به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، پژوهشگر حوزه سیاسی در سیزدهمین نشست از سلسله نشست‌های دوره‌ای کرسی‌های آزاداندیشی که توسط دانشگاه طلوع مهر و مجمع هماهنگی  پیروان امام و رهبری در قم به صورت مجازی برگزار می‌شود، با تبیین جایگاه «اصل عزت» و نقش آن در پیروزی انقلاب گفت: عزت به معنای صلابت، نفوذناپذیری، شکست ناپذیری همراه با احساس حرمت و کرامت است. عزت از سنخ مفاهیمی چون؛ عظمت، شوکت، کرامت، شرافت، قدرت، استقلال، خوداتکایی و سربلندی است. در مقابل مفهوم ذلت، خفت، خواری، ضعف و زبونی، شکست‌پذیری و سست عنصری است. بسیاری از انقلاب‌ها در شرایط استبداد و خفقان بر اساس «اصل عزت» علیه زمینه‌های ذلت و حقارت انجام می‌گیرد. 

 

وی به شرایط ذلت‌بار مردم ایران بعد از مشروطه تا انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت‌: وابستگی‌های فرهنگی، سیاسی، نظامی که در دوران پهلوی به غرب ایجاد شد، کشور در مسیر تقلید از الگوهای غربی قرار گرفت و برخی از رفتارهای سیاسی همانند؛ کشف حجاب، خلع لباس روحانیت، صدور فساد به روستاها از طریق انقلاب سفید، مبارزه با قرآن از طریق انجمن‌های ایالتی و ولایتی و مهمتر از همه آنها اعطای امتیاز حقارت بار مصونیت قضایی «کاپیتولاسیون» به نیروهای امریکائی در ایران سبب نوعی خودآگاهی ملی به ویژه در بین نخبگان شد و یکی از مهم ترین نقطه عطف های انقلاب اسلامی که مبارزات امام راحل را برجسته کرد همین ذلت پذیری کاپیتولاسیون بود که امام در اطلاعیه خود درباره آن فرمود:« استقلال ما را فروختند، عزت ما را پایکوب کردند، عظمت ایران از بین رفت.» 

 

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به فضای ذلت بار دوره طاغوت گفت: آن قدر شرایط تحقیر شدید شد که خود رژیم هم به فکراحیای هویت و شکوه ایرانی برآمد. آنها از طریق احیای هویت ایرانی و اسطوره ها و افسانه های تاریخی شاهنشاهی و تخت جمشید، کوروش کبیر، داستان رستم و افراسیاب، احیای ادبیات فارسی حافظ و فردوسی و پیشینه سازی تاریخ شاهنشاهی و گاهی هم شجاعت و مردانگی امیرالمؤمنین(ع) برآمدند. بسیاری از مبارزات همانند؛ نهضت ملی شدن صنعت نفت و جریان های سیاسی مبارزاتی هم عمدتاً برای مبارزه با ذلت پذیری دستگاه سیاسی شکل گرفتند. مهم تر از همه انقلاب اسلامی از همین نقطه عطف استکبارستیزی و عزت طلبی را آغاز کرد.

 

وی با تبیین هویت ذهنی و تاریخی عزت و ذلت گفت: این دو خصلت ممکن است به ویژگی عمومی یک ملت تبدیل شود .همان طوری که در داستان فرعون در قرآن آمده است که « فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ» فرعون رفتار استخفاف کننده داشت و جامعه مصر هم به دلیل انحراف، ذلیلانه از او اطاعت می کردند. بنابراین عزت و ذلت جنبه روان شناختی یک ملت هم هست که البته مجموعه ای از خصلت ها و ویژگی ها باید دست به دست هم بدهد تا یک ملت به چنین هویتی از هستی و حقیقت بودن خود برسد و شخصیت عزیز بودن و یا ذلیل بودن به شاخصه تأثیرگذار آن تبدیل شود.

 

استادمهاجرنیا در ادامه با اشاره به بنیادهای انقلاب اسلامی، گفت: این انقلاب بر اساس آموزه های قرآنی و باورهای دینی تحت رهبری امام خمینی شکل گرفت. در قرآن دو نوع عزت و ذلت مطرح است  یکی عزت توهمی است که مخصوص صاحبان قدرت و مستکبران است که فریفته شکوه تاج شاهی و قدرت سلطانی هستند و بر اساس «العزه بالاثم»( بقره: 204) کاری جز فساد و نابودی بشر ندارند. در آیه 34سوره نمل خصلت استبداد سلطانی را با عزیز و ذلیل کردن مردم معرفی می کند. در داستان فرعون او خود را صاحب عزت معرفی معرفی می کند و مردم تحقیر شده مصر و ساحران مزدور او در مقابل حضرت موسی (ع) به عزت توهمی فرعون قسم یاد کردند که ما پیروز می شویم « قَالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنَّا لَنَحْنُ الْغَالِبُونَ» در سوره کهف در یازده آیه (32 تا 43)حقیقت عزت توهمی  را با تمثیل دو باغدار ذکر می کند و در نهایت با فروریختن «توهم عزت» و قدرت او می فرماید:« هُنَالِكَ الْوَلَايَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ» آشکار می شود که قدرت و عزت واقعی از آن خدا است همان طوری که فرعون در هنگام غرق شدن فهمید قدرت و عزتش پوشالی است و اعتراف کرد که گفت« إِذَا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ قَالَ آمَنْتُ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا الَّذِي آمَنَتْ بِهِ بَنُو إِسْرَائِيلَ وَأَنَا مِنْ الْمُسْلِمِينَ » عزت واقعی نزد خداست و من به او ایمان می آورم. محمدرضا شاه هم در هنگام فرار از ایران از قدرت توخالی خود توبه کرد. 

 

وی در تبیین عزت واقعی که اساس اندیشه انقلاب اسلامی است، گفت: مردم ایران بر پایه این نوع عزت واقعی قیام کردند. این عزت و قدرت مخصوص خداوند است «ان العزه لله جمیعاً» و او به هرملتی و قومی و جامعه‌ای که بخواهد عزت می‌دهد« تعزّ من تشاء» و ذلت هر قوم و ملتی هم به دست اوست«تذّل من تشاء» در گفتمان الهی قرآن، اصل عزت و عزیز بودن از آن خداست. اسلام را در جایگاه عزت قرار داده است «الاسلام یعلوا» و رسول الله و مؤمنان هم عزیزند«لله العزه ولرسوله و للمؤمنین» و تمام آموزه‌های دین بر اساس این اصل طراحی شده است و مسلمانان در هیچ نوع رابطه‌ای با کفار حق ندارند این عزت را پایکوب کنند.زیرا «لن يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا» با این منطق ملت ایران خواهان استقلال و آزادی و نفی استکبار و استثمار از ایران شد و نظام شاهنشاهی را ساقط کرد. 

 

در پایان نشست مهاجرنیا به مرحله نظام سازی و آینده انقلاب اشاره کرد و گفت: اصل عزت و عناصر اساسی آن در قانون اساسی آمده است و آینده عزتمندانه این ملت در گرو عناصری است که در بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری در قالب هفت عنصر اساسی «علم و پژوهش»، «معنویت گرایی و اخلاق»،«اقتصاد مقاومتی»، «عدالت و مبارزه با فساد»، «استقلال و آزادی، «مرزبندی با دشمن بر اساس سه اصل عزت، حکمت و مصلحت» و «سبک زندگی اسلامی» مطرح کرده‌اند.