انتشار روایتی ساده از چاووشی‌خوانی

به گزارش ایکنا، نشر پرنده به تازگی کتابی را با عنوان «چاووشی‌خوانی» منتشر و چاپ کرده است که نویسنده آن مجید جلیسه در آن به موضوع چاووشی‌خوانی و اشعار چاووشی برگزیده از چاپ‌های سنگی پرداخته است.
 
چاووشی‌خوانی روایتی ساده و با احساس از توجه مردمان گذشته به سفر است. رهایی از انتظار و هجران و آغازی برای سفر به سوی معشوق، شکل موسیقیایی فولکلوریک آن مشحون از نوای نیاز و شیدایی برای وصال است، اشعاری ساده، روان و بی‌پیرایه که لذت وصال و درد هجران از ابتدا تا انتهایش نمایان است.
 
در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی برخی از ناشران ایرانی و عراقی همت کرده و برخی از این اشعار را که از قرار معلوم شایع‌تر بوده در قالب کتابچه‌هایی کم‌برگ و یا پوسترهایی دیواری چاپ و منتشر کردند.

ناگفته نماند که این سبک موسیقایی و مذهبی خاص در جای جای ایران سابقه دیرینه داشته و حتی به زبان‌ها، لهجه‌ها و گویش‌های مختلف اشعاری در این باب سروده شده است. اشعاری که البته ورای شکل مرسوم چاووشی، مانند سفرنامه‌های منظوم و حتی راهنمایی زوار نیز عمل می‌نموده و گاهی جنبه‌های تاریخی منظوم نیز بر آن افزوده شده است.

با کمال تأسف نسخه‌های به جای مانده از این منابع چاپی نادر بوده و به سختی یافت می‌شود. کتاب حاضر تجمیع و بازخوانی اشعار شش عنوان کتابچه و 10 پوستر چاپ سنگی و سربی مربوط به آن دوران و تلاشی برای حفظ و ترویج چاووشی‌خوانی است.
 
این کتاب که به قلم مجید جلیسه نگاشته‌ شده است به جزئیات و تاریخ چاووشی‌خوانی به زیبایی پراخته است و این سبک از شعرخوانی مذهبی را در طول تاریخ‌های مختلف مورد بررسی قرار داده است.
 
چاووشخوانی، در واقع رسم شعرخوانی به آواز با آدابی خاص در بدرقه و استقبال حج‌گزاران و زائران است. همچنین چاووشی‌خوانی به معنی خواندن اشعار مذهبی برای دعوت کردن مردم به زیارت اماکن مقدسه است.
 
چاووشان در ایام خاص موسم حج یا زیارت عتبات عراق و مشهدالرضا، میان شهر‌ها و روستا‌های ایران میچرخیدند و با آداب و رسومی خاص مردم را از سفر و حرکت کاروان باخبر و به حج یا زیارت ترغیب و تشویق میکردند. آنان افزون بر چاووشیخوانی، کار‌ها و وظایف دیگری نیز بر عهده داشتند.
 
مهمترین و معروفترین مضمون اشعار چاووشی دعوت مردم به سفر زیارتی است که معمولاً برای زیارت مزار امام حسین(ع) با این مصراع آغاز میشود: «هر که دارد هوس کرب و بلا بسماللّه» و به یک تا چهار مصراعِ صلوات ختم میشود.
 
این کتاب به همت نشر پرنده چاپ شده و علاقه‌مندان می‌توانند کتاب را از طریق صفحات مجازی و وب‌سایت این ناشر و یا از طریق پخش ققنوس تهیه کنند. نویسنده آن حق التألیف این اثر را وقف کرده است و بخشی از آن را برای پخش و توزیع کتاب در کتابخانه‌های روستایی و بخشی دیگر را صرف کم کردن هزینه‌های چاپ‌های بعدی کرده است.