به گزارش ایکنا، محمد مرادی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث امشب سوم اردیبهشت‌ماه در نشست علمی «عرضه حدیث بر قرآن» در مؤسسه مجمع الفکر الاسلامی با بیان این که در منابع اسلامی برخی احادیث بر قرآن عرضه و در مورد آن بحث صورت گرفته شده است، گفت: 57 حدیث در کل منابع اسلامی آمده که 31 مورد در منابع شیعی، 20 مورد در منابع اهل تسنن و شش مورد در منابع زیدیه ذکر شده است؛ البته باید گفت که بخش بزرگی از احادیث مربوط به شخص پیامبر اکرم(ص) است.

وی افزود: در میان علمای شیعه احادیث عرضه شده بر قرآن تلقی به قبول شده‌اند، ولی غالب علمای اهل سنت عرضه حدیث بر قرآن را تلقی به قبول نمی‌کنند و قائل بر این هستند که احادیث خود در کنار قرآن هستند و نیاز نیست بر یکدیگر عرضه شوند.

این استاد دانشگاه، عرضه حدیث بر قرآن را یکی از راه‌های اعتبارسنجی حدیث دانست و بیان کرد: این روش، در حقیقت سنجه متن و محتوای حدیث با کلام خدا است، در حالی که بسیاری از روش‌های معمول و پیشنهادی در مطالعات حدیثی و رجالی، از خود حدیث بر آمده است.

وی ادامه داد: روایات فراوانی در منابع حدیثی اسلامی وجود دارد که در آن‌ها توصیه شده است، حدیث را به قرآن عرضه کنید و موافق آن را بپذیرید و مخالف با کتاب خدا را رها کنید.

مرادی با بیان این‌که حدیث، با مشکلات قابل توجهی از جمله دسیسه، جعل، تحریف و تغییرات احتمالی دیگر مواجه است، ادامه داد: به رغم این مشکلات، گذشت زمان و رشد و گسترش دانش‌های اسلامی و شکل گرفتن نظام فکری در عرصه‌های گوناگون، استقبال عملی از عرضۀ حدیث با تردید مواجه و کمرنگ شده است.

بی‌رمقی پدیده عرضه حدیث بر قرآن

وی با اشاره به این مطلب که شاید امروزه، تأکید بر عرضه حدیث، به معنای دگراندیشی تلقی شود و پیامدهایی هم در بر داشته باشد، گفت: واقعیت این است که به رغم مشکلات مورد تأیید در حدیث، اما عرضه، رمق چندانی ندارد.

استاد قرآن و حدیث با بیان اینکه این اتفاق، شاید تازگی نداشته و محصول یک تجربه دین‌شناسی و اسلام‌شناسی باشد، تصریح کرد: شکل‌گیری این سنت دینی، دشواری‌های عرضه و دستاورد احتمالی متفاوت عرضه حدیث و پیچیدگی‌های آن، عنصر قرائت و تفسیر بشری متن و روشن نبودن ساز وکار و یکنواخت نبودن متن قرآن، وجود تفاوت‌های جدی در آیات و تأویل‌پذیری آن از جمله علل چنان بی‌رمقی و رواج نیافتن و سنت نشدن عرضه حدیث بر قرآن است.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر نیز بی‌رونقی عرضه حدیث و تنها شنیدن و بسنده کردن به مباحثی تقریباً نظری در اخبار متعارض در برخی از علوم اسلامی، رواج حدیث و اخباری‌گری را در پی داشته است.

مرادی تأکید کرد: در چنین شرایطی، گویندگان و سخنرانان مذهبی و کسانی که دستی در تبلیغ دین دارند، اما حظی از دانش لازم را ندارند، هر چه دلخواهشان است به نام حدیث رواج می‌دهند و بازار حدیث بسی داغ و احیانا مطالب سست و بی‌بنیاد، به عنوان حدیث چشمگیر است.

انتهای پیام