی است نه ساختن آنها



مسئولان برگزاری جشنواره شمسه قرآنی علاوه بر گسترش قرآن در لایه‌های زندگی به دنبال یک چیز دیگر هم هستند و آن هم چیزی جز مدیریت اخبار قرآنی محلات تهران نیست، البته آنها می‌خواهند از این راه به قرآنی شدن جامعه و حضور قرآن در لایه‌های زندگی مردم کمک کنند. در واقع  شمسه قرآنی قصد ندارد در فلان محله از تهران یک جلسه قرآن تشکیل دهد، بلکه هدفش معرفی جلسات قرآنی موجود در سطح تهران به مردم است.



بررسی ضعف‌ها و قوت‌های یک جشنواره



با گذشت دو دوره از جشنواره شمسه قرآنی و اندک زمانی که به برگزاری دوره سوم مانده است، بررسی نقاط ضعف و قوت این جشنواره نیز خالی از لطف نخواهد بود. همین حضور دو ساله در لایه های زندگی بخش‌هایی از مردم تهران توانسته است تا جنب و جوش خاصی را در بین اهالی قرآن و علاقه‌مندان به فعالیت‌های قرآنی در ایام برگزاری این جشنواره به وجود بیاورد، اما به راستی جشنواره شمسه قرآنی در عمر کوتاه خود چه نقاط قوت و ضعفی داشته است؟



حبیب مهکام، از جمله پیشکسوتان قرآنی کشور است که هر جا مسابقه‌ای قرآنی باشد، نام وی نیز جزء افراد اول هیئت داوران است، وی که سابقه داوری مسابقات شمسه قرآنی را نیز دارد با بیان اینکه نقد دلسوزانه باعث بهبود وضعیت خواهد شد و جنبه خدمت دارد، می‌افزاید: با توجه به اینکه سال‌های زیادی از عمر این مسابقات نگذشته است، اما پیشرفت خوبی داشته است.



جشنواره‌ای بدون اطلاع‌رسانی هزینه‌ها



وی نکته منفی این مسابقات را عدم اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی در هزینه‌های صورت گرفته عنوان می‌کند و می‌گوید: امیدواریم هزینه‌هایی که در این جشنواره صورت می‌گیرد به جا و خیرخواهانه باشد و اگر در این زمینه نیز شفاف‌‌سازی صورت گیرد و از اسراف جلوگیری شود، باید گفت جشنواره شمسه کمک کننده است، بلکه یک نیاز ضروری برای شهر تهران هم هست.



محسن قاسمی، یکی از شرکت کنندگان جشنواره شمسه قرآنی در دوره گذشته است، وی که در رشته قرائت تحقیق رتبه اول را به دست آورده است و علاوه بر آن رتبه‌های اول بسیاری را از مقطع دانش‌آموزی تا دانشجویی و از جشنواره مدهامتان تا مسابقات قرآن سپاه به کارنامه خود ضمیمه کرده است،  بر این باور است که نقطه قوت جشنواره شسمه قرآنی تبلیغات وسیع آن است که البته در دوره سوم اندکی کم رنگ شده است. وی سطح مسابقات قرآن در جشنواره شمسه را بسیار بالا می‌داند و دلیل آن را هم حضور برگزیده‌گان مسابقات قرآن کشوری که عمدتاً در تهران ساکن هستند، عنوان می‌کند.



شمسه بهترین حرکت قرآنی شهرداری تهران



نفر اول رشته قرائت تحقیق در دومین جشنواره شمسه قرآنی، برگزاری این جشنواره را بهترین کار شهرداری در زمینه فعالیت‌های قرآنی می‌داند و می‌گوید: اگر مسئولان برگزاری مسابقات فعالیت‌هایی را در مورد هدفمند کردن این جشنواره انجام دهند و نفرات برتر و نخبگانی که در این جشنواره حضور دارند را  بیشتر درگیر فعالیت‌ها کنند و از آنها در مراسم‌های مذهبی، دینی و قرآنی که توسط شهرداری برگزار می‌شود، استفاده‌های بیشتر داشته باشند، اثرگذاری به مراتب بهتری خواهد داشت. قطعاً تأثیر این جشنواره با توجه به اینکه جامعه هدف آن شهروندان تهرانی هستند بر قرآنی شدن فضای این شهر اثرگذار خواهد بود.



