به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، همایش حافظان کل قرآن استانهای تهران و البرز امروز، 11 خردادماه با حضور حجتالاسلام والمسلمین نیکنژاد، رئیس ادارهکل تبلیغات اسلامی استان تهران، عباس سلیمی، استاد و پیشکسوت قرآنی، محمدمهدی بحرالعلوم، استاد حفظ قرآن، کریم دولتی، حافظ کل قرآن و فعال قرآنی و تعدادی از حافظان کل قرآن در ادارهکل تبلیغات اسلامی استان تهران برگزار شد.
در ابتدای این همایش یکروزه، حجتالاسلام والمسلمین نیکنژاد، رئیس ادارهکل تبلیغات اسلامی استان تهران با بیان اینکه حفظ قرآن بهعنوان یک مطالبه جدی از سوی مقام معظم رهبری و علمای ما مطرح و مورد تأکید قرار گرفته است، گفت: در گذشته چنین اهتمامی به حفظ قرآن نبوده است و ابعاد پنهان برکات حفظ حتی بر جامعه قرآنی هم روشن نبوده است.
وی افزود: طی سالهای گذشته با کارهای تبلیغی و ترویجی، حفظ قرآن جای خود را در کشور باز کرده است تا جاییکه وقتی مقام معظم رهبری مطالبه خود در جهت تربیت 10 میلیون حافظ قرآن را مطرح کردند بحث تربیت حافظان قرآن به یک تکلیف در کشور تبدیل شد.
نیکنژاد با بیان اینکه در احادیث و روایات و رهنمودهای مقام معظم رهبری هدف نهایی از حفظ و قرائت قرآن به خوبی تبیین میشود، گفت: ما نمیتوانیم ادعا کنیم جامعه قرآنی و اسلامی هستیم اما فرهنگ قرآنی و اسلامی را در شئون مختلف زندگی خود نداشته باشیم.
وی ادامه داد: افرد گمراه و فاسد که امروز خود را در قامت اسلام و دینی معرفی میکنند و چهره زشتی از دین نشان میدهند و در کنار هم کمک به گسترده ایده اسلامهراسی میکنند در واقع از قرآن سوءاستفاده میکنند.
آمار تعداد حافظان قرآن باعث شرمندگی است
وی با عنوان این مطلب که تعداد حافظان قرآن در تهران حدود 200 تا 300 نفر است، گفت: البته آمار دقیقی در حوزه حفظ قرآن وجود ندارد و با توجه به آمار میلیونی جمعیت تهران، این آماری که برای حافظ قرآن وجود دارد بسیار موجب شرمندگی است. ما طی این سالها در زمینه تربیت حافظان قرآن چه کار کردهایم؟ مؤسسات قرآنی ما چه کار کردهاند؟ ائمه جماعات، تریبونها و نهادها و سازمانهای ما در زمینه تربیت حافظان قرآن چه کار کردهاند؟
نیکنژاد خطاب به حافظان قرآن گفت: شما باید در زمینه تربیت حافظان قرآن اقدام کنید و بر روی فرهنگ حفظ قرآن کار کنید و بتوانید این فرهنگ را در جامعه ترویج کنید؛ احساس میکنم در تهران باید جمعیت میلیونی ما حافظ کل قرآن باشند.
در این بخش از همایش حافظان قرآن قرآن، عباس سلیمی، استاد و پیشکسوت قرآنی با بیان اینکه به فرموده پیامبر اکرم(ص) «خانواده قرآن خاندان خدا هستند»، خطاب به حافظان قرآن اظهار کرد: شما برای حفظ قرآن زحمات زیادی متحمل شدید اما برای حفظ آن مجاهدتهای فراوانی پیشرو دارید و ممکن است با یک ناسپاسی همه این زحمات شما در زمینه حفظ قرآن از بین برود.
وی افزود: اینکه یک حافظ یا قاری قرآن در محفلی تندیس دریافت میکند و یا از او تقدیر مادی و معنوی میشود شاهد قضیه است و حافظان قرآن باید این ظواهر را کنار بگذارند و به باطن قضیه توجه کنند چراکه اگر این نعمت را پاس ندارند همه زحمات خود در زمینه حفظ قرآن را به باد دادهاند.
برخی قاریان و حافظان قرآن برای مادیات تلاوت میکنند
سلیمی با انتقاد از برخی قاریان و حافظان قرآن که برای مادیات قرآن تلاوت میکنند، گفت: اینکه برخی قاریان در مقابل تلاوت چند دقیقهای در محفل قرآنی درخواست مبالغی دارند از آفتهایی است که در جامعه قرآنی وجود دارد و همین مسائل موجب میشود تا مردم بدبین شوند در حالیکه مردم از ما انتظار دارند و نباید اجازه دهیم این بدبینی نسبت به جامعه قرآنی در میان مردم ایجاد شود.
