سهم هنر نمایش در پرداختن به شادی جامعه تشیع/5
انحصار نمایش‌های دینی در روایت مصائب اهل بیت(ع)

ابوالفضل حاج‌علیخانی، نویسنده و کارگردان تئاتر در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: متأسفانه در عرصه فرهنگ و هنر نهادها و سازمان‌های متولی در شرایط کنونی در حال انجام مجموعه‌ای از کارها و فعالیت‌های موازی هستند و کمتر فعالیت و تولید اثر را شاهد هستیم که به ویژه در حوزه هنر دینی و ارزشی حرف نو و تازه‌ای برای گفتن داشته باشد.

وی ادامه داد: بدون تعارف فعالیت‌های انجام شده در حوزه فرهنگ و هنر دینی و البته از آنجا که در این مقال صحبت در حوزه هنرهای نمایشی است، آثار تولید شده در این عرصه بدون توجه به نیاز و خواست مخاطب در حال تولید هستند و گویا تنها چیزی که برای مسئولان به ویژه بانیان فرهنگ و هنر دین‌مدار و ارزشی ما در این زمان مهم است اینکه تنها به فکر ارائه آمار کمی از فعالیت‌هایی باشند که در دوران مدیریت آنها به وقوع می‌پیوندد.

نویسنده و کارگردان نمایش «فین به روایت جن جین» تصریح کرد: غفلت از بسیاری از مقاطع زمانی مناسبتی که هر یک از آنها مصداق بهجت و سرور دینی هستند و تمرکز فعالیت این نهادها و سازمان‌ها به انجام و اقدام در زمینه مجموعه‌ای از کارها و تولیدات که دربردارنده مقاطع و مناسبت‌هایی عرفی و آشناست که بیشتر به ایام سوگواری مذهبی و اقامه عزا در دهه‌های مذهبی مربوط می‌شود بیانگر این موضوع است که نهادها و سازمان‌های متولی فرهنگ و هنر کشور به جای آنکه به دنبال انجام کارهایی مؤثر و هدفمند در ترویج و فرهنگسازی دینی باشند، با انجام کارهایی سطحی و بی‌هدف تنها به دنبال هیاهوی رسانه‌ای و مطرح ساختن خود هستند.

حاج‌علیخانی در ادامه گفت: وقتی صحبت از پرداختن به وجوه شادمانه و سرور در تولید آثار مذهبی و دینی می‌شود که بیشتر در آثار نمایشی ویژه اعیاد مذهبی نمود پیدا می‌کند، ناخودآگاه این تفکر به اذهان مسئولان و مدیران فرهنگی متبادر می‌شود که ممکن است با پرداختن به این مقولات در قالب تولید و ارائه آثار نمایشی مصادیق وهن به ساحت ائمه اطهار(ع) بروز پیدا کند، در حالی که آنچه ممکن است یک هنرمند تئاتر در اثر خود که دارای رگه‌های طنز و شادی باشد به آن بپردازد، همگی عین به عین روایات تاریخی است و چیزی اضافه بر آن از برداشت‌های خود اضافه نمی‌کند.

بازیگر نمایش عاشورایی«برگزین» افزود: نکته مهم این است که بنا به ملاحظاتی که همچنان دلیل آن هم مشخص نیست ما از بسیاری از این مقاطع و رویدادهای تاریخی مذهب که اتفاقاً روایت بی‌کم و کاست آن بدون دخل و تصرف بر صحنه نمایش می‌تواند موجب شادی و بهجت مخاطب تئاتر شود غافل هستیم، در غیر این صورت تنها نمایش دینی و مذهبی پرداختن به مقاطعی از تاریخ که جنبه‌های مصیبت و سوگ در آنها بارز است نیست؛ مواردی که اصرار و پافشاری در پرداختن به آنها به مرور منجر به انزجار مخاطبان از تئاتر دینی شده است.

حاج‌علیخانی تأکید کرد: ما حتی در وقایع منتهی به روز عاشورای اباعبدالله الحسین(ع) به عنوان یکی از وقایع خونبار و مصیبت‌بار تاریخ اسلام با برهه‌های زمانی خاصی مواجه هستیم که حتی اگر لبخند و شادمانی را برای مخاطب به ارمغان نیاورند حداقل موجب خشنودی، غرور و رضایتمندی مخاطبان تئاتر دینی به آئین و کیش خود خواهند شد؛ نمی‌دانم چرا از روایت نمایشی چنین وقایعی غفلت می‌کنیم؟ واقعه مباهله، اشتیاق دیدار اویس قرنی با پیامبر(ص) و ... از جمله وقایعی هستند که روایت نمایشی آنها در این ایام که نزدیک به مبعث رسول اکرم(ص) است خوشایند بوده و یا رویداد خوشایند ازدواج حضرت علی(ع) با حضرت زهرا(س)؛ به واقع چرا چنین مقاطع دینی در تولید آثار نمایشی ما جایی ندارد و وقتی صحبت از نمایش دینی می‌شود فوراً اذهان به این سمت و سو می‌رود که باید سر بریده‌ای روی نیزه‌ای دیده شود و یا از مصائب بانوی پهلوشکسته صحبت به میان آید و صحنه نمایش را تبدیل به روضه‌‎خوانی و مداحی مجالس عزا کنیم؟