غلامرضا راهپیما، محقق و استاد خوشنویسی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با بیان اینکه خط نستعلیق در گذر زمان توانسته از حوزه‌های سیاسی ایران پا را فراتر نهد و در میان کاتبان آسیای صغیر و شبه قاره حضور و رواج یابد، بنابراین می‌توان گفت دیگر زمان ثبت جهانی این خط فرا رسیده است، تاکید کرد: خط به عنوان بهترین راه انتقال اندیشه و فهم آدمی از دیرباز مورد توجه بشر بوده است و می‌توان گفت یکی از بهترین و شگرف‌ترین راه‌های ارتباطی میان آدمیان در طول تاریخ به شمار می‌آید و خوشنویسی همواره به عنوان تجلی‌گاه معنویت انسان مطرح بوده و است؛ چراکه پاکی نوشتار از چشمه پاکی قلب به بیرون می‌تراود و تاریخ خوشنویسی در جهان اسلام با نوشتن نص قرآن کریم به خط، منضبط شد و بر اوراق دفتر گیتی آغاز شد و جاودانه ماند.

راهپیما با بیان اینکه ایرانیان از دیرباز در این تمدن کهن با اشتیاق و خلاقیت تمام در حوزه خط و کتابت توانستند زیباترین جلوه‌های هنری و بصری را در حوزه کتابت و کتاب‌آرایی بیافرینند، گفت: یکی از شگفت‌آورترین آن جلوه‌های بصری «خط نستعلیق» بوده است.

این محقق توضیح داد: پس از آن که نیاکان با تدبیر ما در حوزه خط و کتابت «خط تعلیق» را به عنوان اولین خط ایرانی برگزیدند و آن را به عنوان خط دیوان‌سالار در حوزه کتابت اسناد ملی و احکام و فرامین در دوره‌های مختلف به کار بردند، این شایستگی و لیاقت را در حوزه هنرهای تجسمی و زیبایی‌شناسی خطوط از خود بروز داده و از تلفیق و آمیزش «خط نسخ» و «خط تعلیق»، «خط نستعلیق» را به عنوان عروس خطوط ایران برگزیدند.

خط نستعلیق شناسه و نماد هنر ایرانی است

این استاد کتابت با بیان اینکه خط نستعلیق شناسه و نماد هنر ایرانی است، ادامه داد: این خط که به اعتبار تناسب دقیق در دور و سطح آن و نیز به لحاظ زیبایی‌شناسی عروس خطوط ایرانی و اسلامی و زاده و دست‌پرورده ایرانیان است و ایرانشهری محسوب می‌شود، با توجه به ارزش‌های عرفانی و ادبی ایرانیان و ایرانشهریان و بر پایه تهذیب و رفع دشواری‌ها و ناهماهنگی‌های خط نسخ و تعلیق به وجود آمد، به طوری‌که نخست آن را نسخ تعلیق نام نهادند و سپس شکل کوتاه و مخفف کلمه مزبور را به عنوان «نستعلیق» برگزیدند.

وی گفت: پیدایش خط نستعلیق را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد؛ دوره نخست که از واپسین سال‌های سده هفتم آغاز می‌شود و تا سال 800 هجری قمری ادامه می‌یابد که در این دوره عده‌ای از کاتبان برخی از نگارش‌های فارسی را به خطی آمیخته از نسخ و تعلیق و بعضاً نستعلیق کامل کتابت کرده‌اند و دوره دوم که از سال 800 هجری قمری آغاز می‌شود و مفردات و مرکبات نستعلیق به دور و سطح قطعی و مناسب نوشته شده و جمیع صفات زیبایی‌شناسی خط در کرسی، تناسب و اندام کلمات و نیز صفا و شأن را متوجه خود قرار داده است و استادان بسیار بزرگی همچون میرعلی هروی، فتح‌الله سبزواری، مجنون رفیقی هروی، باباشاه اصفهانی و سلطانعلی مشهدی و ... در زمینه قواعد و اصول در مفردات و ترکیبات نستعلیق، رساله‌های محققانه و علمی فراوانی را فراهم آوردند تا اینکه این خط توانست از حوزه‌های سیاسی ایران پا را فراتر نهد و در میان کاتبان آسیای صغیر و شبه‌قاره حضور و رواج یابد و بنا به مقتضیات جغرافیایی گوناگون، گونه‌هایی از خط نستعلیق به شیوه‌های هندی و ترکی نیز ایجاد شود و این گونه بود که خط نستعلیق پهنه‌های جغرافیایی مرزهای ایران را در گذشته نیز درنوردیده است.

راهپیما تاکید کرد: امیدواریم که با حمایت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت تدبیر و امید و با همت انجمن خوشنویسان ایران و استادان برجسته خوشنویسی کشور به ویژه استاد غلامحسین امیرخانی خط نستعلیق بتواند جایگاه اصلی خویش را به عنان یکی از زیباترین جلوه‌های بصری در حوزه هنرهای تجسمی جهان بیابد و خوش بدرخشد؛ چراکه خط و زبان فارسی دو ودیعه الهی هستند که خداوند سبحان در جهت ارتباط و انتقال اندیشه به ما عطا کرده است تا آنکه بتوانیم به بهترین وجه ممکن خط و زبان خویش را به جهانیان معرفی و در راستای کتابت و کتاب‌آرایی ایران نقش اصلی خویش را در جهان ایفا کنیم.