وی در ادامه عنوان کرد: برخی از افراد قرآنی ممکن است همه هم و غمشان دنیا باشد در حالیکه اگر کسی حتی به روح و مفهوم یک آیه از قرآن رسیده باشد هم اینطور فکر نمیکند و قرآن را برای مادیات تلاوت نمیکند.
این پیشکسوت قرآنی با طرح این پرسش که آیا هدف خداوند از دستورات توقف در لفظ است؟ گفت: قطعاً اینطور نبوده است بلکه منظور از تلاوت قرآن تلاوتی همراه با تدبر و منتهی به عمل است و حافظ و قاری قرآن که مورد عنایت خداوند هستند باید قرآنی بیاندیشند، قرآنی سخن بگویند و قرآنی عمل کنند.
وی با بیان اینکه پیامبر(ص) میفرماید؛ اکثر منافقین امت من قاریان قرآن هستند، گفت: زمانی که قاریان و حافظان قرآن بایدها و نبایدهای که از جانب خداوند دستور داده شده است را میدانند و با لفظ خود هم میگویند اما به آن عمل نمیکنند پس منافق هستند.
حافظان و قاریان نمیتوانند نسبت به سرنوشت امت اسلامی بیتفاوت باشند
سلیمی عنوان کرد: نمیشود من خود را قرآنی بدانم اما دروغ بگویم، غیبت کنم، سه میلیارد اختلاس کنم، نسبت به موازین امنیت ملی بیاعتنا باشم و از دستاوردهای انقلاب اسلامی دفاع نکنم. ما نمیتوانیم قاری و حافظ قرآن باشیم اما نسبت به سرنوشت امت اسلامی و انقلاب اسلامی بیتفاوت باشیم.
وی با عنوان این مطلب که مسئولیت قاری و حافظ قرآن این نیست که فقط در همایشها و محافل قرآن بخواند، افزود: در این صورت مقام قرآن را تنزل میدهیم چراکه قرآن کلام خداست و مسئولیت قاریان و حافظان در مقابل قرآن بسیار سنگین است و باید خیلی مراقب باشند؛ بسیاری از کارهایی که دیگران میتوانند انجام دهند حافظان و قاریان قرآن نباید انجام دهند.
این پیشکسوت قرآنی با اشاره به همایش حافظان کل قرآن که از سوی ادارات تبلیغات اسلامی استانها برگزار میشود، عنوان کرد: این همایش میخواهد یادآوری کند که حافظان قرآن باید مقام و جایگاه خود را بدانند. اگر چه قرآن با عظمت در حجاز نازل شده است اما در ایران به آن عمل شد و شهدای ما در جنگ تحمیلی هشت ساله به قرآن عمل کردند و از امنیت و آسایش خود را برای نظام گذاشتند و در این میان قاریان و حافظان نیز وظیفه سنگینی در قبال قرآن دارند.
محمدمهدی بحرالعلوم، معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن الکریم و استاد حفظ قرآن سخنران دیگر این همایش بود که در بخشی از سخنان خود اظهار کرد: از سال 85 که طرح ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن که مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بود توسط سازمان دارالقرآن الکریم اجرا شده است تاکنون که حدود 10 سال از اجرای آن میگذرد 40 هزار نفر در آزمونهای این طرح شرکت کردهاند که البته این افراد حافظان پنج جزء و کل قرآن بودهاند.
کمیت حفظ قرآن در کشور بسیار ناچیز است
وی یادآور شد: بسیاری از 40 هزار نفری که در آمار ثبت نامشدگان طرح اعطای مدرک به حافظان قرآن طی 10 سال گذشته هستند تکراری بودهاند و گاهی اوقات حافظان قرآن چندین سال متوالی در این طرح ثبت نام کردهاند و نام آنها چندین بار در آمار آمده است که اگر این آمار تکراری را از آمار 40 هزار نفر خارج کنیم رقم پایینتری میشود؛ این امر نشاندهنده آن است که کمیت حفظ قرآن در کشور ما بسیار ناچیز است و اگر با آمار حفظ برخی کشورها مقایسه کنیم وضعیت وخیمتر میشود.
معاون آموزش و پژوهش سازمان دارالقرآن عنوان کرد: زمانیکه آمار حافظان قرآن کشور را با مطالبه مقام معظم رهبری که 10 میلیون حافظ قرآن است مقایسه میکنیم، میبینیم چیزی کمتر از یک دویستم است و در چنین شرایطی که وضعیت ما در کمیت حفظ قرآن وخیم است اگر نگاهی به کیفیت حفظ داشته باشیم، میبینیم که وضعیت کمیت حتی وخیمتر از کمیت است.
