به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) برنامه رادیویی «افق» این هفته رادیو قرآن روز گذشته، هشتم شهریوماه با حضور مصطفی عباسی‌مقدم، پژوهشگر قرآنی و محمدرضا پورمعین کارشناس‌ ـ مجری برنامه به موضوع «عمومی کردن فهم قرآن» پرداخت.
در ابتدای این برنامه عباسی‌مقدم اظهار کرد: فهم قرآن به صورت خاص و عمومی، بخشی از فرآیند توجه به قرآن است، ما وظیفه داریم به عنوان یک مسلمان و انسان عاقل و فهیم یا به عنوان جامعه‌ای که می‌خواهد به سمت هدایت، تدبیر، صلاح و سعادت گام بردارد به سمت قرآن برویم و قرآن را بفهمیم؛ نه اینکه فقط قرآن را بخوانیم.
وی افزود: انسانی که وارد عرصه قرآن می‌شود و خود را مشتاق به قرآن می‌بیند باید توجه کند، بخواند و ابتدا با الفاظ ارتباط برقرار کند تا به معانی برسد.
عباسی‌مقدم با بیان اینکه همه از جانب خداوند موظف هستند در قرآن تدبر داشته باشند، گفت: این تدبر به معنی واکاوی قرآن است و بهترین واژه‌ای که درباره تدبر در زبان فارسی پیدا کردم واژه واکاوی است که در واکاوی، انسان سعی می‌کند به درون آن چیز راه پیدا کند و در حقیقت کشف چیزهای ناپیدا و کمیاب است.

حرکت سطحی و عرضی در قرآن تدبر را به همراه دارد
وی ادامه داد: وقتی در قرآن به صورت سطحی و عرضی حرکت می‌کنید در حقیقت تدبر است و اگر می‌خواهید ببینید اختلاف و تناقض در قرآن وجود دارد یا ندارد؟ تدبر کنید و اگر دیدید که تناقض وجود دارد بدانید که مال خدا نیست. تفسیر قرآن به قرآن به طور قطع یک شاخه مهم است تفسیر خوب است، اما تفسیر منحصر قرآن به قرآن نیست.
این پژوهشگر قرآنی در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: اگر کسی بخواهد با دین حرکت کند به طور قطع باید با قرآن انس داشته باشد زیرا قرآن باید یک روح و کالبد پیوسته در جامعه باشد. انس به معنی خوگرفتن و آرامش پیدا کردن با چیزی است؛ ارتباطی فراتر از ارتباط عادی است که در کتاب لغت هم آمده، انس یعنی آرام و قرار یافتن قلب در پی نزدیک شدن به چیزی.
وی در ادامه افزود: انسان هم از ریشه انس است، یعنی موجودی که زود انس می‌گیرد، جالب است که نقطه مقابل انس را وحشت گرفته‌اند اما بنده این احساس را دارم که شاید انس در برابر هجر باشد؛ هجر و هجران که در مقابل قرآن با آن روبه‌رو هستیم در حقیقت نقطه مقابل انس است.

انس با قرآن به معنای پیوسته با قرآن بودن است
عباسی‌مقدم ادامه داد: انس با قرآن به این معنی است که پیوسته با قرآن باشیم و احساس نیاز داشته و به طور دائم به قرآن مراجعه کنیم و بتوانیم پاسخ نیازهای خود را از آن پیدا کنیم. انس با قرآن بسیار والا، مقدس، ارزشمند و کارساز است. انس محبت می‌آورد و زمانی که با چیزی انس پیدا می‌کنید یعنی محبت آن چیز را پیدا می‌کنید.
هرندی، پژوهشگر قرآنی میهمان تلفنی برنامه بود که در سخنان خود گفت: ما به عنوان کسانی که قدری آشنا با قرآن کریم هستیم باید بتوانیم وسیله نزدیک شدن دیگران به این کتاب عزیز را نیز فراهم کنیم. اولین گامی که برای بهره‌مند شدن از کتاب خداوند وجود دارد چگونه خواندن قرآن است که البته خواندن همیشه با فهمیدن قرآن همراه است و توقع می‌رود کسی که قرآن را می‌خواند تلاش کند تا آن را بفهمد.
وی ادامه داد: کاری که مرحوم استاد سیدهادی محدث دست ما را هم گرفتند و اعتقاد داشت که ما باید به دنبال راه ساده‌ای برویم که کام مردم زده نشود و بیاییم به همان سبکی که زبان‌آموزی مرسوم است. برای کلاس‌های آموزش زبان، امروزه اول آموزش مکالمه مطرح می‌شود بعد صحبت از دستور زبان و قواعد می‌شود.
وی اظهار کرد: روشی که مرحوم محدث در پیش گرفته بود توجه به مفاهیم بود و ما نیز در کنار استاد محدث تلاش داشتیم منویات استاد به خوبی تحقق پیدا کند.
عباسی‌مقدم در بخش دیگری از این برنامه عنوان کرد: زمانی که چیزی ملکه ذهن شود دیگر از بین نمی‌رود و کسی که ملکه او شده که صبح زود از خواب بیدار شود و نماز صبح بخواند این عادت را ترک نمی‌کند، اما کسی که منتظر باشد دیگران از خواب بیدارش کنند هنوز برای او ملکه نشده است.
وی ادامه داد: اگر کسی زمانی که وقت دارد به سراغ قرآن برود مرحله اولیه انس را طی کرده است اما اگر کسی باشد که به مفاهیم توجه داشته و سعی کند آیات قرآن را در زندگی، گفتار و رفتار خود پیاده کند در حقیقت به انس با قرآن رسیده است.
این پژوهشگر قرآنی عنوان کرد: مراحل زیادی می‌توان برای انس در نظر گرفت اما به طور کلی در انس، ارکانی وجود دارد که تلاوت یکی از این ارکان است، زمانی که انس با قرآن باشد اگر یک روز 50 آیه قرآن خوانده نشود احساس وحشت و تنهایی و کمبود در فرد ایجاد می‌شود.