سخنرانی ظریف در کنفرانس بین‌المللی امنیت و توسعه پایدار در آسیای مرکزی
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) به نقل از اداره کل دیپلماسی رسانه‌ای وزرات امورخارجه، کنفرانس بین‌المللی امنیت و توسعه پایدار در آسیای مرکزی با حضور محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سمرقند ازبکستان آغاز به کار کرد. متن کامل سخنرانی وزير امور خارجه جمهورى اسلامى ايران در کنفرانس بین‌المللی امنیت و توسعه پایدار در آسیای مرکزی به شرح ذیل است.

بسم الله الرحمن الرحیم
عالیجنبان،
خانم‌ها و آقایان،
​مایلم از مهمان نوازی گرم دولت ازبکستان و مسئولین برگزارکننده همایش بین‌المللی امنیت و توسعه پایدار در آسیای مرکزی در شهر زیبا و تاریخی سمرقند صمیمانه تشکر و قدردانی نمایم. شهر زیبای سمرقند، همواره حلقه وصل اقوام و جوامع مختلف فارس و ازبک و تاجیک، و چهار راه اتصال و ارتباط شرق و غرب از طریق جاده ابریشم بوده؛ و کانون تمدنی در حوزه تاریخی و فرهنگی آسیای کهن به شمار رفته و مشاهیر و ادبا و شعرا و دانشمندان این خطه نقش بسزائی در علم، هنر و فرهنگ و شکل گیری تمدن بشری ایفا کرده‌اند.
دوستان عزیز!
امنیت درجهان به‌هم پیوسته کنونی، محدود و منحصربه ابعاد نظامی نیست و مقوله‌ای چند وجهی، درهم تنیده و فراگیر است. امروزه نمی‌توان با صرف صدها میلیارد دلار امنیت را خرید و با کشتی وارد کشور کرد. تجاری سازی امنیت، مقوله و معامله تازه‌ای است که برخی قدرت‌های جهانی و فرامنطقه‌ای وارد ادبیات سیاسی کرده‌اند و تاسف‌آور اینکه مشتریان خوبی هم در این معامله دلار در برابر امنیت یافته‌اند. امروز امنیت مقوله‌ای پیوسته و متقابل است که درآن امنیت یکی در گرو امنیت دیگری است. عصر امنیت یکجانبه و برج عاج نشینی و امنیت با تکیه بر قدرت نظامی، مدتهاست به پایان رسیده است. و این درسی است که قدرت‌های مداخله‌گر فرامنطقه‌ای و کشورهایی که درصدد ایجاد نا امنی و تهدید امنیت دیگران برای رسیدن به امنیت موهوم خود هستند؛ به‌ خوبی درپس قضایای عراق و سوریه و یمن و افغانستان آموخته‌اند.
امروز برای رسیدن امنیت، باید با تکیه بر مردم بعنوان مهمترین مولفه امنیت یک کشور، به امنیتی درون زا رسید و سپس در تعاملی سازنده و هم افزائی با همسایگان به امنیتی پایدار و دسته جمعی دست یافت.
​ جمهوری اسلامی ایران از زمان استقلال جمهوری های آسیای مرکزی همواره در برقراری روابطی دوستانه، برادرانه و متوازن مبتنی براصول احترام متقابل و منافع مشترک پیشگام بوده است. راهبرد جمهوری اسلامی ایران بر توسعه و تقویت همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف، تلاش در جهت استقرار و استمرار صلح و ثبات و آرامش در منطقه، همگرائی و همکاری در قالب نهادهای منطقه‌ای و سازمان‌های بین‌المللی استوار است.