وی ادامه داد: در حالیکه تاکنون از 40 هزار نفری که در طرح اعطای مدرک به حافظان قرآن ثبت نام کردهاند تنها چهار هزار نفر مدرک حفظ گرفتهاند و بقیه حافظان، حفظشان اثبات نشده است. این بدان معناست که آموزشهای ما تنها 10 درصد موفق است و 90 درصد مشکل آموزش حفظ داریم؛ یعنی هم در کمیت و هم در کیفیت مشکل داریم.
حفظ قرآن در کشور به فرهنگ عمومی تبدیل نشده است
استاد حفظ قرآن در ادامه افزود: مشکل اصلی ما در زمینه حفظ قرآن این است که حفظ قرآن در فرهنگ عمومی کشور نیست و فرهنگ حفظ قرآن در کشور ما ایجاد نشده است تا جاییکه اگر در یک خانواده قرآن خوانده نشود اعضای خانواده احساس نیاز نمیکنند و خانوادهها نسبت به قرآن خواندن فرزندان خود حساسیت نشان نمیدهند.
وی ادامه داد: در بحث کیفیت نیز حافظان ما در سطح تخصصی پیشرفتهای خوبی داشتهاند و در مسابقات بینالمللی قرآن رتبههای برتر را کسب کردهاند اما در سطح عمومی جامعه، حافظان ما خیلی عقب هستند.
استاد حفظ قرآن با بیان اینکه ما در کیفیت حفظ قرآن با سه مشکل روبهرو هستیم، عنوان کرد: اولین مشکل بحث ترجمه و مفاهیم است و آمار نشان میدهد که حافظان ما از نظر ترجمه و مفاهیم قوی نیستند؛ ما در طرح اعطای مدرک به حافظان نیز آزمون مفاهیم را اول گذاشتیم تا حافظانی که مفاهیم نمیدانند از همان ابتدا مشخص شوند و عمده مشکل حافظان ما در مفاهیم بوده است.
حفظ ما شسته و رفته و مستحکم نیست
وی یادآور شد: مشکل دوم در کیفیت حفظ این است که حفظ ما شسته و رفته و مستحکم نیست و مشکل سوم نیز تلاوت است که حافظان ما خوب حفظ کردهاند اما نمیتوانند بخوانند. چرا حافظانی داریم که نمیتوانند، بخوانند و حتی یکبار هم نمیتوانند امتحان حفظ بدهند؟ همچنین مؤسساتی در کشور داریم که حافظ قرآن تربیت میکنند اما بعد از دوره حفظ نمیتوانند حافظی تربیت کنند که خودش بخواند.
بحرالعلوم عنوان کرد: برخی از حافظان نیز میگویند ما عمیق حفظ کردهایم و بعدها در فرصت مناسبت به تثبیت محفوظات خود میپردازیم اما هیچوقت انجام نمیدهند.
وی با بیان اینکه سه مشکل اصلی وجود دارد که موجب میشود حافظان نتوانند مستحکم جواب دهند، گفت: مشکل اول این است که حفظ اولیه حافظان بیثبات است و همه میخواهند سریع حافظ قرآن شوند تا جاییکه هماکنون حفظ سه ماهه قرآن هم آمده است و این تعجیل در حفظ قرآن از سوی مؤسسات شروع میشود و خانوادهها و پدران و مادران نیز به آن دامن میزنند.
این استاد حفظ قرآن ادامه داد: حفظ قرآن از نظر شرعی واجب نیست و اگر کسی قرآن را قرائت نکند یا آن را حفظ نکند مؤاخذه نمیشود اما کسیکه قرآن بخواند به مقام و جایگاه بالایی میرسد پس دلیلی ندارد که در حفظ قرآن تعجیل داشته باشیم. دستوری که درباره حفظ قرآن آمده است این است که به قدری قرآن بخوانید که آن را حفظ شوید نه اینکه کل قرآن را در سه ماه حفظ کنید! اینکه کل قرآن را در سه ماه حفظ کنیم چه فایدهای برای ما خواهد داشت؟
همایش حافظان کل استانهای تهران و البرز در حالی در ادارهکل تبلیغات اسلامی استان تهران برگزار شد که از 308 حافظ دارای مدرک حفظ این دو استان، تعداد محدودی از حافظان قرآن آمده بودند و بیشتر حافظانی که در این همایش حضور داشتند نیز از بانوان حافظ بودند و تعداد آقایان حافظ قرآن در این همایش انگشتشمار بود.
یادآور میشود، همایش حافظان کل استانهای تهران و البرز از جمله همایشهای حافظان کل قرآن است که امسال برای نخستینبار به همت سازمان دارالقرآن الکریم توسط ادارات تبلیغات اسلامی استانها برگزار میشود و بنا است تا پایان خردادماه 16 همایش منطقهای حافظان کل قرآن برگزار شود.