اما علی‌اکبر حنیفی، پیشکسوت قرآنی کشور و داور مسابقات بین‌المللی قرآن، نحوه مدیریت مسابقات قرآنی شمسه را یکی از مشکلاتی می‌داند که اکثر جشنواره‌های قرآنی با آن مواجه هستند. وی در این زمینه با بیان اینکه عدم نظارت بر برگزاری جشنواره‌های قرآنی سرنوشت آنها را مبهم می‌کند و اثرگذاری آنها را زیر سؤال می‌برد، می‌گوید: اگر برای برگزاری جشنواره‌هایی نظیر شمسه قرآنی، یک شورای عالی برای نظارت وجود داشته باشد و یک گروه و یا تشکلی این کار را عهده‌دار شود، شاهد دستیابی به اهداف خواهیم بود.



این استاد علم قرائت قرآن در پایان این بحث را نیز مطرح می‌کند که نباید این حرف‌ها توقعاتی مبنی بر تشکیل یک شورای عالی عریض و طویل قرآنی را ایجاد کند، می‌گوید: اگر شهرداری از عوامل و مسئولان اجرایی شمسه و افرادی که تخصص قرآنی دارند تعدادی را برای نظارت و ارزیابی  و گرفتن تصمیماتی اثرگذار انتخاب کند، در رسیدن به اهداف موفق‌تر خواهد بود؛ شهرداری که هزینه‌هایی را برای برگزاری مسابقات قرآن متحمل شده است، باید بعد نظارتی آن را نیز در نظر قرار دهد و همان گونه که گفته شد این مسابقات را زیر نظر یک شورای عالی نظارت انجام دهد و سال به سال نیز موانع را از پیش رو بردارد.



شمسه قرآنی نباید محدود به یک محدوده زمانی باشد



محمدرضا تکویری یکی دیگر از برگزیدگان جشنواره شمسه قرآنی در دوره دوم است، وی که در رشته حفظ کل قرآن توانسته است رتبه برتر را از آن خود کند، بر این باور است که اگر جشنواره شمسه قرآنی می‌خواهد در قرآنی شدن فضای شهر تهران اثری داشته باشد، باید فعالیت خود را محدود به چند ماه در سال نکند. وی در این مورد می‌گوید: مسئولان برگزاری جشنواره قرآنی شمسه باید به فکر تشکیل دبیرخانه دائمی برای این جشنواره باشند و در طول سال علاوه بر برگزاری مسابقات از افراد برگزیده‌ای که در این جشنواره حضور می‌یابند، استفاده‌های بهتری ببرند و در برنامه‌های مذهبی و دوره‌های آموزشی قرآن که توسط شهرداری برگزار می‌شود از آنها استفاده کنند.



وی که نحوه آشنایی خود با شمسه قرآنی را از طریق دوستان مسجدی‌اش عنوان می‌کند، با بیان اینکه اگر شمسه قرآنی می‌خواهد سهمی در قرآنی شدن فضای تهران داشته باشد، باید فعالیت خود را محدود به یک یا دو ماه در سال نکند، می‌افزاید: باید تمهیداتی اندیشیده شود تا شمسه قرآنی برای ایام مختلف سال برنامه داشته باشد و یا مسابقات و برنامه‌های خود را در چندین مرحله و زمان‌های مجزا برگزار کند.



هدف اصلی برگزاری شمسه برای بسیاری مشخص نیست



مجتبی محمدبیگی، یکی دیگر از برگزیدگان اولین جشنواره شمسه قرآنی در رشته قرائت تحقیق است؛ وی که سابقه کسب رتبه برتر مسابقات قرآن نیروهای مسلح کشور را نیز در کارنامه قرآنی خود به ثبت رسانده است در اولین دوره این مسابقات حضور یافته و موفق به کسب رتبه برتر آن شده است.



محمدبیگی در بخشی از صحبت‌های خود با بیان اینکه هنوز هم هدف از برگزاری چنین مسابقاتی برای همگان و از جمله خودش مشخص نیست، یادآور می‌شود: در حال حاضر هر نهادی با اختصاص بودجه می‌تواند مسابقات قرآن را برگزار کند و با ایجاد یک سری موارد تشویقی تعداد زیادی از افراد را هم جذب خود کند، چیزی که در برگزاری مسابقات قرآن دارای اهمیت است، این است که آن مسابقات با یک هدف‌گذاری مشخص اجرا شود؛ شاید برای مدتی فضای شهر قرآنی ‌شود، اما آیا باید به همین مقدار بسنده کرد و یا اینکه هر سال باید این هدف را در نظر قرار داد؟ صرف برگزاری مسابقات چندان کمک کننده نیست.



