به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دوشنبه 18 آبان‌ماه نشستی علمی با موضوع تصویر تطبیقی قرآن کریم با دیگر کتب آسمانی با حضور ابوالفضل عزتی متفکر و محقق قرآنی در جهان اسلام برگزار کرد.
ابوالفضل عزتی گفت: خوشبختانه در خصوص علوم قرآنی در ایران زیاد مطالعه شده اما اکثر کارهای که انجام می‌دهیم درون‌بینی است گویی که با خود حرف می‌زنیم و همین بازدهی ما را کاهش داده است. ما به‌صورت مداوم از خود تعریف می‌کنیم و برای خود کتاب می‌نویسیم اما در این روزگار، مردم به هم نزدیک شده‌اند و امکانات ارتباطی افزایش پیدا کرده است ما نمی‌توانیم یک گوشه‌ای بنشینیم برای خود کار کنیم و به دیگران ارائه ندهیم. همچنین از سوی غیر مسلمانان به قرآن کریم انتقادات زیادی وارد شده است. این انتقادات بیشتر بحث‌های است که در آن تضاد زیاد وجود دارد؛ البته ما معتقد به تضاد نیستیم.
عزتی افزود: این جریان‌ها از مدت‌ها پیش شروع شده است. 150 سال پیش که ادوارد سعید، کتاب کلمات دخیله در قرآن را تائید کرد من فکر می‌کردم کار خوبی است و سعید به مسلمانان خدمت کرده است. اما زمانی که بیشتر در این کتاب تأمل کرده‌ام متوجه شدم او قرآن را به چالش کشانده است؛ چرا که قرآن مدعی شده است این کتاب به زبان عربی نازل شده است. سعید می‌خواهد بگوید اگر قرآن به زبان عربی نازل شده است پس این کلمات غیر عربی در قرآن چه مبنایی دارند. معنای این پژوهش چیزی به غیر از مبارزه، جنگ و رویارویی با مسلمانان نیست.
این محقق قرآنی افزود: برداشت من این است که باید در کنار روش‌های تفسیر سنتی و روش‌هایی که مبتنی بر تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر عقلانی و عرفانی ... روش دیگری را پدید بیاوریم و آن روش تفسیر قرآن بر مبنای تفسیر تطبیقی است. مقصود و مراد من این نیست بین تفاسیر شیعه و سنی تطبیقی انجام بدهیم مراد من این است که چالش‌هایی که دیگر ادیان در قرآن وارد می‌کنند بتوانیم از طریق تفسیر تطبیقی از خود دفاع کنیم.
وی افزود: اگر تورات و انجیل را مطالعه کنیم، صد بار بیشتر تضاد مشاهده می‌کنیم. پیروان دیگر ادیان مدعی هستند در قرآن، نسخ وجود دارد یعنی خداوند تغییرعقیده داده است اما وقتی دقیق مطالعه می‌کنیم می‌بینیم این گونه نیست و ما با مطالعه تطبیقی به راحتی می‌توانیم به اینگونه شبهات پاسخ بدهیم.
عزتی افزود: نبوت در اسلام، براساس قاعده لطف اثبات شده است. نبوت از بطن توحید می‌آید ما در اسلام چند اصل نداریم یک اصل توحید است که از بطن آن اصل‌های دیگر می‌آید. در اینجا می‌خواهیم قاعده لطف در یهودیت و مسیحیت را با هم مقایسه کنیم. در تورات خداوند همه لطف خود را شامل نژاد یهودیت کرده است و یهودیان خود را فرزندان خدا می‌دانند.
وی در ادامه اظهار کرد: مسیحیان معتقدند گناه اصلی را حضرت آدم(ع) با خوردن میوه ممنوعه مرتکب شد. اما این گناه به خود آدم اختصاص ندارد، بلکه کل بشریت مرتکب این گناه شده‌اند. (در واقع آنها معتقدند گناه در چارچوب علت و معلول قرار نمی‌گیرد) چون حضرت آدم(ع) این گناه را انجام داده است پس این گناه به تمام افراد بشریت منتقل شده است خداوند برای برداشتن گناه از بشریت پسر خود را فرستاد تا او به صلیب کشیده شود و گناه بشریت را پاک کند.
این متفکر قرآنی افزود: البته در تشیع افراطی هم حضرت علی(ع) و امام حسین(ع) را نیز چنین جایگاهی پیدا کردند. در تشیع افراطی معقدند امام حسین(ع) برای شفاعت شیعیان شهید شده‌اند.
وی افزود: من بهتر از شما احساس می‌کنم که باید در مقابل انتقادهایی که به قرآن وارد می‌شود، ایستادگی کنیم؛ چرا که من در محیطی زندگی می‌کنم که همواره چالش‌های زیادی به مسلمانان و قرآن وارد می‌کند. دیگر زمان و دوره توجیه مسائل، گذشته است ما باید پژوهش‌های تطبیقی انجام بدهیم. البته این پژوهش‌ها ظرفیت‌های خاصی دارد به خصوص زمانی که می‌خواهیم به زبان انگلیسی اعتقادات خود را بنویسیم.
ابوالفضل عزتی افزود: از 10 سال پیش من تفسیر تطبیقی قرآن را با سوره بقره آغاز کردم. زمانی که سوره بقره به کلمه بالغیب می‌رسیم، بیایید تفسیر بهترین مفسران را در خصوص کلمه بالغیب بررسی کنیم. غیب یعنی نادیدنی؛ خدا غائب است در مقابل حاضر. غیب بار منفی دارد وقتی چیزی نادیدنی باشد منفی است اما غیب در اینجا مثبت است و می‌خواهد بگوید خدا ماده نیست بلکه روح است و تنها بخشی از آن با چشم قابل دیدن نیست کلمه روح در قرآن بسیار به کار گرفته شده است.
عزتی افزود: اگر در حقوق اسلام این بررسی را پی بگیریم می‌بینیم که مسئله ازدواج موقت زمانی که به زبان انگلیسی ترجمه می‌شود چالش برانگیز می‌شود. آیا ازدواج موقت در مقابل ازدواج دائم است. یعنی این ازدواج به معنی ازدواج کوتاه است؟ باید گفت پاسخ منفی است مراد از ازدواج موقت، ازدواج کوتاه نیست. بلکه ازدواج متناسب است زمانی که ما خود این گونه فقه خود را ترجمه می‌کنیم نباید انتظار داشته باشیم که دیگران اصول دین ما را درست ترجمه کنند و اینگونه با ترجمه ناصحیح شبه بر دین وارد کنند.
ابعاد مختلف اسلام‌هراسی
این مفسر قرآن افزود: اسلام‌هراسی تنها یک بُعد سیاسی دارد بیشتر ابعاد دینی و معنوی آن نمود پیدا کرده‌اند ما باید روش، زبان و تحلیل مناسب برای خود طراحی کنیم این کار یک نفر نیست و کار دسته جمعی است. پیروانان دیگر ادیان مدعی هستند در قرآن خشونت زیاد به کار گرفته شده است در صورتی که آنها فرق قاتلوا و قتلوا فرق نمی‌گذارند. اگر تورات را بخوانیم و با قرآن مشاهده کنیم؛ سراسر تورات، خشونت است.