یادداشت وارده/
یک ارزیابی درباره مدعیات «استفان هاوکینگ» درباره خدا

هاوکینگ فیزیکدانی جهانی است که سال پیش مدعیاتی درباره خدا داشت، در متن زیر این مدعیات به بوته ارزیابی شده و نویسنده اعتقاد دارد که چنین مدعیاتی به ارتقای مفهوم و توسعه برداشت از «الله» می‌انجامد.

بسیاری از اندیشمندان دینی ادعاهای یک فیزیکدان در خصوص خدا را به نقد کشیدند، سید فرزاد محمدی، مدیر برنامه ملی پیشگیری از نابینایی و سلامت چشم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تلاش کرده است از زاویه‌ای دیگر این گفته را ارزیابی کند، این ارزیابی را در پی می‌خوانید:
دکتر استفان هاوکینگ، فیزیکدان و اخترشناس بزرگ معاصر است و نظریه ایشان در ارتباط با آغاز خلقت جهان و انفجار بزرگ، مقبولیت و شهرت جهانی دارد. او در شهریور سال 93، گفت:« نیازی به وجود خدا برای آفرینش نیست و اکنون علم توضیح قانع کننده‌تری برای آفرینش ایجاد می‌کند تا وجود خالق...».
شاید برترین توصیف پروردگار در قرآن، آیه «لَیسَ کَمِثلِه شَیء» باشد: نیست مانند او چیزی. وقتی کسی می‌گوید به خدا نیاز نداریم، در نزد یک مومن به خدا، نافی وجود او نخواهد بود و حتی به یک معنی، تسبیح پروردگار به حساب می‌آید. گفتن چنین جمله‌ای یعنی خدا آن چیزی که در افق ذهنی فرد مدعی قابل تصور بوده است، نمی‌توانسته باشد.
توصیف انجیلی خدا البته زمینی و قابل نفی است، اما«الله» بنا به تعریف اصیل اسلامی ورای تصور و حتی توهم است: یا مَنْ لا تَنَالُ الْأَوْهَامُ کُنْهَهُ (جوشن کبیر) از سویی دیگر مسلمانان معتقد ند که «الله اکبر: خدا بالاتر است» اما خداوند بالاتر از چه؟ باید توجه داشت که خدا از هر آنچه تصورش کنی و خدا فرضش نمایی... بالاتر است. ما از ذات و صفات خدا چه خبر، برداشت و آگاهی‌ای داریم؟ ما تنها ملهم به نام‌های نیکوی اوییم و همین نام‌ها نیز بزرگترین امانت در عالم‌ند و حمل آن‌ها به معنی جانشینی او بر روی زمین... است.
بنابراین حتی افرادی که وجود پروردگار را نفی می‌کنند به یک معنی و بدون خواست خودشان با نفی برداشت خودشان به عنوان خدا، در حال تسبیح پروردگارند. ما به وجود پروردگار شهادت می‌دهیم و ایمان داریم، زیرا به راستگویی و پیام نبی اکرم (ص) دل‌ داده‌ایم و البته پس از شهادت به رسالت نبی اکرم (ص)، نوبت تجربه دینی‌ست و برقراری و روشنایی درونی و سرشتی با پروردگار.
خدا بنا به تعریف، قابل رد یا اثبات نیست و ما می‌توانیم و به سبب رسالت نبی اکرم(ص)، توانسته‌ایم از وجودش مطلع شویم و یا در درون، حضورش را حس کنیم. وقتی به بودنش ایمان بیاوری پدیده‌ها می‌شوند آیات و نشانه های او، چگونه ممکن است نشانه‌ها وجود او را رد کنند و یا حتی اثبات!
مومنین و ملحدین هر دو، و شاید ملحدین بیشتر، مستمراً در حال تسبیح و ارتقای مفهوم و توسعه برداشت از «الله» بوده‌اند، یکی با نیایش و در پی او گشتن و دیگری با نفی الله بودن اله‌ها و تصورات و تعاریف ممکن از او. خدا ملازم غیر قابل مقایسگی (سبحان الله) و برتری بی پایان(الله اکبر) است.