شهرداری هزینه‌ها را صرف آموزش قرآن کند



نفر اول رشته قرائت تحقیق اولین دوره جشنواره شمسه قرآنی در ادامه تعیین رویکردها و اهداف و بیان آنها را مهم‌ترین حلقه گمشده این مسابقات عنوان می‌کند و می‌افزود: در صورتی که این مسابقات بدون هدف برگزار شود، این شائبه را در ذهن متبادر می‌سازد که صرفاً برای تبلیغ یک نهاد و ارگان این مسابقات صورت می‌گیرد؛ شهرداری بودجه‌هایی را که در این مسائل صرف می‌کند را می‌تواند صرف برنامه‌های آموزشی کند و خروجی‌های به مراتب بهتر و بیشتری را به دست بیاورد.



وعده‌هایی که سرانجام‌شان مشخص نشد



وی در پایان با اشاره به اینکه در چنین جشنواره‌هایی بیشتر خانواده‌ها درگیر آن می‌شوند، بیان می‌کند: پس از اختتامیه دوره اول جشنواره شمسه یک سری وعده و وعیدها از جمله اینکه استفاده از برگزیدگان برای داوری مسابقات، انتشار کتابی با موضوع برگزیدگان جشنواره‌ها و ... داده شد که هیچ کدام عملی نشده است و اگر هم عملیاتی شده‌اند، اطلاع‌رسانی نشده‌اند.



تعویق مکرر در آغاز دوره سوم



با همه این حرف‌ها و حدیث‌ها جشنواره شمسه قرآنی در دو دوره برگزار شده است و دوره سوم آن نیز این روزها مرحله ثبت نام خود را پشت سر می‌گذارد. شمسه در بخش قرآنی خود در دو سال گذشته با هماهنگی خاص و ریتم منظمی برگزار شد و به نظر می‌رسید با افزوده شدن بر سن این جشنواره شاهد تولد جشنواره‌ای باشیم که علاوه بر نظم که حرف اول را در آن می‌زند، قرآن را نیز در بین شهروندان تهرانی به یک دغدغه تبدیل کند، اما هر چقدر در دو دوره اول و دوم، این جشنواره با قدرت و نظم تمام فعالیت خود را به انجام رساند، در دوره سوم این پیشروی مقتدرانه چندان به چشم نیامد. به تعویق افتادن چندین و چند باره برگزاری مراسم افتتاحیه این جشنواره تنها یکی از دلایل چندگانه شروع ناامید کننده دور سوم است، البته مسئولان برگزاری این جشنواره دلایل دیگری هم‌چون برخی تغییرات به وجود آمده در مناطق شهرداری و ... را از جمله دیگر عوامل تأخیر در برگزاری آن اعلام کرده‌اند.



بزرگترین جمع‌خوانی در راهپیمایی‌های کشور در کارنامه شمسه



در دو دوره گذشته، جشنواره شمسه قرآنی به حدی با قدرت به پیش رفت که حتی در مراسم راهپیمایی روز 22 بهمن، 22 هزار نفر از شرکت کنندگان در این جشنواره، بزرگ‌ترین جمع‌خوانی قرآنی یک مراسم را تا به آن روز اجرا کردند تا جشنواره شمسه قرآنی حداقل در یک موضوع هم که شده است از دیگر هم خانواده‌های شمسه‌ای دیگر خود پیشی بگیرد.



شاید اگر این گزارش به پایان برسد و اطلاعاتی از سومین دوره آن به مخاطبان ارائه نشود، در ادای حق مطلب کوتاهی شده باشد، برای این کار به گفت‌وگو با طیبه رضایی‌راد، جانشین دبیر تخصصی سومین دوره جشنواره شمسه قرآنی نشستیم، اولین سؤالی که به ذهن در مورد سومین جشنواره شمسه به ذهن رسید بی‌نظمی در برگزاری مراسم افتتاحیه و تعویق چند باره آن بود؛ وی در پاسخ به این سؤال گفت: ما نیز از چرایی این کار بی‌اطلاع هستیم و این سیاستی بود که از طرف مرکز اعلام شد، در واقع این قضیه در همه جشنواره‌های شمسه افتاد و تنها مربوط به بخش قرآنی آن نبود.



