تاريخچه ورود اسلام به لهستان و ترجمه قرآن در اين كشور بررسی‌شد
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) نشست «يكصدوپنجاهمين سال ترجمه قرآن به زبان لهستانی» به مناسبت يكصد‌و‌پنجاهمين سالروز انجام ترجمه كامل قرآن به اين زبان در سالن شماره يك مصلای تهران برگزار‌شد.
«محسن جعفری مذهب» عضو هيأت علمی سازمان اسناد و كتابخانه ملی ج.ا.ا، «عليرضا دولتشاهی» پژهشگر، محقق و كارشناس كتابخانه ملی ملك و «رادوس لاو پتلاك» وابسته مطبوعاتی و فرهنگی سفارت لهستان در ايران به ترتيب سه سخنران اين نشست بودند.
جعفری مذهب در ابتدای اين جلسه با ذكر تاريخچه‌ای از ورود اسلام به لهستان اظهاركرد: سابقه حضور اسلام و ايران در كشور لهستان بسيار مقدم‌تر از حضور مسلمانان و ايرانيان در اين كشوراست؛ شايد قرن سوم هجری كه هنوز مسلمانان به مسكو نرسيده‌بودند و در شمال دريای مازندران تجار ايرانی و اسلامی كالاها و سكه‌های خلفا را با خود به شمال ارو‌پا رسانده‌بودند.
وی در ادامه دومين نشانه نفوذ ايران در لهستان را با حضور بازرگانان ارمنی و ارتباط تجاری آن‌ها در اين منطقه مرتبط‌ دانست.
عضو هيأت علمی سازمان اسناد و كتابخانه ملی سومين بخش نفوذ ايران و اسلام را مربوط به برخی ايرانيان شمال دريای سياه (مجارستان و اكراين) دانست كه تا اوايل دوره مغول حضورداشتند و به زبان فارسی صحبت‌می‌كردند و از خود فرهنگ‌ و آثاری باقی‌گذاشتند.
«عليرضا دولتشاهی» پژهشگر، محقق و كارشناس كتابخانه ملی ملك در ادامه اين نشست تصريح‌كرد: تا سال 1410 ميلادی اسلام به عنوان يك قوميت در لهستان همچون ترك و ارمنی مطرح‌بود و در عصر حاضر با فروپاشی جماهير سوسياليستی شاهد پديده ايجاد حزب كمونيست مسلمانان در ميان تاتارها هستيم و پس از فروپاشی يوگوسلاوی از صرب‌ها، كروات و مسلمان سخن به ميان می‌آيد.
دولتشاهی افزود: بعدها مردان تاتار با ازدواج با لهستانی‌ها جذب جامعه مسلمانان شدند و مسلمانان تاتار نيز با عضويت در ارتش اين كشور مقام‌های ارشد نظامی همچون فرماندهی گردان‌ها را عهده‌دارشدند و حتی سربازان نيز به قرآن سوگند می‌خوردند.
اين پژوهشگر در ادامه خاطرنشان ‌كرد: در سده 19ميلادی كه لهستان وجود خارجی نداشت و تحصيل به زبان لهستانی و تشكيل گروه‌های دانشجويی برای لهستانيان ممنوع‌بود، گروهی دانشجو در ليتوانی انجمنی زيرزمينی را تأسيس‌كرد تا مخفيانه فعاليت‌كند اما با شناسايی و دستگير‌شدن، اعضای آن به روسيه تبعيد می‌شوند.
وی به «ميتسكيه ويچ» يكی از همين تبعيدی‌ها اشاره‌كرد و گفت: وی به شهر كريمه رفت و با خود مجموعه‌ای سرشار از واژه‌های اسلامی همچون مناره و مسجد را واردكرد. از سوی ديگر نيز «خوچكو» از ديگر تبعيدی‌ها به حكومت تزاری نزديك‌شد و به عنوان كنسول تزاری در رشت و تهران خدمت‌كرد و با آشنايی با اسلام پس از سفر خود به فرانسه مجموعه متون تعزيه را كه از ايران با خود برده‌بود به عنوان تئاتر ايرانی به فرانسوی منتشر‌می‌كند.
