دختر و پسری که به دنبال فراهم کردن لباسی فاخر برای خود از جنس تقوا هستند باید نسبت به مسئله نماز حساسیت خاصی داشته باشند؛ چرا که نماز علاوه بر اینکه بزرگداشت الله است؛ کارکرد مفیدی دارد که از هیچ فعل دیگری این کار ساطع نمی‌شود؛ نماز قدرت بازدارندگی بسیار بالایی از فحشا و منکر دارد و معمولا کسانی که پایبند به نماز هستند کمتر دچار فحشا و منکر می‌شوند.

اهمیت این مسئله برای دختر و پسر زمانی آشکار می‌شود که بدانند ریشه همه اختلاف‌ها و سست شدن روابط و برهم ریختن یک زندگی یا فحشاست و یا منکر؛ پس خاصیت بازدارندگی نماز از این دو مقوله شوم در ایجاد زندگی متعالی بسیار کارساز است؛ لذا توجه به آن، قبل از ازدواج بین زوجین امری ضروری است؛ تا حدی این ضرورت بالاست که به هیچ وجه نباید نسبت به آن غفلت یا کوتاهی ورزید.

حال چگونه می‌توان نمازگزار بودن یک فرد را بررسی کرد؛ به نوعی که بیابیم فعل او مقطعی و یا برای ریا و از روی نفاق نیست؟ برای تشخیص این مسئله راه‌های مختلفی وجود دارد؛ اولین راه پرسش از نزدیکان صالح دختر یا پسر است؛ این نزدیکان از پدر و مادر شروع شده و تا همسایگان، همکاران و... پیش می‌رود، جامعه هدف دیگری که در این تفحص مهم است؛ تحقیق از نزدیک‌ترین مساجد محل زندگی ایشان است، با این کار می‌یابیم که مسجد چه میزان در زندگی فردی دختر یا پسر سهم است؛ هر میزان درصد این سهم بالاتر باشد اطمینان ما در رسیدن به نتیجه مطلوب بیشتر خواهد بود.

دومین راه برای تشخیص این مهم توجه به رفتار فردی دختر یا پسر حین مراودات است؛ یعنی بیابیم که در اعمال روزانه خود زمانی را برای نماز اختصاص می‌دهد؟ و اصلا فعلی به نام نماز در تقسیم کار روزانه وی وجود دارد؟ اگر یافتیم که نماز می‌خواند نکته بعد توجه به کیفیت قرائت نماز وی است (منظور صحت قرائت نیست) یعنی چقدر برای نماز خود وقت می‌گذارد، مرحله دیگر دقت در این است که وی تا چه اندازه به نماز اول وقت خود حساسیت نشان می‌دهد.

شاید در همه موارد فوق به نتیجه مطلوب رسیده باشیم، اما دلمان مطمئن نیست و نمی‌دانیم که اینها ظاهرسازی است یا حقیقی؛ برای تشخیص این مورد روش صحنه‌سازی یکی از روش‌های خوبی است که می‌توان با ظرافت در اجرا به نتیجه خوبی رسید؛ یکی از کارهایی که در صحنه‌سازی می‌شود انجام داد اینکه شرایطی را فراهم کنیم که به طور عادی امکان خواندن نماز برای دختر یا پسر نباشد؛ مثلا غروب هنگام اذان پیشنهاد خرید بدهیم و این صحنه را به گونه‌ای طراحی کنیم که کار در کار پیش بی‌آید (بعد از خرید، شام، بعد از شام پارک بعد از پارک پیشنهاده پیاده روی تا خانه را بدهیم) آنقدر که مطمئن باشیم زمانی برای ادای نماز نیست.

بررسی ما از همان مرحله اول شروع می‌شود؛ یعنی مرحله پیشنهاد هنگام اذان مغرب تا قضا شدن نماز؛ میزان دغدغه شخص در این بازه زمانی نسبت به اقامه نماز عیار وی در این مهم برای ما می‌سنجد، حتی در حین این نمایش اگر وی نسبت به نماز دغدغه‌مندی خود را نشان داد ما سعی بر سست کردن وی بکنیم؛ مثلا بگوییم :«وقت زیاد است حالا میخوانیم.» واکنش فرد به این مواضع بسیار حایز اهمیت است. تکرار این کار در چند مرحله از دوران آشنایی می‌تواند آگاهی ما نسبت به فرد در اهمیت دادن به نماز را بالا ببرد.(البته حواسمان باشد که نماز را قضا نکنیم آخر سر اگر فرد عکس‌العملی نداشت خودمان اقدام به اقامه نماز قبل از قضا شدن آن بکنیم.)

ممکن است ما همه این کارها را انجام داده و نتیجه خوبی گرفته باشیم، پیشنهاد دیگر این است که فرد را در اقامه نماز صبح بسنجیم، کیفیت بالاتر خواستیم در اقامه نوافل نمازهای یومیه اگر کیفیت بیشتر خواستیم در اقامه نماز شب و هرچه کیفیت را از نظر ایمان بالاتر بگیریم می‌توانیم نسبت فرد با اعمال واجب و مستحبی و حتی ترک مکروهات را بسنجیم.

باز هم تأکید می‌شود که نماز معیاری بسیار بسیار بسیار مهم در انتخاب همسر باید باشد تا این حد که فرضا اگر برای دختر خانمی خواستگاری آمد که زیباترین و متمول‌ترین فرد شهر بود اما نمازخوان نبود یا نماز را سبک می‌شمارد، پاسخ دختر خانم از همان ابتدا باید «نه» باشد.

در اهمیت و جایگاه نماز بحث بسیار و راه‌های بررسی اصالت نمازخوان بودن افراد هم بسیار است؛ در این مجال سعی شد تنها نگاهی جهت تشخیص سنجش نمازخوان بودن افراد ارائه شود.

ادامه دارد...

حمیدرضا یونسی