خروجی ادوار گذشته چه بود؟



وی در ادامه در مورد خروجی دو دوره برگزاری جشنواره شمسه قرآنی به راه‌اندازی خانه‌های قرآن و عترت در سطح محلات تهران اشاره و تصریح کرد: جشنواره شمسه از دو سال گذشته با هدف ترویج فرهنگ قرآنی در بین شهروندان تهرانی آغاز به کار کرد تا به نوعی بتوانیم در راستای تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت 10 میلیون حافظ قرآن گامی برداشته باشیم.



وعده‌هایی که داده شده بود، عملیاتی شد



رضایی‌راد با بیان اینکه در دومین دوره این جشنواره از نفرات برتر به عنوان داوران مراحل مقدماتی استفاده شده بود، خاطرنشان کرد:  بخشی از وعده‌های که سال‌های گذشته داده شد، مربوط به استفاده از برگزیدگان در داوری جشنواره بود. جشنواره شمسه قرآنی امسال نسبت به سال قبل دارای تغییراتی شده است، برخلاف سال گذشته امسال دبیر هادی نداریم و به جای آن از هدایت‌گر پهنه‌ای استفاده شده است.



سومین شمسه قرآنی از ماه رمضان کلید زده شد



جانشین دبیر تخصصی سومین جشنواره شمسه قرآنی در ادامه با اشاره به اینکه کلید آغاز سومین جشنواره شمسه قرآنی از ماه رمضان امسال زده شد، گفت: با وجود اینکه از ماه رمضان جشنواره قرار بود شروع شود، اما کار خاصی صورت نگرفت و بیشتر جشنواره در حال شکل‌گیری بود. گزینش افراد هدایتگر پهنه‌ای که باید از خصوصیات متخصص بودن، قرآنی بودن و مدیریت اجرایی خوب بودن، برخوردار می‌بودند، یکی از دلایل تأخیر در آغاز جشنواره بوده است؛ علاوه بر این با توجه به اینکه مسئولان خانه‌های قرآن و عترت تازه به این بخش ورود کرده بودند، جلسات هماهنگی بسیار زیادی برگزار شد که همین موضوع نیز در به تعویق انداختن آغاز جشنواره اثرگذار بوده است. امسال علاوه بر اینکه مدیران فرهنگی دبیر اجرایی شده‌اند، مدیران اجتماعی نواحی نیز به پای کار دعوت شده‌اند.



رضایی‌راد انجام گرفتن چنین فعالیت‌هایی را برای محله‌محور کردن مسابقات و اهمیت دادن به محله‌ها عنوان کرد و افزود: سال گذشته این جشنواره در همه مناطق یک دبیرخانه تخصصی داشت، اما امسال چنین چیزی وجود ندارد و به جای آن در بوستان گفت‌وگو، عمارت شمسه میزی را برای این کار تخصیص‌ دهند. ثبت نام برای حضور در این جشنواره در کانون‌ها صورت می‌گیرد، هر خانه قرآن و عترت دارای یک سری کانون است که کانون قراء، حفاظ، مفسران، نماز یاوران و ... از جمله آنها هستند. امسال توجه به کمیت را از دستور کار خارج کرد‌ه‌ایم و تنها بر بعد کیفی جشنواره تمرکز کرده‌ایم؛ مرحله منطقه‌ای از سوم بهمن‌ماه تا آخر اسفند برگزار می‌شود و مرحله نهایی نیز در دهه اول اسفندماه برگزار خواهد شد.



مدال شمسه، رحل بلورین و ....



شاید برای بسیاری از مخاطبان شمسه قرآنی بعد از استفاده از آموزه‌های قرآنی نخستین چیزی که به ذهن می‌رسد، نحوه اهدای جوایز باشد، مسئولان برگزاری جشنواره شمسه قرآنی در دور اول «مدال شمسه» را به گردن برگزیدگان انداختند و در دور دوم نیز «رحل‌های بلورین» را به برگزیدگان اهداء کردند. باید چند هفته‌ای به انتظار نشست تا از تندیس سومین دوره نیز رونمایی شود.



حالا شاید بسیاری از خوانندگان این مطلب به سرنوشت مشابه حضور قرآن در لایه‌های زندگی مردم و قولی که برای آمدن نفت بر سر سفره‌ها داده شد، فکر کنند. هر چند کسی که وعده آمدن نفت سر سفره‌ها را داده بود، رفته است؛ اما هنوز هم می‌توان به آمدن قرآن در لایه‌های زندگی مردم امیدوار بود و هیچ بعید نیست در سال‌های آینده شاهد این حضور نورانی باشیم؛ راستی آن روز شاهد برگزاری چندمین دوره شمسه قرآنی خواهیم بود؟