به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، چهاردهمین شماره دو فصلنامه علمی-پژوهشی «معرفت کلامی» به صاحبت امتیازی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شد.در شماره بهار و تابستان ۱۳۹۴ این نشریه، هفت مقاله به شرح ذیل به چاپ رسیده است:
الهی بودن زبان قرآن و مسئله فهم
جناب محمد مجتهد شبستری به پیروی از برخی هرمنوتیست های فلسفی، شرط مفهوم شدن یک کلام را بشری بودن آن می‌داند و بر این اساس مدعی است اگر قرآن کلام خدا باشد، قابل فهم و تفسیر نخواهد بود! در این نوشتار این مدعا و ادله آن به روش تحلیلی و فلسفی و با استفاده از شیوه نقد مبنایی و درونی مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت و معلوم شد که هیچ ملازمه ای میان فهم قرآن و بشری دانستن آن نیست.
رؤیاانگاری وحی؛ نقدی بر آرای دکتر سروش
یکی از فرضیاتی که به تازگی برخی نویسندگان مطرح کرده‌اند، رؤیاانگاری وحی قرآنی و جای گزین کردن «تفسیر قران» با «تعبیر قرآن» است. مقاله پیش رو به بررسی و نقد ادله و شواهد این فرضیه می‌پردازد و با نگاهی پدیدارشناختی، مراجعه به خود وحی و حالات و سخنان دریافت کننده وحی و نزدیک‌ترین افراد به وی را معیاری برای قضاوت در این باره قرار می‌دهد.
خاستگاه، منشأ پیدایش و مرحله آغازین دین بشر
این مقاله با رویکرد تحلیلی و اسنادی، با هدف بازکاوی اندیشه متفکران اجتماعی و عالمان ادیان، به بررسی خاستگاه و منشأ پیدایش ادیان و مرحله آغازین دین بشری می‌پردازد و با واکاوی و بررسی دیدگاه دکتر شریعتی در این عرصه، به استخراج نظریه دینی وی و میزان همسویی آن با دیدگاه رایج دینی برگرفته از معارف ناب قرآن و اهل بیت می‌پردازد.
تبیین و بررسی حقیقت ایمان، ویژگی‌ها و پیامدهای آن در تفسیر المیزان بحث حقیقت ایمان و ویژگی‌ها و پیامدهای آن از محوری‌ترین مباحث دین شناسی است که تبیین و بررسی دقیق آن افزون بر اینکه می‌تواند در تصحیح دیدگاه‌های نظری و باورهای انسان تأثیر بسزایی داشته باشد، از جنبه عملی هم نقشی اساسی در اصلاح رفتارها و اعمال آدمی دارد. نوشتار حاضر می‌کوشد تا با استناد به آثار علّامه طباطبائی، به ویژه تفسیر المیزان، دیدگاه ایشان را درباره این موضوع بررسی کند
حقیقت توحید عبادی در اندیشه تفسیری علّامه طباطبائی و آلوسی بغدادی
درباره اینکه حقیقت توحید عبادی فهم مشترک و وحدت نظری در میان آنان مشاهده نمی‌شود. ازآنجاکه منشأ این اختلاف نظرها تا حد بسیاری به سبب دریافت‌های متفاوت از مفهوم عبادت است، در این پژوهش کوشیده‌ایم در پرتو اندیشه‌های علّامه طباطبائی و آلوسی بغدادی، نخست با تحلیل مفهومی واژه عبادت در کاربرد قرآنی آن به تبیین حقیقت عبادت بپردازیم، و در وهله بعد و با اثبات نقصان و عدم توانایی هر کدام از آن معانی، نشان داده‌ایم که عبادت حقیقتی ترکیبی است؛ یعنی علاوه بر عملی گویای خضوع و تذلل باطنی است، مؤلفه‌های دیگری همچون اعتقاد به الوهیت و ربوبیت معبود و نیز استقلال در این الوهیت و ربوبیت در عبادی شدن یک عمل مؤثرند.
وحدت یا تعدد کتاب پیشین الهی در قرآن
کتاب پیشین در متون دینی اشاره به حقیقتی دارد که همه حوادث جهان قبل از وقوع در آن ثبت شده‌اند. در برخی کتب اعتقادی از دو کتاب پیشین یاد می‌شود. در این مقاله با روشی توصیفی ـ تحلیلی ناظر به آیات قرآن نشان داده شده است که اولاً دلالت آیه ۳۹ سوره رعد مزبور بر وجود دو کتاب پیشین قطعی نیست؛ ثانیاً لوح محفوظی که در قرآن آمده نیز نمی‌تواند مستند دو گونه بودن کتاب پیشین قرار بگیرد.
بررسی تطبیقی عبادت در مقابر از منظر ابن تیمیه و مذاهب اربعه فقهی اهل سنت
عبادت در کنار قبور یکی از مسائل مهم توحید عبادی است که ابن تیمیه چنین کاری را حرام می‌داند. مقاله حاضر با روش تطبیقی به بررسی اصالت فتوای ابن تیمیه پرداخته است. در این زمینه به تبیین معنای عبادت و دیدگاه ابن تیمیه و ادله او در مقایسه با مذاهب اربعه پرداخته شده است.