دولتشاهی با اشاره به ‌اينكه‌ نخستين ترجمه قرآن به زبان لهستانی در اين محفل انجام‌شد، گفت: اين ترجمه در ابتدا ناقص بود و بعدها توسط غير مسلمان ديگری به لهستانی تكميل‌شد؛ اما نخستين ترجمه‌ كامل قرآن به زبان لهستانی توسط يك تاتار مسلمان لهستانی به نام «يان ميرزا تاراك بوچاتسكی» انجام‌شد. او نخستين مفتی مسلمانان در لهستان است كه در اثر ترجمه او جامعه لهستان آشنايی و ارتباط نزديكی با اسلام پيدامی‌كند.
اين پژوهشگر همچنين به «يوسف بيه‌لافسكی» اشاره و خاطرنشان كرد: وی مسلمان عرب‌شناس نامدار لهستانی و وابسته فرهنگی لهستان در تركيه بود كه با ورود به ورشو با مطالعه عربی اسلامی، مؤسسه انجمن دوستی لهستان و عرب را تأسيس‌می‌كند، او قرآن را از زبان عربی به لهستانی ترجمه و چندين كتاب در مورد اسلام و فرهنگ عربی تأليف كرده‌است.
«رادوس لاو پتلاك» وابسته مطبوعاتی و فرهنگی سفارت لهستان در ايران نيز در ادامه اين نشست به عنوان آخرين سخنران، گزارشی از وضعيت اسلام و مسلمانان در كشور لهستان ارائه‌داد و گفت: لهستان جمعيتی بالغ بر ۳۸ ميليون نفر دارد و مباحث اديان و مليت‌‌ها از سال 1989 هم‌زمان با فروپاشی كمونيسم شروع‌می‌‌شود.
وابسته مطبوعاتی و فرهنگی سفارت لهستان در ايران با تأكيد بر اين‌كه دين از سياست در كشور لهستان جدااست، تصريح‌كرد: بين دهه 70و 80 قرن بيستم با ورود دانشجويان عرب به لهستان با تغيير سيستم جبهه مشتركی از مسلمانان وجود‌ندارد اما كم‌كم در دهه نود با تشكيل سازمان‌های اسلامی و فرهنگی مسلمانان شاهد پررنگ‌تر شدن مسلمانان در جامعه لهستان در شهرهای مختلف آن به ويژه در ورشو هستيم.
وی به سازمان‌های فعال اسلامی در اين كشور اشاره و اظهاركرد: انجمن اسلامی دانشجويان، انجمن اسلامی رشد فرهنگی، انجمن فرهنگی اسلام، اتحاديه مسلمانان، انجمن وحدت اسلام و شورای مشترك كاتوليك و اسلام از جمله مراكز اساسی نشر و معرفی اسلام در لهستان هستند كه با فعاليت‌های گوناگون فرهنگی همچون نشر و توزيع كتاب، برپايی سمينار و همايش‌های دينی در جهت تقريب مسلمانان و مسيحيان كاتوليك گام‌های مهم و بلندی را طی‌می‌كنند.
رادوس لاو پتلاك با اشاره به اينكه شورای مذكور مهم‌ترين ارگان دينی لهستان به شمار‌می‌رود، گفت: اعضای اين شورا مسلمانان و كاتوليك‌های لهستان هستند كه با فعاليت‌های مشترك، اتحادی منحصر به‌فرد را در تمام دنيا نشان داده‌اند.
وی در پايان ابراز اميدواری كرد كه برگزاری اين سمينار برای دنيای اسلام مفيد واقع‌شود و موجبات همكاری دو جانبه ايران و لهستان را فراهم‌آورد.
مشروح سخنرانی رادوس لاو پتلاك متعاقبا منتشر خواهدشد.