ضرورت تغییر در هنر کتیبه‌نگاری عاشورا/2
کتیبه‌دوزی عاشورایی اغلب با نیت تبرک صورت می‌گیرد/ ناآشنایی هیئات با این هنر

نسرین کاردانی، هنرمند فعال در عرصه هنرهای دستی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: متأسفانه در امر تزئین و سیاه‌پوش کردن حسینیه و تکایای عزاداری از اقلام نامرغوبی استفاده می‌شود که اگر خواسته باشیم به یکی از مهمترین آنها اشاره کنیم، کتیبه‌های عاشورایی است که در حاشیه سیاهی درون تکایا، سرستون و کنگره بنای مساجد از آن استفاده می‌شود.

وی ادامه داد: نکته حائز اهمیت اینکه در هیچ یک از این اقلام مورد استفاده در تزئینات مجالس عزاداری امام حسین(ع) از هنر اصیل ایرانی استفاده نشده است و با توجیهاتی همچون قیمت پایینی که برای تهیه این موارد پرداخت می‌شود، اغلب گردانندگان و مسئولان این محافل، چشم بر روی هنر و ذوق سرشار ایرانی که در این عرصه به وفور وجود دارد می‌بندند.

کاردانی تصریح کرد: از کتیبه‌های عاشورایی چاپی با نازلترین کیفیت ممکن که پس از چند مورد استفاده، قابلیت و چشم‌نوازی خود را از دست می‌دهد در شرایطی استفاده می‌شود که در نقطه مقابل، هنری به نام کتیبه‌دوزی را داریم که فعالان این عرصه با استفاده از طرح و نقش‌های چشم‌نواز و نخ مرغوب و دوخت حرفه‌ای، کتیبه‌های عاشورایی را می‌آفرینند که علاوه بر ماندگاری بسیار بالا، مظهری از ذوق و قریحه بالای ایرانی در هنری است که در خدمت نشر و اشاعه فرهنگ دینی و اسلامی قرار دارد.

این بانوی فعال در عرصه هنر سوزن‌دوزی در ادامه افزود: کتیبه‌دوزی با موضوعاتی که بیشتر در خدمت ادعیه مذهبی، عبارات عاشورایی و حتی آیات قرآنی در حال حاضر در کارگاه‌های حرفه‌ای در حال تولید و عرضه هستند برای استفاده در مواردی همچون نصب در تکایا و حسینیه‌ها، نیاز به فضایی برای عرضه و معرفی به مردم دارند.

کاردانی ادامه داد: یکی از مواردی که موجب می‌شود برگزارکنندگان محافل عزای حسینی کمتر به سمت استفاده از این اقلام مرغوب هنرهای دستی در امر تزئینات فضاهای داخلی تکایا و حسینیه‌ها بروند تصور این نکته است که قیمت تمام شده این محصولات با توجه به اینکه کار دست است و زمان بسیاری می‌برد، بالاست؛ در حالی که باید به این نکته اشاره کنم که به ویژه در مواردی همچون کتیبه‌دوزی عاشورا، اغلب فعالان با نیت‌های خالص و به جهت تیمن و تبرک در اثنای کار حرفه‌ای خود مبادرت به تولید چنین محصولاتی می‌کنند و لذا چشمداشت مالی آنچنانی که تصور می‌شود ندارند.

این بانوی برگزیده همایش بین‌المللی بانوان قرآن‌پژوه با اشاره به اینکه بیشترین کاربرد هنر سوزن‌دوزی در دوخت و دوز پرچم، کتل و یراق‌آلات آویزان از علم‌های عزاست، تأکید کرد: استفاده از این هنر به سبب مرغوبیت و ماندگاری بالایی که دارد باید در سایر مواردی که به تزئینات محافل حسینی نیز مربوط می‌شود مورد استفاده قرار گیرد و این تنها از طریق معرفی درست و کاربردی این هنر به مسئولان و گردانندگان هیئات عزاداری ممکن است.

وی در پایان گفت: معمولاً در جریان برگزاری مقدمات مربوط به برپایی حسینیه و تکایای عزاداری در ایام محرم و صفر، از چند روز پیش از فرا رسیدن این ایام، شاهد برپایی نمایشگاه‌هایی هستیم که در آن اقلام مورد نیاز تکایا و مجالس عزا عرضه می‌شود و مسئولان این محافل با مراجعه به آنها درصدد خریداری و تهیه موارد مورد نیاز خود هستند؛ چه بهتر که در غرفه‌هایی از این نمایشگاه‌ها هم به شکل عملی هم کارگاه‌هایی برای آشنایی بیشتر مراجعین با هنر کتیبه‌دوزی برپا شود و هم محصولات تولیدی این هنر با قیمت‌های مناسبی عرضه شود که مسئولان را برای خرید و استفاده از آنها در تزئینات مجالس ترغیب کند.

امیرسجاد دبیریان