​ما همواره امنیت و ثبات همسایگان و حوزه‌های همجوار را امنیت و ثبات خود تلقی نموده و کمک به حل اختلافات و تنش‌ها و همکاری‌های دوجانبه امنیتی برای مقابله با تهدیدات مشترک تروریسم تکفیری، افراط گرائی، قاچاق مواد مخدر و مهاجرت غیرقانونی از مهمترین وجوه مشارکت فعال و موثر جمهوری اسلامی ایران در تقویت و تحکیم ثبات و امنیت در منطقه آسیای مرکزی بوده است. مقابله موثر با افراط‌گرائی و تروریسم تکفیری، که تهدیدی جدی علیه امنیت و ثبات منطقه غرب آسیا، آسیای مرکزی و قفقاز، شبه قاره هند و حتی مناطق شمال آفریقا و آسیای جنوب شرقی محسوب می‌شود، نیازمند همفکری، هم افزائی و همکاری و تعامل فراگیر و همه جانبه کشورهای منطقه است. مهم‌تر از مقابله نظامی، بررسی ریشه های شکل‌گیری این جریانات ضداسلامی و شناسائی منابع مالی و حامیان سیاسی و خاستگاه ایدئولوژیک ِتفکرتروریسم تکفیری لازمه و پیش شرط مبارزه موثر و قاطع با ریشه‌های تروریسم و افراط‌گری است. قطعنامه مجمع عمومی ملل متحد پیرامون «جهان علیه خشونت و افراط گری»( WAVE ) در اجرای ابتکار پیشنهادی جناب آقای دکتر روحانی در سال 2013، می‌تواند چارچوب جهانی مناسبی را برای همکاری‌های دسته جمعی در منطقه آسیای مرکزی فراهم نماید.
​اعلام منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در منطقه آسیای مرکزی، اقدامی مبتنی بر درک صحیح از امنیت است. جمهوری اسلامی ایران نه تنها بلحاظ دینی و اعتقادی مخالف ساخت، تولید و کاربرد چنین سلاح هائی است بلکه به‌طور جدی معتقد است این سلاح‌ها خود ثبات‌زدا و امنیت‌برانداز هستند و باید از صحنه گیتی برچیده شوند. ایران از سال 1974 پیشنهاد ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای و کشتار جمعی در خاورمیانه را پیگیری کرده که به‌دلیل سیاست‌های تجاوزکارانه و برتری‌جویانه رژیم صهیونیستی درکسب سلاح‌های هسته ای و حمایت آمریکا از این رژیم به نتیجه نرسیده است. ما با دستیابی به توافق هسته‌ای و عمل به تمامی تعهدات خود وفق برجام، در صحنه عمل نیز پایبندی خویش را به اصل عدم اشاعه و خلع سلاح هسته‌ای به اثبات رساندیم.
​جمهوری اسلامی ایران در 25 سال اخیر تلاش کرده تا نقش و سهم مناسبی در گسترش همکاری‌های اقتصادی در آسیای مرکزی در عرصه‌های مختلف تجاری، انرژی، سرمایه گذاری و همکاری‌های بانکی و مالی، و همچنین اجرای طرح‌های عمرانی و سازندگی ایفا نماید. بخش خصوصی ایران ده‌ها طرح توسعه‌ای در زمینه های سد و نیروگاه برق‌آبی، جاده و راه آهن، اکتشاف معادن و واحدهای صنعتی را به اجرا درآورده است. ما همچنین زیرساخت‌های خود در بخش حمل و نقل زمینی و ریلی و ظرفیت‌های ترانزیتی خود را در اختیارکشورهای منطقه قرار داده‌ایم.
در پایان مایلم بار دیگر تأکید نمایم که سیاست تعامل فعال و همه‌جانبه با همسایگان اولویت اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. ما از رویکرد جمهوری‌های آسیای مرکزی برای افزایش همکاری‌های منطقه‌ای و سیاست خردمندانه دولت ازبکستان دراولویت دادن به تقویت مناسبات با منطقه استقبال می‌کنیم. باردیگراز میزبانی و مهمان نوازی گرم دولت ازبکستان و مسئولین برگزارکننده این کنفرانس تشکر می‌کنم و امیدوارم با گسترش و تحکیم تعامل و همکاری، شاهد توسعه و تعمیم صلح و ثبات و امنیت در منطقه آسیای مرکزی باشیم.