محمد اسماعیل مطلق، مدیر دفتر سلامت جمعیت و خانواده وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) بر ایجاد کمیته‌های ویژه‌ای در وزارت بهداشت جهت عملیاتی کردن سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در راستای افزایش تأکید کرد و افزود: در این کمیته‌ها با تلاش و مطالعه بندهایی به عنوان نقشه راه تعین شده است.
وی تصریح کرد: بند نخست تکیه بر ارتقا، پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت همراه با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح نرخ جانشینی است. در بند دوم نیز بر رفع موانع ازدواج، تشویق و ترویج تشکیل خانواده، افزایش جمعیت، کاهش سن ازدواج، حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینه‌های زندگی و تربیت نسلی سالم و کارآمد تأکید شده است.
مطلق ادامه داد: در بند سوم نیز اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران به ویژه در دوره بارداری و شیر دهی، پوشش هزینه‌های زایمان، درمان ناباروری مردان و زنان نیز و تقویت نهادها و مؤسسات حمایتی زیربط پیش‌بینی شده است. همچنین در بندهای چهارم و پنجم نیز به تحکیم بنیان و پایداری خانواده با اصلاح و آموزش مهارت‌های فرزند پروری و تأکید بر آموزش‌های زندگی مشترک، ارائه خدمات مشاوره‌ای بر مبنای فرهنگ و ارزش‌های اسلامی – ایرانی، تقویت و توصیه نظام اجتماعی خدمات بهداشتی درمانی و مراقبت های پزشکی در جهت باروری و فرزند آوری، ارتقای امید به زندگی، تأمین سلامت و تغذیه سالم جمعیت و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به ویژه اعتیاد، سوانح، آلودگی‌های زیست محیطی و بیماری‌های گوناگون، اشاره شده است.
افزایش سن ازدواج از جمله دلایل کاهش نرخ باروری است
مدیر دفتر سلامت و جمعیت وزارت بهداشت در ادامه نرخ باروری کلی کشور و نرخ جانشینی آن را چنین بیان کرد: نرخ باروری کلی یا همان متوسط تعداد فرزندی که یک زن در دوران باروری خود می‌تواند به دنیا بیاورد در کشور 1.8 است که باید به نرخ جانشینی 1.2 برسد. بیشترین نرخ باروری کشور مربوط به سال 62 می‌شود که 6.8 بود و این با روندی نزولی در سال 80 ، به 2.1 رسید چنان که در سالهای بعد از 1389 همواره شاهد پایین آمدن آن در جامعه بوده‌ایم الان در بعضی استان ها ممکن است پایین‌تر باشد.
وی از جمله دلایل پایین آمدن نرخ باروری را افزایش سن ازدواج دانست و اظهار داشت: سن ازدواج بالا رفته است این در حالیست که سیاست‌های ابلاغی بر کاهش آن تأکید دارد.
11 میلیون دختر و پسر مجرد در آستانه ازدواج هستند
مطلق هم چنین با اعلام آمار افراد مجردی که در سن ازدواج به سر می برند به چالش‌های تغیر نرخ باروری اشاره و عنوان کرد: در حال حاضر 11 میلیون دختر و پسر در ایران در آستانه ازدواج‌اند که بخش قابل توجهی از آنان در حال پشت سر گذاشتن سنین مناسب ازدواج و باروری هستند. چالش دیگری که وجود دارد بعد از ازدواج پیش می آید و آن این است که پس از آغاز زندگی مشترک، زوجین تا چند سال پس از ازدواج فرزند آوری را به تأخیر می‌اندازند همچنین حدود 33% از زوج‌هایی که دارای فرزند شده اند، تک فرزند باقی می مانند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر در صورت تمایل برای داشتن فرزندان دیگر، فاصله فرزند اول تا فرزند دوم 5 سال و چهار ماه و فاصله فرزند دوم تا سوم بالای 5 سال است.
وی همچنین افزایش طلاق را عامل دیگری دانست که منجر به کاهش نرخ باروری شده و فرصت فرزند آوری را از بین می‌برد و اظهار داشت: 440 هزار فرصت فرزند آوری را سالیانه از دست می‌دهیم که 410 هزار فرصت آن مربوط به زنانی است که ازدواج نکرده‌اند و 10 هزار فرصت نیز به کسانی تعلق می گیرد همسرشان فوت شده است و 20 هزار فرصت هم بر اثر طلاق از دست می‌رود.
ازدواج موفق از زوجها در مقابل رفتارهای مخاطره آمیز پیشگیری می کند
وی تصریح کرد: در سیاست‌های ابلاغی به تأثیر ازدواج بر سلامت تأکید شده است، ازدواج خوب طول عمر هرکدام از زوجین را افزایش داده از سلامت روان بهتری برخوردار خواهد کرد، از سوی دیگر در یک ازدواج موفق و سالم زوجها شادی و ارتباطات اجتماعی بهتری برقرار کرده و از نظر جسمانی سالم وقوی‌تر کرده و احساس امنیت را در زوج ها پدید می‌آورد همچنین از زوجها در برابر در رفتار ای هنجار شکنانه و خطرناک مانند رفتارهای جنسی مخاطره‌آمیز، مصرف مواد مخدر و الکل جلوگیری می‌کند.
مطلق یاد آور شد: رشد عاطفی، فکری و اجتماعی در افرادی که ازدواج موفقی دارند بیشتر دیده می‌شود، بعد از ازدواج من تبدیل به ما شده به طوری که انسان به سرنوشت خانواده علاقمند تر می‌شود این برنامه با توجه به اینکه مردم الان درک این مطلب بالا رفته است امید به افزایش ازدواج و جمعیت بالا رفته است.