به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی در نوشتاری با عنوان «شب قدر؛ مبدأ تاریخ کمال بشریت» تصریح کرد: شب قدر، شب نور، رحمت و شب نزول قرآن و مطلع خیرات و سعادات، و هنگام نزول برکات و سرآغاز زندگی نوین بشر و مبدأ تحوّل و تاریخ کمال واقعی انسانهاست. شبی که اگر نبود و نیامده بود، شب تیره بدبختی انسان به پایان نمیرسید و بامداد نیکبختی او طلوع نمیکرد و از بند اسارت اقویا و استعمارگران آزاد نمیگشت.
ایشان در این نوشتار آورده است: شب قدر، لیله مبارکه، شب آزادی بشر و اعلان حقوق انسان و حکومت عدالت و دادگستری است. شبی که برای ملتهای غفلت‌زده، ناآگاه و آلوده به فساد و تباهی و گمراهی، صبح هدایت و بیداری و آگاهی و رستگاری گشت و بزرگترین و گرامیترین کتب آسمانی که الی الابد و جاودان، راهنمای بشر و ضامن سعادت است، نازل شد و با اشراق ملکوتی، جهان را از ظلمت شرک و ثنویت مجوس، تثلیث ترسا، خرافات یهود و بتپرستی و... به روشنایی توحید و پرستش خدای یگانه راهبر شد.
این مرجع تقلید عنوان کرد: اگر این شب نبود، تمدن عظیم اسلامی با آن همه ارزشها و علوم معارف، اخلاقیات، عرفان، فقه و... شخصیتهای والای پرورش یافته در دامن آن نیز وجود نداشت. مدارجی که بشر پس از نزول قرآن طی کرده و به منازل و معارجی که پس از این میرسد، همه از برکات این شب و هدایت قرآن است.
در بخشی دیگر از این نوشتار تصریح شده است: برای اینکه تأثیر این شب عزیز در پیشرفت اهداف انسانی و ترقی جامعه بشری آشکار شود، موفقیتهای بزرگ و حرکتها و جهشهایی را که تحت تأثیر تعالیم آزادی‌بخش قرآن در علم و صنعت و تمدن در طول چهارده قرن، نصیب انسان شده است در نظر بگیریم و با زندگی کم تحرّک و خاموش و کم نور پیش از آن مقایسه کنیم تا معلوم شود چگونه جنبش و نهضت اسلام و قیام مسلمین و رسالت پیامبر بزرگ خدا محمّد بن عبدالله(ص) مبدأ اصلاحات، جنبشها و انقلابات آزادی‌خواهانه و مترقّی شد و کاروان بشریت را با سرعت و شتاب روزافزون، هر چه بیشتر به پیش برد و این آدمیزاد را که صدها قرن بود با کندی، سستی و ناتوانی گام بر میداشت، در ظرف 14 قرن به کجا رسانید و دامنه فکر و اندیشه او را از حدود زمین و ماه و کرات در گذرانید.
قرآن افکار بشر را دگرگون کرده است
در ادامه این نوشتار آمده است: آری، قرآن افکار را دگرگون کرده و شخصیت انسان را محترم شمرد و حقوق بشر را با صراحت اعلام کرد و پرستش افراد را محکوم کرده و قدرتهای شخصی را در هم شکست و هیأت حاکمه را محدود و از آن تجملات، تبذیرها، امتیازات و حیف و میل بیت‌المال و غارت دسترنج مردم باز داشت و برای همه، حقوق مدنی متساوی قرار داد.
در ادامه می‌خوانیم: پس، شب قدر از فرصتهای بسیار ارزنده و مغتنم است و ما باید این شب را برای تفکّر در اوضاع اسلامی و توجّه بیشتر به تعالیم قرآن مجید غنیمت بدانیم و به مقدار ارتباط خود با قرآن و احکام آن، کاملاً رسیدگی کنیم. باید از لیالی متبرکه احیاء که در فضیلت آن و شب زندهداری و عبادت در آن در کتب دعا و حدیث، اخبار بسیار وارد شده، استفاده کنیم. شب‌های قدر شب‌هایی است که هر شخصی در آن به در خانه خدا برود، به سعادت حضور معنوی و لذّت تقرّب نایل میشود.
این مرجع تقلید تصریح کرده است: قرآن، شب قدر را لیلة مبارکة خوانده و در شأن آن یک سوره نازل شده و شرافت آن شب، از هزار ماه بیشتر است. هر چند در تعیین شب قدر اختلاف است، ولی قول معتمد و محقّق ـ که از روایات معتبره گرفته شده این است که از شب نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان بیرون نیست و به احتمال قوی که برخی از احادیث هم مثل روایت جهنی مؤیّد آن است، شب قدر، شب بیست و سوم است و از برخی اخبار دیگر استفاده میشود که هر یک از این سه شب شب قدر است.
مصلحت معلوم نبودن شب قدر
در بخشی دیگر تصریح شده است: به هر حال اگر به طور یقین، شب قدر معلوم نشود، نهان بودن آن متضمن حکمت و مصلحتی بوده و ممکن است آن مصلحت این باشد که مسلمانان تمام شب‌های این ماه، یا لااقل این سه شب را در عبادت و پرستش خدای تعالی و تلاوت قرآن و آموختن معارف، حقایق و تعالیم آن، بیشتر اهتمام کنند و سراسر ماه را ماه قرآن قرار دهند و در شب‌های نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم، در توبه و استغفار و اصلاح احوال و خواندن قرآن و دعا، جد و جحد بلیغ کنند و تا صبح بیدار باشند.
در این نوشتار آمده است: نکته دیگری که در پنهان ماندن شب قدر به نظر میرسد، این است که اگر این شب با این همه قدر و منزلت، مشخّص و شناخته شود، بسیاری از مردم به عبادت در آن اکتفا کرده و از فیض توجه و دعا در سایر شبها باز میمانند و بسا که سبب غرور یا عجز بعضی شود؛ در حالی‌که چون پنهان و نامشخص است، مؤمنان در تمام شب‌هایی که طرف احتمال است به ذکر الهی و توبه اشتغال می‌ورزند و از برکات و ثوابهای بیشتری مستفیض شده و به واسطه تمرین زیادتر، ملکات فاضله در آنها راسختر میشود.
تجدید عهد با امام زمان(عج)
در بخش پایانی از این نوشتار تصریح شده است: از جمله وظایف مهم در این شبها، تجدید عهد با ولی امر، حضرت بقیّةالله(عج) و خواندن دعای معروف «اَللهم کُن لِوَلِیِّکَ ...» است؛ زیرا شب قدر به آن حضرت تعلق خاص دارد و در آن شب ملائکه بر آن بزرگوار نازل میشوند و تمسّک به قرآن و عترت و کتاب مبین و امام مبین هم اقتضا دارد که در شب قدر، مؤمنان به ثقلین قرآن مجید و آخرین امامِ عدالتگستر و بقیه عترت هادیه و مصداق حقیقی «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبَادِنَا»؛ یعنی به حضرت حجّة بن الحسن العسکری روحی و ارواح العالمین له الفدا تمسک کرده و بدانند که به تصریح اخبار متواترة ثقلین، امن و نجات از ضلالت و گمراهی، فقط در سایه تمسک به قرآن و عترت حاصل میشود و برای نجات از این همه انحرافات و سرگردانیهای گوناگون، راهی جز توسل و تمسک به هدایت «قرآن و عترت» نیست.